Expert: Jaap Gerrijts | 28 maart 2023 | Leestijd: 7 minuten
Zoethout
Zoethout ken je misschien nog van vroeger toen je het voor 10 cent kon kopen in de snoepwinkel bij je om de hoek. Zoethout wordt al vele duizenden jaren gebruikt voor allerlei problemen zoals spijsverteringsproblemen, luchtwegproblemen en gewrichtsproblemen.
Zoethout kent vele gezondheidsvoordelen. In dit uitgebreide artikel leggen we uit welke dat zijn en wat de eventuele bijwerkingen kunnen zijn. Lees je mee?!
Zoethout
Zoethout is een adaptogeen kruid dat groeit in Europa, het Middellandse Zeegebied en Azië en wordt al duizenden jaren voor tientallen doeleinden gebruikt. De Latijnse naam is Glycyrrhiza glabra en je vind de kruid in natuurwinkels, drogisterijen en online.
Zoethout is de wortel van een plant die 20 tot 50 keer zoeter is als suiker en daarom heeft het de naam zoethout gekregen. Vroeger aten kinderen het vanwege deze zoetige smaak en tegenwoordig heeft gewoon snoep de markt overgenomen. Zoethout word nog wel gebruikt als grondstof voor drop en je vind het ook terug gecombineerd met salmiak.
Als supplement vind je vaak de DGL versie wat betekent dat er een groot gedeelte van glycyrrhizine uit is gehaald omdat een teveel ongewenste bijwerkingen kan veroorzaken. In de meeste extracten zit daarom 1 tot 2 % glycyrrhizine zodat het mild voor de maag is.
Je vindt zoethout ook terug in de vorm van thee, likeur, bier, kauwgom, hoestdrank, keelpastilles en tabak.
Zoethout word ook gebruikt vanwege de vele gezondheidsvoordelen waarvan we er een paar op een rij hebben gezet:
• Ontstekingsremmend
• Spijsvertering
• Immuunsysteem
• Luchtwegen
• Huid
• Gewrichten
• Maagzuur
• PMS
• Pijn
”Er bestaat ook een tweede variant Glycyrrhiza uralensis oftewel Chinese drop”
Wat is de geschiedenis van zoethout?
Zoethout is voornamelijk inheems in Europa en Azië. Er bestaat ook een andere variëteit genaamd Glycyrrhiza uralensis en dit word ook wel Chinese drop genoemd.
In de Chinese geneeskunde wordt zoethout al eeuwenlang gebruikt voor veel van dezelfde toepassingen die de wetenschap nu heeft bevestigd:
• Hoesten en verkoudheid
• Maag- en darmproblemen
• Vrouwelijke voortplantingsproblemen – PMS en vruchtbaarheid
Vroeger werd zoethout in de Chinese geneeskunde gebruikt als een ‘gidsdrug’. Zoethoutwortel werd namelijk samen met andere kruiden en remedies gebruikt om hun effecten te versterken en de andere kruiden in te leiden naar waar ze het meest heilzaam zouden zijn. Dit oude doel samen met andere voordelen van zoethout heeft er ongetwijfeld toe bijgedragen dat zoethout het meest gebruikte kruid in de Chinese geneeskunde is.
Ook in Europa werd de kruidenwortel populair. Zoethout heeft gedocumenteerde toepassingen van het oude Griekenland en Rome tot de Middeleeuwen tot het heden. Tegen de 20e eeuw maakte de productie het mogelijk de wortel te strippen voor de geneesmiddelen industrie en vervolgens te extraheren voor snoepzoetstof.
De medicinale kracht en voordelen van zoethout zijn zo belangrijk dat in Amerika producten met zoethout zoals drop een opmerking op de verpakking heeft staan dat zwarte drop meer is dan alleen een zoete traktatie. Zelfs als het wortelextract alleen wordt gebruikt om iets zoet te maken dan kan het niet worden genegeerd als een krachtige verbinding.
Naast dat de wortel het belangrijkste deel is dat wordt gebruikt voor supplementen zijn de bladeren ook beoordeeld op hun antimicrobiële voordelen. In een Iraans onderzoek bleek dat de bladeren goed tegen bacteriën werken en zouden ze dus ingezet kunnen worden als een stafylokokken- en candida-kuur.
”Zoethout word ook gebruikt voor een goed zuur-base evenwicht in de maag”
7 gezondheidsvoordelen van zoethout!
Zoethout word al duizenden jaren gebruikt vanwege de verschillende voordelen die het heeft. Zoethout is in de afgelopen jaren enorm vaak bestudeert en wij gaan enkele bewezen voordelen met je doornemen.
Brandend maagzuur
Een extract van Glycyrrhiza glabra bleek effectief te zijn tegen een verstoorde spijsvertering in het bovenste deel van het spijsverteringskanaal. Het kan worden gebruikt bij:
• Brandend maagzuur
• Buikpijn
• Misselijkheid
• Slechte spijsvertering
Het type dat voor dit specifieke onderzoek werd gebruikt was DGL-drop. Dit zorgde er voor dat de deelnemers geen negatieve bijwerkingen hadden die verband hielden met glycyrrhizine.
Lekkende darm
Het lekkende darmsyndroom kan moeilijk aan te pakken zijn. Als een ontstekingsremmend en verzachtende kruid werkt zoethout als een natuurlijke remedie tegen zweren en kan het een heilzaam supplement zijn voor een lekkende darm.
Hoesten en keelpijn
Zoethout werkt goed voor een zere keel of hoest als een effectief slijmoplossend middel. Het helpt slijm los te maken en te verdrijven wat helpt tegen kriebel en hoesten.
De verzachtende ontstekingsremmende eigenschappen kunnen een snelle verlichting bieden bij keelpijn. Verzachtende middelen moeten contact maken met het deel van het lichaam dat gekalmeerd moet worden en daarom zijn extracten van zoethout in hoestdruppels, siropen en thee het meest effectief gebleken.
Weerstand
Zoethout word een steeds grotere speler in de zoektocht naar behandeling en preventie van ziekten zoals hepatitis C, HIV en de griep. Het triterpenoïde gehalte is vaak onderzocht en geschikt bevonden als een antiviraal middel. Dit zorgt ervoor dat zoethoutextract een potentieel sterk hulpmiddel voor het immuunsysteem is. Een recente studie beschreef zoethout als natuurlijk middel met de volgende eigenschappen:
• Antioxidant
• Vrije radicalen wegvangend
• Immuno stimulerend
Pijnstilling
Als krampstillend middel kan drop een effect hebben op krampen in de buik en ook in de spieren. Zoethout kan ook op de huid worden aangebracht en eczeem en andere huidaandoeningen verlichten. Dit komt omdat het werkt als een hydrocortison. Deze ontstekingsremmende voordelen kunnen ook helpen bij het verlichten van pijn zoals gewrichtspijn.
PMS en menopauze
Zoethout heeft een oestrogeenachtig effect bij vrouwen en word daarom regelmatig ingezet bij menstruatie- en vruchtbaarheidsproblemen. De flavonoïde glabradine werkt als fyto-oestrogeen en word daarom ook ingezet bij PMS.
Voor de behandeling van de menopauze bleek zoethout beter te zijn dan hormoonvervangingstherapie bij het verminderen van de duur van opvliegers.
Bijniervermoeidheid
Ondanks de vele gemakken die we tegenwoordig hebben word de samenleving nog steeds meer gehinderd door omgevings-, fysieke en mentale stressstoornissen. Veel mensen hebben last van die niet meer in de ruststand komen te staan. Dit zorgt voor een gevoel alsof we op de vlucht zijn voor wolharige mammoeten terwijl we eigenlijk alleen maar te maken hebben met een budgetkwestie of een beslissing op het werk.
In een recente studie bleek dat zoethout het lichaam kan helpen om het stresshormoon cortisol efficiënter te reguleren. Dit zorgt ervoor dat je bijnieren een pauze krijgen en de aanmaak van cortisol kan worden vermindert. Zoethout blijkt één van de belangrijkste adaptogene kruiden te zijn om de stressrespons te helpen verbeteren.
”DGL-zoethout staat voor gedeglycyrrhiseerde zoethout”
Wat is het verschil tussen DGL-zoethout en zoethoutextract?
DGL-zoethout staat voor gedeglycyrrhiseerde zoethout en dit betekent dat de hoeveelheid glycyrrhizine tijdens het extractieproces terug gebracht is naar een bepaald percentage om het minder sterk te maken. Om gedeglycyrrhiseerde drop te begrijpen, moeten we eerst enkele van de belangrijkste verbindingen in zoethoutwortelextracten afbreken.
Zoethout is zo complex dat onderzoekers 134 verschillende verbindingen hebben geïsoleerd in de glabra-variëteit en 170 in de Chinese drop variant. We hebben natuurlijk geen tijd om ze allemaal te bespreken en onderzoekers leren nog steeds iedere dag meer over de verbindingen in kruiden.
Er zijn ten minste vier hoofdtypen verbindingen gevonden in zoethout:
• Coumarines
• Stilbenoïden
• Triterpenoïden
• Flavonoïden
Er zijn talloze verbindingen en variaties binnen elke categorie en we nemen er een paar met je onder de loep!
• Coumarines en stilbenoïden:
Coumarines en stilbenoïden zijn polyfenolen die vaak ontstekingsremmend en antibacterieel zijn.
• Triterpenoïden:
Triterpenoïden zijn doorgaans sterker van aard en bevatten soms steroïde stoffen.
• Flavonoïden:
Flavonoïden zijn bijvoorbeeld verantwoordelijk voor het diepe pigment van een plant zoals het blauw in bosbessen of het zwart in zwarte drop. Ze zijn vaak werkzaam als antioxidant en werken ook ontstekingsremmend.
Een belangrijk voorbeeld van de voordelen die in deze verbindingen worden aangetroffen is de flavonoïde glabradine die bijdraagt aan tal van voordelen van zoethout. De stof werd voor het eerst beschreven in de jaren 70. Nadien hebben onderzoekers veel van de effecten ervan ontdekt. Er is ontdekt dat:
• Het een positief effect heeft op de stofwisseling
• Werkt als een fyto-oestrogeen
• Een ontstekingsremmend effect heeft
Wat is glycyrrhizine?
Nu we een klein beetje van de structuur van zoethoutwortel hebben afgebroken kunnen we beter kijken naar de verbinding die soms wordt verwijderd uit zoethoutsupplementen. De naamgenoot van de zoethoutplant en de oorzaak van de zoete smaak in de wortel is de triterpenoïde glycyrrhizine.
Glycyrrhizin werkt:
• Ontstekingsremmend
• Mild natuurlijk laxeermiddel
• Slijmoplossend middel
Van glycyrrhizine is vastgesteld dat het bij overmatig gebruik bijwerkingen kan veroorzaken zoals:
• Hoge bloeddruk
• Kalium tekort
• Oedeem
Omdat mensen die zwanger zijn of gezondheidsproblemen hebben hier niet teveel van kunnen verdragen kunnen zoethoutsupplementen worden gestandaardiseerd om deze verbinding te verwijderen. Men noemt dit ook wel gedeglycyrrhiseerde drop.
Voor gezonde mensen kan glycyrrhizine absoluut gunstig zijn. Om het risico op complicaties zo klein mogelijk te houden mag zoethoutwortelextract niet te veel worden gebruikt en mag het niet langdurig in grote doses worden ingenomen zonder het lichaam periodiek een pauze te geven.
Houd je daarom aan maximaal 6 tot 18 gram per dag als je elke dag zoethout gebruikt. De meeste supplementen met zoethout bevatten minder dan één gram per portie.
”Zoethout kan een wisselwerking hebben met bepaalde medicijnen”
Wat zijn de bijwerkingen van zoethout?
De bijwerkingen van zoethout houden voornamelijk verband met glycyrrhizine. Als je je zorg maakt om bijwerkingen of er eerder last van hebt gehad dan is DGL-zoethout waarschijnlijk de beste optie.
Er zijn aanwijzingen dat het nemen van zoethout in supplementvorm oestrogeenachtige effecten kan hebben op vrouwelijke hormoongevoelige aandoeningen. Als je de volgende ziekte hebt dan word het gebruik van zoethout afgeraden:
• Baarmoederkanker
• Eierstokkanker
• Borstkanker
• Endometriose
• Baarmoederfibromen
Zoethout kan ook hypertonie, kaliumtekort of erectiestoornissen verergeren en het gebruik ervan word ook in deze gevallen afgeraden.
Als je toch zoethoutwortelextract wilt gebruiken dan is de maximaal aanbevolen dosering maximaal zes tot 18 gram per dag om de hoeveelheid glycyrrhizine te beperken.
Bijwerkingen waar je op verdacht moet zijn:
• Chronische vermoeidheid
• Hoge bloeddruk
• Spierzwakte
• Kaliumtekort
• Oedeem
Wanneer je een operatie moet ondergaan dan is het belangrijk om minimaal twee weken van tevoren te stoppen met het innemen van zoethout omdat dit de bloeddrukcontrole tijdens chirurgische ingrepen kan verstoren.
Gebruik nooit zoethoutwortelextract als je zwanger bent omdat dit het risico op een vroege bevalling of een miskraam kan verhogen. Gebruik ook geen zoethout als je hart-, lever- of nierproblemen hebt.
Tips:
1) Drink je regelmatig zoethouthee? Hou het bij twee kopje per dag vanwege het hoge glycyrrhizine gehalte
2) Je kunt zoethout in een gesloten verpakking op een koele donkere plek voor maximaal twee jaar bewaren en daarna nog steeds gebruiken
3) Zoethout kan vocht afdrijvend en laxerend werken. Als je hier last van hebt verminder dan het gebruik
4) Houd je aan de gebruiksaanwijzing en vraag bij ziekte, medicatie of twijfel altijd aan de arts of het gebruik van zoethoutwortelextract mogelijk is
Tot slot
Zoethout stond centraal in dit artikel. Kocht jij vroeger weleens zoethout in de snoepwinkel? En drink je nu weleens een kopje zoethout? Wij vinden het fijn als je een reactie achterlaat onderaan deze pagina.
Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met je vrienden. Dit kan doormiddel van de social media knoppen. We zijn je zeer erkentelijk!
Anderen lezen ook
Wat is hoge bloeddruk?
Hoe lang duurt verkoudheid?
