vroegtijdige dementie
 Expert: Jaap Gerrijts |  19 januari 2023 | Leestijd: 7 minuten 

Vroegtijdige dementie

Vroegtijdige dementie komt in Nederland bij 15.000 mensen voor. Dementie op jonge leeftijd begint meestal tussen de 40 en 65 jaar en een belangrijk symptoom van vroegtijdige dementie is een verandering in het gedrag. Het gaat dan vaak mis op het werk of in de huishouding. Snel de juiste diagnose stellen is belangrijk omdat iemand zo beter geholpen kan worden. 

 

Vroegtijdige dementie herkennen is best lastig. In dit uitgebreide artikel vertellen we wat vroegtijdige dementie is en hoe je het kunt herkennen. Ook geven we je waardevolle tips om de kans op dementie te verlagen. Lees je mee?!

Vroegtijdige dementie

Vroegtijdige dementie komt voor bij mensen tussen de 40 en 65 jaar oud. Dementie is een overkoepelende term voor een groep symptomen veroorzaakt door aandoeningen die de hersenen aantasten. Hierbij horen verwoestende ziekten zoals de ziekte van Alzheimer en minder bekende vormen van dementie zoals Lewy body dementie. 

Meestal loopt iemand enkele jaren met deze symptomen rond zonder door te hebben wat het precies is. Dit kan voor veel negativiteit zorgen omdat mensen niet begrepen worden en zelf niet door hebben wat er precies gaande is.

Wanneer er thuis of op het werk problemen zijn dan word er vaak een reden gegeven wat achteraf vroege dementie blijkt te zijn. Het is dan ook belangrijk wanneer je iets mankeert er zo snel mogelijk onderzoek naar te laten doen. Dit om onzekerheid en problemen zoveel mogelijk te voorkomen in de toekomst.

Straks lees je tips die je kunnen helpen bij het herkennen van symptomen en het risico op dementie te verlagen.

 

 

”Beweging, slaap en voeding zijn belangrijk voor gezonde hersenen”

8 tips om het risico op dementie te verlagen

Iedereen kent wel iemand die aan dementie lijd en deze ziekte groeit ieder jaar in aantal doordat Nederland vergrijst. Maar niet alleen oudere mensen kunnen last krijgen van deze ziekte, ook jonge volwassenen hebben kans om dementie te ontwikkelen.

Om het risico op deze slopende ziekte zoveel mogelijk te verminderen hebben we enkele tips op een rij gezet.

 

1) Lichamelijke beweging

Lichamelijke beweging is enorm belangrijk voor gezonde hersenen! In vele onderzoeken is naar voren gekomen dat iedere dag lopen kan helpen om de hersenen gezond te houden. Lichamelijke beweging is voor jong en oud belangrijk en het kan onder andere helpen bij:

Concentratie

Geheugen 

Aandacht

Besluitvorming

In een onderzoek werden mensen gemonitord bij drie wandelsessies van een uur per week. Hierbij werd aangetoond dat deze mensen een lagere bloeddruk hadden en de hersenen anders werkte dan de controlegroep. De hersenen van de wandelaars vertoonden namelijk minder activiteit in delen van de hersenen die nodig zijn voor aandacht en snelle besluitvorming.

Een studie uit Zweden onder vrouwen van 38 tot 60 jaar liet zien dat een betere conditie kon zorgen voor een vertraging van dementie met minstens vijf jaar.

Het is bewezen dat een simpele manier van lichamelijke beweging zoals lopen enorm goe dis voor het lichaam. Probeer daarom iedere dag een half uur tot een uur stevig door te lopen om het risico op dementie zoveel mogelijkte verlagen.

 

2) Pas op met medicijnen

Er zijn medicijnen die een verband hebben met dementie zoals slaap- en allergiemedicatie. Deze medicijnen hebben een anticholinergische effect en word door onderzoekers steeds vaker in verband gebracht met dementie.

Verschillende studies hebben aangetoond dat langdurig gebruik van anticholinergische slaapmiddelen en hooikoortsmedicijnen het risico op dementie verhoogde. 

Het gebruik van deze medicatie kan zorgen voor:

Slecht werkend geheugen

Afsterven van zenuwcellen in de hersenen

Lager hersenstofwisseling

 

Gebruik je medicatie? Zoek uit of deze anticholinerge eigenschappen hebben.

Medicatie die hieronder kan vallen zijn:

Astma

COPD

Overactieve blaas

Antidepressiva

Allergie

Slaap

 

3) Goede slaappositie

Een goede slaappositie is belangrijk zodat je hersenen beter afvalstoffen kunnen kwijtraken. Een onderzoek liet zien dat op je zij slapen goed is om de afvalverwerkingsprocessen in de hersenen zo goed mogelijk te laten verlopen. Hiermee kan je het risico ziektes zoals Parkinson en Alzheimer helpen verlagen.

Niet alleen de positie van slapen maar ook een goede kwaliteit van slaap is belangrijk voor een goede gezondheid. Zo is het belangrijk om gemiddeld acht uur per dag te slapen om in deze periode je lichaam en hersenen de tijd te geven om te kunnen herstellen.

Door op je zij te slapen zorgt de glymfatische route voor het filteren van hersenvocht. Dit gebeurt door het uitwisselen met interstitiële vloeistof om afval zoals amyloïde en tau-eiwitten te verwijderen. Dit zijn chemicaliën die de hersenprocessen negatief beïnvloeden als je er teveel van krijgt. 

 

4) Vermijd pesticiden 

Het gebruik van pesticiden is in Nederland steeds minder geworden echter het fruit en groente wat je dagelijks eet komt soms uit landen waar ze niet zo kritsich zijn op het gebruik van deze middelen. Daarnaast worden er nu middelen gebruikt waar het effect op de lange termijn nog niet van bekend is.

Het is inmiddels bewezen dat het binnen krijgen van chemicaliën en pesticiden kan leiden tot dementie en andere gezondheidsproblemen. Zorg er daarom voor dat je zoveel mogelijk biologische voeding eet zodat je zeker weet dat er geen giftige middelen op zijn gespoten. Om helemaal zeker te zijn dat je voedsel eet zonder dat het bespoten is kun je het zelf kweken of lokaal biologisch gekweekte groente kopen.

 

5) Hoog kopergehalte in leidingwater

Koper is een spoorelement die je in kleine hoeveelheden nodig hebt voor verschillende lichaamsfuncties zoals je zenuwen, botten en hormonen. Wanneer je teveel koper binnen krijgt dan kan dit slecht zijn voor je hersenen. Hier is inmiddels veel onderzoek naar gedaan en daaruit blijkt dat een teveel aan koper de ziekte van Alzheimer kan veroorzaken en de ziekte kan aanwakkeren.

Wanneer je koper binnen krijgt via leidingwater en voeding dan kan dit opbouwen in je lichaam en een ophoping van het eiwit amyloïde bèta veroorzaken. Men weet op dit moment nog steeds niet wat de exacte drempel is van een teveel aan koper. 

De meeste mensen hebben koperen waterleidingen en het kan nuttig zijn om water te laten testen op de waardes. Wanneer deze hoog uitvallen dan kun je er voor kiezen om er een waterfilter tussen te zetten die deze stoffen eruit filtert.

 

6) Leef doelbewust

Een interessante studie liet zien dat mensen met een doelbewust leven minder risico hadden op het krijgen van dementie. Er werd aangetoond dat deze mensen maar liefst 2,4 keer minder kans hebben op het ontwikkelen van dementie in vergelijking met mensen die niet doelbewust leven en minder positief door het leven gaan.

Doe daarom dingen waar je voldoening uit krijgt en waar je blij van word. Beoefen een hobby en zet je in voor vrijwilligerswerk of leer eeninstrument te bespelen wat je altijd al zou willen doen. Je zult het effect niet meteen merken maar op de lange termijn doet het zeker iets met je!

 

7) Zorg voor gezonde tanden en tandvlees

Het is belangrijk om regelmatig naar de tandarts te gaan voor een controle en het schoonmaken van het gebit. Onderzoek heeft laten zien dat mensen met een slechte mondhygiëne meer risico hebben op het ontwikkelen van de ziekte van Alzheimer. Mensen die hun tanden maar eenmaal per dag poetsen hebben ruim 60% meer kans op het ontwikkelen van dementie dan mensen die twee keer per dag poetsen. Dit komt omdat bacteriën naar de hersenen kunnen gaan waar ze een ontstekingsproces op gang brengen dat hersenbeschadiging kan veroorzaken.

Poets je tanden daarom minimaal twee keer per dag. Spoel je mond regelmatig met kokosolie en ga regelmatig naar de tandarts en mondhygiënist.

 

8) Vitamine D tekort

Steeds meer mensen zijn bewust van het feit dat vitaminen D erg belangrijk is voor je lichaam. Toch lopen er miljoenen mensen in Nederland met een tekort aan deze stof. Een Engels onderzoek heeft enkele jaren geleden aangetoond dat een ernstig tekort 122% extra risico geeft op het krijgen van dementie. Mensen met een gewoon tekort hadden ruim 50% hogere kans op het ontwikkelen van dementie.

Twijfel je of je een tekort hebt aan deze vitamine? Laat je testen bij de huisarts om het zeker te weten. Het kan absoluut geen kwaad om in ieder geval in de maanden oktober tot en met april dagelijks extra vitamine D3 tot je te nemen. In deze maanden is de kracht van de zon namelijk te zwak en dit kan er voor zorgen dat je al snel een tekort oploopt omdat je lichaam te weinig vitamine D kan aanmaken.

 

 

”Slecht geheugen is niet altijd het eerste symptoom van dementie”

11 belangrijke symptomen van vroegtijdige dementie

Het kan soms jaren duren voor er een juiste diagnose word vastgesteld. Het is daarom belangrijk om de symptomen van vroegtijdige dementie zo snel mogelijk te herkennen. Wij hebben de meest voorkomende symptomen voor je op een rij gezet.

Als je enkele van onderstaande punten herkent dan is dat mogelijk een aanwijzing dat er sprake is van vroegtijdige dementie.

Sterk wisselende stemmingen 

Moeite met overzicht houden

Problemen met het opnemen en verwerken van nieuwe informatie

Het taalgebruik is eenvoudiger 

Moeite met de juiste woorden te vinden

Onverschillig gedrag

Geen initiatief nemen 

Ongepast gedrag vertonen

Veranderingen in het karakter

Moeite met het gebruik van apparaten

Afhankelijke rol opstellen in het gezin en op het werk

 

Dementie op jonge leeftijd is vaak lastig vast te stellen. Zeker door de jongere leeftijd wordt niet zo snel aan dementie gedacht. Vaak vallen veranderingen in het gedrag meer op dan problemen met het geheugen. Vaak zijn er mensen in de naaste omgeving die het gevoel hebben dat er iets niet klopt. Daarnaast kan iemand de klachten proberen aan te pakken echter verbeteren deze niet. 

Dit zijn allemaal duidelijke symptomen dat er iets niet klopt en een uitgebreid onderzoek kan hier meer zekerheid over geven.

 

 

”De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie”

Is dementie op jonge leeftijd erfelijk?

Wanneer iemand last heeft van vroegtijdige dementie dan is de kans groot dat dit een erfelijke oorzaak heeft. In sommige gevallen kan er worden vastgesteld wie er in een familie dementie krijgt en wie niet.

Dominant overerfbare dementie 

Wanneer iemand dementie op jonge leeftijd krijgt dat is er vaak sprake van dominant overerfbare dementie. Deze vorm van dementie word veroorzaakt door één speciale gen. Wanneer je vader of moeder deze vorm van dementie heeft dan heb je als kind 50% kans op het krijgen van deze ziekte.

Sporadische dementie

Iemand heeft dementie op jonge leeftijd als diegene jonger is dan 65 jaar. Sporadische dementie is een benaming voor dementie die alleen bij één persoon in de familie voorkomt. De kans dat iemand anders in de familie ook dementie krijgt is in dit geval vele malen kleiner.

De ziekte van Alzheimer 

De ziekte van Alzheimer is de meest voorkomende vorm van dementie. Als je dit op jonge leeftijd krijgt dan is dit in ruim 20% van de gevallen overerfbaar. Bij frontotemporale dementie is de kans 40% dat deze overerfbaar is. Wanneer je vasculaire dementie hebt dan is de kans dat het overerfbaar is heel klein.

 

 

”Leeftijd is de grootste risicofactor bij dementie”

Wat zijn risicofactoren voor dementie?

Onderzoek heeft inmiddels duidelijk gemaakt dat bepaalde factoren van invloed zijn op iemands risico op dementie. Sommige van deze dingen kunnen niet worden vermeden, zoals ouder worden. Het goede nieuws is echter dat veel mogelijke oorzaken van dementie kunnen worden vermeden.

De meest bekende risicofactoren van dementie zijn: 

Leeftijd

Hoe ouder iemand word, des te groter de kans op een vorm van dementie.

Alcohol gebruik

Kleine hoeveelheden alcohol kan je beschermen tegen dementie. Echter overmatig gebruik kan het risico op deze ziekte enorm verhogen.

Aderverkalking

Kleine ontstekingen zorgen er voor dat bloedvaten verdikken en vet en cholesterol zich ophoopt. Dit kan er voor zorgen dat de bloedsomloop in de hersenen vermindert.

Diabetes type 2

Genetica

Hoge “slechte” LDL-cholesterolwaarden

Syndroom van Down

Hoge bloeddruk

Depressie

Roken

Overgewicht

Gehoorverlies

Te weinig lichamelijke beweging

Sociale onthouding

Dementie ontstaat niet van de ene op de andere dag en wordt gekenmerkt door geleidelijke veranderingen en beschadigingen in de hersenen. 

De volgende triggers van dementie of dementie-achtige symptomen worden als behandelbaar beschouwd. 

Vitamine B-tekort

Hoofd wond

Depressie

Hersentumors

Tekort aan schildklierhormoon

Infecties zoals HIV of encefalitis 

 

 

”Gemiddeld duurt het ruim 4 jaar tot de diagnose dementie wordt gesteld”

Wat is een erfelijkheidsonderzoek?

Als je wilt weten of dementie op jonge leeftijd erfelijk is dan kun je via de huisarts doorverwezen worden naar een specialist. Er word pas een erfelijkheidsonderzoek gedaan als meerdere familieleden onder de 65 jaar dementie hebben of hebben gehad. Daarnaast moet er bij een ouder, broer of zus of bij een tante of oom een dominant genetische vorm van dementie zijn vastgesteld.

Als je wordt doorverwezen naar een specialist dan kun je een DNA onderzoek laten doen waaruit zal blijken of je een erfelijke aandoening hebt. 

Tips:

1) Eet biologisch, gezond en gevarieerd. Noten, zaden, fruit, groentes en voedsel met voldoende omega 3 vetzuren zijn belangrijk voor de hersenen

2) Als je denkt een tekort te hebben aan een vitamine of mineraal laat je dan testen

3) Beweeg iedere dag minimaal een half uur tot een uur

4) Twijfel je? Maak een afspraak met de huisarts en praat over je problemen

Tot slot

Vroegtijdige dementie stond centraal in dit artikel. Slik jij in de herfst en wintermaanden extra vitamine D? Wij vinden het leuk als je een reactie achterlaat onderaan deze pagina. 

Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid help dan mee dit te verspreiden door het te delen met je vrienden. Dit kan doormiddel van de social media knoppen. We zijn je zeer erkentelijk!

Anderen lezen ook

Wat is dementie?

Frontotemporale dementie

Dementie bij ouderen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *