wat is selenium
Expert: Jaap Gerrijts | 21 november 2022 | Leestijd: 7 minuten

Wat is selenium?

Wat is selenium? Selenium is een belangrijk sporenelement dat betrokken is bij verschillende enzymatische processen in je lichaam. Zo heeft selenium een positieve werking op je immuunsysteem en heeft het invloed op de vruchtbaarheid, de werking van de schildklier en het gezond houden van hart- en bloedvaten.

Wat is selenium? En welke gezondheidsvoordelen heeft selenium? In dit uitgebreide artikel leggen we dat aan je uit. Lees je mee?!

Wat is selenium?

Selenium is een sporenmineraal met extreem krachtige antioxiderende eigenschappen. Het sporenmineraal komt van nature in de bodem en in bepaalde voedingsmiddelen voor. Er zitten zelfs kleine hoeveelheden in het water dat je drinkt. 

Het is een cofactor-enzym en dit betekent dat het als hulpmineraal bij veel verschillende enzymen betrokken is. Zijn belangrijkste taak als antioxidant is om te helpen beschermen tegen oxidatieve schade. Als onderdeel van anti-oxidante enzymen en met name glutathionreductase, ondersteunt het de instandhouding van gezonde weefsels door het hele lichaam. 

Dus als er te veel zware metalen, chemicaliën of suikers zijn die je hersenen of zenuwstelsel vernietigen dan beschermt glutathion deze weefsels.

Omdat het zowel de antioxiderende eigenschappen als de kwaliteit van de bloedstroom verhoogt, kan het helpen de weerstand tegen ziekten en negatieve effecten van stress te verbeteren. Aangenomen wordt dat het vermogen om oxidatieve stress en ontstekingen te bestrijden te wijten is aan verschillende soorten seleno proteïnen die in dit mineraal worden aangetroffen. 

Selenium kan gunstig zijn voor chronische gezondheidsproblemen en aandoeningen waarbij sprake is van ontsteking.

 

Wat zijn de gezondheidsvoordelen van het nemen van selenium? Wij gaan nu wat dieper in over de rollen die dit essentiële mineraal heeft.

1) Werkt als een antioxidant en verdedigt tegen oxidatieve stress

Selenium helpt het verouderingsproces te bestrijden en ondersteunt een sterk immuunsysteem door schade door vrije radicalen te verminderen.

Het heeft een synergetisch effect met andere antioxidanten zoals vitamine E waardoor het lichaam zich kan verdedigen tegen oxidatieve stress. Stress draagt natuurlijk bij aan veel aandoeningen zoals hartaandoeningen, neurologische aandoeningen en sommige vormen van kanker.

Uit een onderzoek bleek dat een hogere blootstelling aan selenium bescherming zou kunnen bieden tegen borst-, long-, darm-, maag-, slokdarm- en prostaatkanker.

Als een essentieel onderdeel van glutathionperoxidase helpt selenium ook bij het uitvoeren van belangrijke enzymprocessen die lipiden in celmembranen beschermen. Het is nodig om oxidatieve afbraak van cellen te bestrijden en te beschermen tegen mutatie en DNA-schade die ziekten kunnen veroorzaken.

 

2) Kan helpen de cognitieve gezondheid op oudere leeftijd te verbeteren

Bepaalde onderzoeken hebben het gebruik van seleniumsupplementen onderzocht voor de behandeling van tientallen aandoeningen die variëren van astma tot artritis, schildklieraandoeningen en de ziekte van Alzheimer. Het risico op deze aandoeningen neemt toe naarmate we ouder worden maar een hoge inname van antioxidanten en consumptie van essentiële vitamines en mineralen kan het lichaam helpen verdedigen en daarmee bijdragen aan een langer leven.

Zo suggereert een aantal onderzoeken dat een hogere inname van selenium en andere antioxidanten bescherming kan bieden tegen cognitieve achteruitgang en aandoeningen zoals de ziekte van Alzheimer. Een onderzoek uit 2019 bracht bewijs aan het licht voor een belangrijke afname van de seleniumstatus bij volwassenen met de ziekte van Alzheimer in vergelijking met degenen zonder Alzheimer. Dit laat zien dat de antioxiderende rol van het mineraal en de betrokkenheid van oxidatieve stress bij neurologische stoornissen ondersteunt.

 

3) Versterkt de immuniteit tegen virussen 

Selenium ondersteunt de immuniteit omdat het nodig is voor de goede werking van het immuunsysteem. Het is een belangrijke voedingsstof bij het tegengaan van de ontwikkeling van virussen zoals HIV.

Bij patiënten die al hiv hebben opgelopen is aangetoond dat selenium nuttig kan zijn om de ontwikkeling van de ziekte naar aids te vertragen.

 

4) Helpt doorbloeding verbeteren en kan het risico op hartaandoeningen verlagen

Lage seleniumspiegels worden in verband gebracht met een verhoogd risico op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten, beroertes of een hartaanval. Extra inname van supplementen of een toename van seleniumrijk voedsel kunnen mogelijk een kransslagaderaandoening helpen voorkomen door slagaders te beschermen tegen opbouw van plak en beschadiging.

Er wordt aangenomen dat selenium in de voeding de gezondheid van het hart ten goede kan komen vanwege het vermogen om ontstekingen te bestrijden, de bloedstroom te verhogen, oxidatieve stress door vrije radicalen te verminderen en te helpen bij antioxiderende activiteit.

 

5) Helpt bij het regelen van de schildklierfunctie

Selenium werkt als katalysator voor de aanmaak van actieve schildklierhormonen.

Studies laten zien dat er een verband bestaat tussen het schildkliermetabolisme en een tekort aan selenium. Als je er te weinig van binnen krijgt dan kan dit de werking van de schildklier en het metabolisme aantasten.

De schildklier regelt tal van belangrijke dagelijkse lichaamsfuncties zoals eetlust, slaap, temperatuur, gewicht, energie en meer. Een probleem met een goede schildklierfunctie kan leiden tot negatieve symptomen zoals vermoeidheid, spierzwakte, prikkelbaarheid, gewichtstoename of gewichtsverlies, slaapproblemen en vele andere reacties.

Het verkrijgen van de juiste hoeveelheden selenium helpt de schildklier en het lichaam op veel belangrijke manieren:

Het fungeert als een krachtige beschermer van de schildklier

Het reguleert de productie van reactieve zuurstof in de klier

Het beschermt de schildklier tegen antilichamen die een schildklieraandoening kunnen veroorzaken.

Om deze redenen kan selenium mogelijk mensen met de ziekte van Hashimoto, de ziekte van Grave en zwangere vrouwen met TPO-antistoffen helpen.

Kan selenium gewichtstoename veroorzaken? Omdat het kan helpen bij de schildklierfunctie, suggereert onderzoek zelfs dat het een normaal metabolisme ondersteunt en kan helpen bij gewichtsbehoud.

Als je een tekort heeft dan kan dit leiden tot een trage schildklier wat soms kan leiden tot gewichtstoename.

Een studie heeft laten zien dat selenium helpt beschermen tegen zwaarlijvigheid. Een hogere inname leidde tot een significante toename van het vetvrije lichaam en de spiermassa, samen met een belangrijke afname van “hongerhormonen” drie maanden na gebruik bij volwassenen met overgewicht.

 

6) Selenium kan de vruchtbaarheid helpen stimuleren

Selenium komt de vruchtbaarheid ten goede omdat het nodig is voor een goede beweeglijkheid van het sperma en ook de bloedstroom verhoogt. Dit zijn twee belangrijke onderdelen die betrokken zijn bij de bevruchting en het overwinnen van onvruchtbaarheid.

Selenium wordt opgenomen in de mitochondria-capsule van het sperma en kan het gedrag en de functie van het sperma beïnvloeden terwijl ze door het vaginale kanaal bewegen.

Het blijkt dat zowel lage als hoge seleniumconcentraties een negatieve invloed kunnen hebben op het aantal zaadcellen. Het is daarom belangrijk om de aanbevolen inname via de voeding te halen maar deze niet te ver te overschrijden om op deze manier de vruchtbaarheid te vergroten.

Verschillende onderzoeken laten zien dat het voldoen aan de aanbevolen inname via de voeding mogelijk zelfs het risico op een miskraam kan verminderen maar hier zijn nog meer gegevens voor nodig.

 

7) Bescherming tegen kanker

Selenium kan nuttig zijn bij een verzwakt immuunsysteem of wanneer je een voorgeschiedenis van kanker in de familie hebt. Het is aangetoond dat het nemen van hoge doses seleniumsupplementen mogelijk kanker bestrijdende effecten heeft.

Volgens studies kan het effectief zijn bij het verminderen van het risico op kankerincidentie, door kanker veroorzaakte mortaliteit en de ernst van sommige soorten kanker. Met name kanker in de lever, prostaat, longen en darmen.

Selenium heeft de speciale taak om seleno proteïnen te activeren en daarom werkt dit mineraal in een enzymatische rol die antioxidanten helpt optimaal te presteren. Er zijn aanwijzingen dat het ook kan helpen de bestaande kankerprogressie en tumorgroei te vertragen.

Studies hebben aangetoond dat een hoge dosis effectief kan zijn bij het beschermen van DNA. Dit kan het risico op celmutatie en de ontwikkeling van kanker helpen verminderen.

Andere studies tonen aan dat in bepaalde gebieden van de wereld waar de bodem het laagst is in selenium het risico op kanker groter is in vergelijking met gebieden waar van nature hogere niveaus beschikbaar zijn. Er moet nog meer onderzoek gedaan worden om te kijken of selenium effectief toegepast kan worden in behandelingen tegen kanker.

 

8) Helpt symptomen bij astma verminderen

Observationele studies hebben laten zien dat patiënten met chronisch astma mogelijk minder selenium in hun voeding hebben en daardoor vatbaarder kunnen zijn voor een tekort. Volgens studies ervaren mensen met astma die seleniumsupplementen gebruiken minder astma gerelateerde symptomen dan degenen die placebo’s gebruiken.

Specialisten denken dat suppletie een nuttige aanvullende behandeling kan zijn bij medicatie voor patiënten met chronische astma. Er is echter meer onderzoek nodig voordat dit kan worden toegepast. Onderzoekers moeten het volledige effect van het mineraal op de longfunctie nog nader bepalen.

 

 

”Je hebt kleine hoeveelheden selenium nodig'” 

Dit zijn goede bronnen van selenium

Selenium is een sporenmineraal wat betekent dat je in kleine hoeveelheden nodig hebt. Wanneer je gezond en gevarieerd eet dan is de kans groot dat je voldoende binnen krijgt. Je vind de meeste selenium in dierlijk voedsel, noten en zaden. Gemiddeld neemt je lichaam 60 tot 70% selenium op dat in je voeding zit. 

Wanneer je problemen hebt met de opname van voedingstoffen dan kan dit percentage een stuk lager liggen.

Goede bronnen van selenium zijn:

Paranoten 

Tonijn

Heilbot

Sardines

Zalm

Orgaan vlees

Vlees

Eieren

Paranoten zijn een van de meest seleniumrijke voedingsmiddelen. Maar ze bevatten ook veel fytinezuur. Fytinezuur blokkeert de opname selenium. Als je paranoten wilt consumeren zorg er dan voor dat je ze een nacht laat weken en ze eerst laat drogen om het fytinezuur kwijt te raken.

 

 

”Teveel selenium kan schadelijk zijn”

Is teveel selenium gevaarlijk?

De algemene dagelijkse hoeveelheid voor selenium is 55 tot 70 microgram. Normaal gesproken zal je via de gewone voeding nooit teveel binnen krijgen. Als je het spoorelement gebruikt voor de aanvulling van een tekort of een bepaalde aandoening dan kan deze dosering in een supplement rond de 200 microgram zitten. 

Selenium kan toxische effecten hebben als je er te veel van neemt. De aanvaardbare bovengrens is daarom vastgesteld op 300 microgram per dag. Hoge doses van 400 microgram kunnen zelfs schadelijk zijn. Wees daarom voorzichtig met hoge doseringen van selenium.

Als je voor een langere periode teveel selenium binnen krijgt dan kun je last krijgen van de volgende symptomen.

Vermoeidheid

Hoofdpijn

Misselijkheid

Diarree

Speekselvloed

Haarverlies

Broze nagels

Slijmvliesontsteking van de ogen

Storingen in het zenuwstelsel

Lever- en nierschade

Wees daarom voorzichtig met hoge doseringen selenium. Neem niet meer dan maximaal 200 microgram per dag in. Mocht je toch last krijgen van klachten neem dan contact op met de huisarts.

 

 

”Selenium in supplementen word steeds populairder”

Een selenium supplement kopen?

Een selenium supplement is de laatste jaren steeds populairder geworden. Dit komt omdat steeds meer mensen hun immuunsysteem een boost willen geven. Vaak gebruiken mensen selenium in combinatie met zink omdat beide spoorelementen elkaar helpen versterken en nodig zijn voor een goed werkend immuunsysteem.

Als je een supplement met selenium wilt nemen dan kan een hoogwaardige multivitamine een goed idee zijn. Kijk in ieder geval goed op de verpakking naar de ingrediënten. De juiste stoffen zullen namelijk bepalen of je lichaam het goed kan opnemen of snel weer uit plast. 

Een goed supplement met selenium bevat selenomethionine en deze stof word heel goed door het lichaam opgenomen.

Seleniumsupplementen worden vaak ingezet bij de volgende klachten:

Acne

Astma

Tendinitis

Mannelijke onvruchtbaarheidsproblemen

Postmenopauzale aandoeningen bij vrouwen

Het is vooral belangrijk om normale seleniumgehaltes te behouden naarmate je ouder wordt om te profiteren van de antioxiderende voordelen.

Tips:

1) Laat bij twijfel je waardes controleren bij de huisarts

2) Eet genoeg noten, zaden, vlees, vis en eieren om voldoende selenium binnen te krijgen

3) Een goed selenium bevat selenomethionine

4) Neem contact op met de huisarts bij ziekte en/of medicijngebruik als je twijfelt aan de combinatie met een seleniumsupplement

Tot slot

Wat is selenium stond centraal in dit artikel. Wist je al dat selenium bijdraagt aan een goede werking van het immuunsysteem? Eet je voldoende voeding waar selenium in zit? Wij vinden het fijn als je een reactie achterlaat onderaan deze pagina.

Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met je vrienden. Dit kan doormiddel van de social media knoppen. We zijn je zeer erkentelijk!

Anderen lezen ook

Is kruidnagel gezond?

Waar zit zink in?

Hoeveel natrium per dag?

Bronnen:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *