Expert: Jaap Gerrijts | 13 januari 2023 | Leestijd: 8 minuten
Welke soorten dementie zijn er?
Welke soorten dementie zijn er? Dementie is een groep van ruim 50 verschillende hersenaandoeningen die het meest voorkomen bij ouderen. Het aantal gevallen van dementie zal de komende jaren sterk toenemen, daarover is helaas geen enkele twijfel. Bij dementie denk je meteen aan vergeetachtigheid maar het kan verschillende symptomen hebben zoals verandering in gedrag, emoties en persoonlijkheid.
Welke soorten dementie zijn er? In dit uitgebreide artikel leggen we dat aan je uit en vertellen we wat je kunt doen om dementie zo lang mogelijk te voorkomen. Lees je mee?!
Welke soorten dementie zijn er?
Dementie is een hersenaandoening waar honderdduizenden mensen in Nederland last van hebben. Omdat de Nederlandse bevolking steeds meer vergrijst, verwacht men dat deze aantallen de komende jaren meer dan verdubbelen. Wij hebben de meest voorkomende soorten voor je op een rij gezet.
Welke soorten dementie zijn er allemaal?
Ziekte van Alzheimer
Vasculaire dementie
Frontotemporale dementie – ziekte van Pick
Lewy Body dementie
Milde cognitieve stoornis
Semantische dementie
Ziekte van Creutzfeldt-Jakob
Posterieure corticale atrofie
Alcoholdementie
Gemengde dementie
De ziekte van Huntington
Ziekte van Alzheimer:
Ruim 70% van alle mensen met dementie heeft de ziekte van Alzheimer. Het is de meest voorkomende vorm van dementie en begint vaak met geheugenproblemen.
Andere symptomen van deze slopende ziekte zijn:
• Minder vloeiend spreken
• Moeite met beslissingen nemen
• Nieuwe ideeën trager begrijpen
• Slecht korte termijn geheugen
• Moeite met het uitvoeren van dagelijkse taken
• Weinig interesse in andere mensen en gebeurtenissen
• Verward zijn
Vasculaire dementie
Ongeveer 20% van alle mensen met dementie heeft vasculaire dementie. Deze aandoening word veroorzaakt door een storing in de bloeddoorstroming in de hersenen. Meestal hebben deze mensen ook een hart- en vaatziekte en bij een beroerte of tia ontstaat hersenschade wat kan resulteren in deze vorm van dementie.
Wat zijn de symptomen van vasculaire dementie:
• Verminderde concentratie
• Moeite met denken
• Spraakstoornis
• Moeite met handelen
• Symptomen vasculaire dementie
• Gevoelsverlies
• Stijve spieren
• Verlammingsverschijnselen
• Epilepsieaanvallen
Frontotemporale dementie – ziekte van Pick
Frontotemporale dementie word ook wel de ziekte van Pick of frontaalkwabdementie genoemd en heeft verschillende vormen. Deze hersenaandoening komt bij ongeveer 3 tot 12% van alle gevallen van dementie voor en de meeste hiervan zijn onder de 60 jaar. Bij deze vorm van dementie zijn vooral de voorste delen van de hersenen beschadigd.
Welke symptomen horen bij Frontotemporale dementie:
Veranderingen in motoriek:
• Moeite met bewegen, lopen en coördinatie
Veranderingen in taalvaardigheid:
• Moeite met schrijven, lezen, begrijpen en praten
Veranderingen in gedrag, emoties en persoonlijkheid:
• Ongeremd, onvoorspelbaar of dwangmatig gedrag
Lewy Body dementie
Lewy Body dementie is een hersenaandoening waarbij de symptomen per uur en dag kunnen verschillen. Deze symptomen lijken veel op die van de Ziekte van Alzheimer.
Welke symptomen horen bij Lewy Body dementie:
• Stijfheid
• Niet goed kunnen oriënteren
• Spierbevingen
• Afdwalen van gedachtes
• Verwardheid
• Trage reactievermogen
• Moeite met ruimtelijk inzicht en afstanden inschatten
• Moeite met plannen en initiatief nemen
• Depressief
• Hallucinaties en waanbeelden
Milde cognitieve stoornis
Milde cognitieve stoornis word ook wel Mild Cognitive Impairment genoemd en deze vorm van dementie zorgt voor problemen met het geheugen en cognitieve klachten.
Welke symptomen horen bij milde cognitieve stoornis:
• Geheugenproblemen
• Moeite hebben met overzicht houden
• Moeite met het uitvoeren van bepaalde handelingen
Semantische dementie
Semantische dementie is zeldzaam en er word geschat dat er enkele honderden mensen zijn die deze aandoening aan de hersenen hebben. Men noemt het ook wel een taalvariant van frontotemporale dementie waarbij het gebied in de hersenen die taal regelt is aangetast. Deze vorm van dementie komt vaker voor bij jongere mensen dan ouderen.
Welke symptomen horen bij frontotemporale dementie:
Verschillende taalproblemen:
• Betekenis van woorden
• Moeilijk op bepaalde woorden komen
• Moeite met het volgen en houden van gesprekken
Ziekte van Creutzfeldt-Jakob
De ziekte van Creutzfeldt-Jakob is een extreem zeldzame en snel verlopende vorm van dementie. Een persoon sterft gemiddeld vijf maanden na het ontdekken van de eerste symptomen door het afsterven van de hersencellen.
Welke symptomen horen bij de ziekte van Creutzfeldt-Jakob:
• Problemen met het geheugen
• Gedragsveranderingen
• Verwardheid
• Incontinentie
• Moeilijk lopen
• Moeite met praten
• Verliezen van zicht
• Niet meer bewust van de eigen omgeving
• Stijve of trillende spieren
• Coördinatiestoornissen
Posterieure corticale atrofie
Posterieure corticale atrofie is een zeldzame vorm van dementie dat ook wel het syndroom van Bálint of syndroom van Benson word genoemd. Bij deze hersenaandoening word vooral het zicht aangetast waardoor iemand iets moeilijker kan zien, herkennen of kan onderscheiden.
Welke symptomen horen bij posterieure corticale atrofie:
• Veranderde waarneming van diepte, kleuren, vormen en bewegingen
• Ziende blind
• Letters door elkaar halen
• Visuele hallucinaties
• Moeilijk kunnen rekenen en schrijven
• Taalproblemen
• Afstand moeilijk kunnen inschatten
• Lichaam anders zien dan de werkelijkheid
• Angst
• Depressie
Alcoholdementie
Alcoholdementie word ook wel alcohol gerelateerde dementie en dit komt het meeste voor bij mensen onder de 65 die regelmatig alcohol drinken. Alcohol kan ervoor zorgen dat de grijze en witte stof in de hersenen minder worden en de hersenen krimpen. Het drinken van alcohol zorgt er ook voor dat hersencellen verstoord raken en afsterven.
Welke symptomen horen bij alcoholdementie:
• Vergeetachtigheid
• Spullen kwijt raken
• Moeite met praten
• Verandering van karakter
• Moeite met dagelijkse activiteiten
• Moeite met beoordelen
• Moeite met het omgaan met andere mensen
• Slecht zien
• Onrustig
• Gedragsveranderingen
Gemengde dementie
Een persoon met gemengde dementie vertoont symptomen van ten minste twee verschillende soorten dementie. Meestal bestaat gemengde dementie uit de twee meest voorkomende vormen: de ziekte van Alzheimer en vasculaire dementie.
Welke symptomen horen bij gemengde dementie:
• Gedragsveranderingen
• Spullen kwijt raken
• Moeite met praten
• Verminderde concentratie
• Moeite met denken
• Spraakstoornis
• Slecht korte termijn geheugen
• Moeite met het uitvoeren van dagelijkse taken
• Weinig interesse in andere mensen en gebeurtenissen
• Verward zijn
De ziekte van Huntington
De ziekte van Huntington is een erfelijke neurodegeneratieve ziekte waarbij delen van de hersenen en zenuwcellen afsterven.
Welke symptomen horen bij de ziekte van Huntington:
• Ongecontroleerde bewegingen
• Stijve spieren
• Gewichtsverlies
• Gedragsverandering
• Moeite met lopen
• Hallucinatie
• Vergeetachtigheid
Houd er rekening mee dat deze vormen van dementie niet altijd duidelijk gescheiden kunnen worden en dat sommige mensen meerdere vormen van dementie kunnen hebben.
”Iedere vorm van dementie heeft specifieke kenmerken”
10 tekenen van dementie
Dementie bestaat in verschillende vormen en ook de klachten verschillen per persoon en per situatie. Het kan belangrijk zijn om de symptomen te herkennen zodat je weet wat er aan de hand is en actie kunt ondernemen.
Wij hebben de tien waarschuwingssignalen van dementie voor je op een rij gezet zodat je weet waar je op moet letten.
Top 10 vroege tekenen van dementie:
1) Veranderingen in taal en communicatie
2) Moeite met navigeren
3) Sensorische problemen
4) Constipatie
5) Persoonlijkheidsveranderingen
6) Stemmingswisselingen
7) Geheugenverlies
8) Moeite met het oplossen van problemen
9) Flauwvallen
10) Dingen vaak herhalen
Als je deze symptomen herkent bij jezelf, je partner of een familielid dan is het belangrijk om contact op te nemen met een arts voor verder onderzoek.
”Een vitamine B12 tekort komt veel vaker voor dan gedacht”
Een vitamine tekort dat dementie nabootst!
In sommige gevallen lijkt het dat iemand dementie heeft maar dit kan ook een tekort zijn aan een belangrijk vitamine die deze symptomen geeft.
Vitamine B12 is essentieel voor een normale hersenfunctie en zonder voldoende vitamine B12 kun je symptomen van dementie ervaren. Deze vitamine komt het meeste voor in dierlijke producten en bepaalde microben in je darmen kunnen het ook aanmaken. Een lage consumptie van dierlijke producten is de meest voorkomende oorzaak van vitamine B12 tekort.
Een andere oorzaak van vitamine B12 tekort is een laag zoutzuur gehalte in de maag. Je spijsverteringssysteem heeft deze zuren nodig om verschillende vitamines en mineralen af te breken en op te nemen.
Als je ouder wordt dan neemt het zuurgehalte in de maag af. Het kan ook afnemen als je antacida of metformine gebruikt. Interessant is dat zure reflux juist een teken kan zijn van een laag zoutzuur gehalte, en het gebruik van maagzuurremmers kan deze klachten erger maken.
Betaïnehydrochloride is een middel die je kunt gebruiken om een normale maagzuurgraad te bevorderen.
Je kunt dementie achtige symptomen ervaren als gevolg van de bijwerkingen van bepaalde medicijnen en stoffen:
• Antacida
• Blaas medicijnen
• Slaapmiddelen
• SSRI’s
• Medicijnen tegen cholesterol
• Bloeddrukmedicatie
• Steroïden
• Alcohol
Een tekort aan de volgende voedingsstoffen kan ook dementie achtige symptomen veroorzaken:
• Vitamine B1 – vaak veroorzaakt door hoge suiker- en koolhydraatconsumptie
• Zink – vaak een resultaat van fytinezuur in granen
• Vitamine D – veroorzaakt door weinig blootstelling aan de zon
Tekorten aan voedingsstoffen kunnen je hippocampus doen krimpen en dit leidt tot de ziekte van Alzheimer. Het verhogen van je ketonen zal helpen de hersenen te voeden dat uitgehongerd is aan brandstof en natuurlijke voedingsstoffen.
Probeer deze dingen als je symptomen van dementie ervaart:
1) Begin met Gezonde Keto dieet
2) Intermitterend vasten
3) Eet meer omega 3 vetzuren uit bijvoorbeeld vette vis en zeevruchten
4) Eet meer rood vlees
5) Neem betaïnehydrochloride
6) Verhoog autofagie in het lichaam
7) Zorg voor voldoende vitamine A, B1, C, D, E, K1 en probeer Lion’s mane
”Antioxidanten helpen je hersenen beschermen tegen vrije radicalen”
Antioxidanten en het brein
Antioxidanten zijn stoffen die cellen in het lichaam beschermen tegen schade veroorzaakt door vrije radicalen. Deze vrije radicalen ontwikkelen zich tijdens het oxidatieproces tijdens de normale metabolische functie. Een zekere mate van schade door vrije radicalen is onvermijdelijk, toch verergeren bepaalde leefstijlfactoren schade door vrije radicalen/oxidatieve stress zoals:
• Stress
• Alcohol
• Sigaretten
• Straling
• Milieu toxines
Hoe meer vrije radicalen in het lichaam des te meer kans op bepaalde chronische en degeneratieve ziekten waarbij dementie er één van is.
Voedingsmiddelen die antioxidanten bevatten kunnen je hersenen helpen beschermen tegen schade door vrije radicalen en oxidatieve stress. Deze zorgen voor cellulaire schade in de hersenen en verhogen het risico op dementie. Daarom wordt aangenomen dat voedingsmiddelen met een hoog antioxidantgehalte de hersencellen op natuurlijke wijze beschermen tegen veranderingen die bijdragen aan cognitieve achteruitgang.
Een studie uit 2022 toonde aan dat hogere niveaus van antioxidanten verband houden met een lager risico op dementie. Men liet zien dat wanneer volwassenen voldoende plantaardig voedsel dat rijk is aan antioxidanten eten, ze minder snel dementie ontwikkelen naarmate ze ouder worden.
Specifieke antioxidanten die beschermend bleken te zijn tegen cognitieve achteruitgang zijn onder meer:
• Zeaxanthine
• Bèta-cryptoxanthine
• Luteïne
Deze antioxidanten kun je vinden in voedsel dat rijk is aan voedingsstoffen zoals:
• Groene bladgroenten – zoals boerenkool, spinazie, boerenkool, enz.
• Verschillende andere groenten, zoals broccoli, erwten en wortels
• Sinaasappels
• Papaja
• Bessen
Bij dit onderzoek waren meer dan 7.200 volwassenen betrokken van 45 jaar en ouder. Alle deelnemers werden aan het begin van het onderzoek getest op niveaus van vitamine A, C en E en carotenoïden-antioxidanten in hun bloed. Daarna werden ze gemiddeld 16 jaar gevolgd. In de loop van 16 jaar hebben deze onderzoekers gevolgd wie dementie ontwikkelde en wie niet. Vervolgens vergeleken ze de verschillen in de voeding van deze twee groepen.
De belangrijkste ontdekkingen die werden gedaan zijn:
• Hogere bloedspiegels van bèta-cryptoxanthine zorgde voor bescherming tegen dementie
• Volwassenen die aan het begin van het onderzoek de hoogste niveaus van luteïne en zeaxanthine in hun bloed hadden, hadden minder kans op het ontwikkelen van dementie dan degenen met lagere niveaus
Ander voedsel wat veel antioxidanten bevatten zijn:
• Citrusvruchten
• Kruisbloemige groenten zoals broccoli, bloemkool, spruitjes en kool
• Groenten zoals wortelen, bieten, zoete aardappelen, winterpompoen, paprika, champignons, sperziebonen, tomaten en artisjokken
• Fruit zoals aardbeien, bosbessen, veenbessen, frambozen, goji, kersen, mango, ananas, kiwi en guave
• Kruiden zoals kurkuma, gember, basilicum, koriander en peterselie
• Cacao en donkere chocolade
Gezonde voeding en voldoende beweging en slaap staan aan de basis van gezonde hersenen en een gezond lichaam.
Tips:
1) Gezonde voeding voor de hersenen: vette vis, avocado’s, eieren, noten en zaden
2) Dagelijkse beweging en een goede nachtrust van 8 uur is belangrijk voor de hersenen
3) Denk je dat je een tekort hebt aan een vitamine of mineraal? Laat je testen en vul het aan via voeding en een supplement
4) Vermijd het drinken van alcohol, stop met roken, vermijd bewerkt voedsel en suiker zoveel mogelijk
Tot slot
Welke soorten dementie zijn er stond centraal in dit artikel. Eet jij altijd gezond en gevarieerd? Denk je daarbij ook aan voeding wat goed is voor je hersenen zoals vette vis, eieren, avocado’s, noten en zaden? Wij vinden het leuk als je een reactie achterlaat onderaan deze pagina.
Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezindheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met je vrienden. Dit kan doormiddel van de social media knoppen. We zijn je zeer erkentelijk!
Anderen lezen ook
Vroegtijdige dementie
Frontotemporale dementie
