Expert: Jaap Gerrijts | 30 januari 2023 | Leestijd: 6 minuten
Valine
Valine is een essentieel aminozuur dat een belangrijke bouwsteen voor je lichaam is. Het krijgt de naam essentieel omdat je lichaam de stof niet zelf aan kan maken en je afhankelijk bent van voeding om er voldoende van binnen te krijgen. Valine speelt een rol bij het herstel van de spieren is belangrijk voor de hersenen en het zenuwstelsel.
Valine is belangrijk voor het goed functioneren van je lichaam. In dit uitgebreide artikel leggen we uit wat het doet, waar het in zit en hoeveel je er van nodig bent. Lees je mee?!
Valine
Valine ken je misschien ook wel als L-valine en deze stof hoort samen met isoleucine en leucine tot de drie vertakte aminozuren die ook wel BCAA’s worden genoemd. De stof is in de twintigste eeuw door de Duitse chemicus Emil Fischer voor het eerst geïsoleerd vanuit caseïne.
Valine is een belangrijke bouwsteen voor je lichaam die je uit dierlijke en plantaardige eiwitten moet halen. Het word een essentiële stof genoemd omdat je lichaam het niet zelf aan kan maken en je afhankelijk bent van voeding om er voldoende van binnen te krijgen.
Ons lichaam gebruikt niet alleen aminozuren als een vorm van energie, maar het neemt ook aminozuren op en synthetiseert eiwitten die ons helpen groeien, het voedsel dat we eten verwerken en lichaamsweefsel herstellen.
Valine word ook door je lichaam gebruikt voor:
• Regulatie van de bloedsuikerspiegel
• Productie van neurotransmitters
• Goed functioneren van het zenuwstelsel
• Cognitieve functie
• Synthese van eiwitten
De volledige oxidatie van valine vereist:
• Magnesium
• IJzer
• Thiamine
• Riboflavine
• Niacine
• Pantothenaat
• Biotine
• Vitamine B6
• Vitamine B12
• Lipoaat
• Ubiquinon
”Aminozuren worden al vele jaren onderzocht naar de voordelen”
Wat zijn de voordelen van valine?
Valine valt onder de BCAA oftewel vertakte aminozuren en atleten en bodybuilders gebruiken het vanwege het vermogen om spierafbraak te voorkomen en atletische prestaties te verbeteren. Valine helpt namelijk de spieren te voorzien van extra glucose voor energieproductie tijdens intensieve training.
Er zijn al vele studies gedaan naar de effectiviteit van supplementatie met BCAA’s. Zo werd er vastgesteld dat het de snelheid van herstel in isometrische kracht en waargenomen spierpijn verhoogde in vergelijking met placebo na een op spiergroei gebaseerde trainingssessie bij getrainde atleten.
In een ander onderzoek werd er specifiek gekeken naar het effect van valine op proefdieren tijdens inspanning. Zowel mensen als dier heeft valine nodig als essentiële aminozuur en daarom is het testen op dieren ook een goede manier om te kijken hoe te bij mensen kan werken.
In dit onderzoek met de drie BCAA’s bleek dat niet leucine of isoleucine maar juist valine effectief was voor het handhaven van bloedglucose en leverglycogeen en het verhogen van spontane activiteit na inspanning. Dit zou kunnen betekenen dat valine kan bijdragen aan het verminderen van vermoeidheid tijdens inspanning.
Supplementen met valine, leucine en isoleucine oftwel BCAA’s worden ook met succes gebruikt bij:
• Bewegingsstoornis tardieve dyskinesie
• Fenylketonurie
• Levercirrose
• Atletische prestaties en mentale achteruitgang tijdens inspanning bij extreme temperaturen
”De belangrijkste BCAA voor de spieren is leucine”
Zijn aminozuren en BCAA hetzelfde?
De essentiële aminozuren leucine, isoleucine en valine worden beschouwd als BCAA’s en de “vertakte keten” is een verwijzing naar de vergelijkbare chemische structuur van deze drie aminozuren. Dit betekent dat de koolstofstructuur wordt gemarkeerd door een vertakkingspunt. Als een molecuul lijkt het op de letter “Y”.
BCAA staan bekend om hun vermogen om de opbouw van eiwitten in spieren te stimuleren en mogelijk spierafbraak te verminderen. Ze lijken ook problematische hersencelberichten te ontmoedigen die kunnen voorkomen bij mensen met bepaalde ernstige gezondheidsproblemen zoals anorexia en leverziekte.
Naast het bevorderen van spiergroei en weefselherstel heeft valine het vermogen om zowel mentale kracht als spiercoördinatie te ondersteunen en het bevordert een emotioneel kalme toestand. Het is daarnaast ook enorm belangrijk voor een optimale groei bij kinderen.
BCAA helpen ook bij het verlagen van verhoogde bloedsuikerspiegels en ze verhogen de productie van groeihormoon.
”Aminozuren komen voor in eiwitrijke voeding”
Waar zit valine in?
Valine is een essentieel aminozuur en daarom moet je het uit voeding en/of supplementen halen. Wanneer je voldoende eiwitten eet dan is de kans op een tekort aan valine vrij klein.
Het aminozuur komt veel voor in:
• Rundvlees
• Lamsvlees
• Eieren
• Gevogelte
• Vis
• Zaden – chiazaad, sesamzaad, lijnzaad, hennepzaad en zonnebloempitten
• Noten – amandelen, pistachenoten en cashewnoten
• Zuivelproducten – kwark en yoghurt
• Gefermenteerde sojaproducten – natto en tempeh
• Peulvruchten – kidneybonen, kikkererwten, adzukibonen en linzen
• Volle granen – quinoa en bruine rijst
Een interessant feit over valine is dat het in micro-organismen en planten kan worden gesynthetiseerd uit pyrodruivenzuur. Dit is een product van de afbraak van eiwitten, vetten en koolhydraten.
”Valine is één van de drie aminozuren met vertakte ketens ”
Wat zijn essentiële aminozuren?
Je ziet het vaak voorbij komen essentiële, niet-essentiële en en voorwaardelijke aminozuren maar wat is het verschil? Essentiële aminozuren zijn aminozuren die niet door het lichaam kunnen worden gemaakt. Ze moeten dus via voedsel of supplementen worden verkregen.
De lijst met essentiële aminozuren omvat:
• Valine
• Leucine
• Isoleucine
• Histidine
• Methionine
• Lysine
• Fenylalanine
• Threonine
• Tryptofaan
Niet-essentieel betekent dat je lichaam deze aminozuren zelf kan produceren, ook als je ze niet via voeding binnen krijgt.
De lijst met niet-essentiële aminozuren omvat:
• Asparagine
• Asparaginezuur
• Alanine
• Serine
• Proline
• Tyrosine
• Glycine
• Cysteïne
• Cystine
• Glutamine
• Glutaminezuur
• Hydroxyproline
Wat zijn voorwaardelijk of voorwaardelijk essentiële aminozuren? Deze aminozuren worden alleen als essentieel beschouwd in tijden van ziekte en stress.
”Een aminozuur supplement is niet voor iedereen geschikt”
Bijwerkingen en risico's van valine
Valine is veilig om te gebruiken als je je aan de gebruiksaanwijzing houd. Wanneer je teveel van dit aminozuur binnen krijgt dan kan dit zorgen voor hallucinaties en een huidkruipend gevoel. Het kan ook een te hoge concentratie giftige ammoniak in je lichaam veroorzaken met daarbij een verminderde lever- en nierfunctie.
Is BCAA veilig?
BCAA’s zijn ook veilig te gebruiken mits je er niet teveel van binnen krijgt. De bijwerkingen die voor kunnen komen zijn:
• Vermoeidheid
• Diarree
• Misselijkheid
• Overgeven
• Opgeblazen gevoel
• Coördinatieverlies
Wees daarom voorzicht met autorijden en andere activiteiten die motorische coördinatie vereisen tijdens het gebruik van valine. Vertakte aminozuren kunnen ook hoofdpijn, bleke huid en hoge bloeddruk als bijwerking hebben.
Wanneer je enkelvoudige aminozuren in een supplement gebruikt dan kan dit leiden tot een negatieve stikstofbalans in het lichaam. Dit veroorzaakt een verminderde werking van de stofwisseling en ook de nieren moeten harder werken om dit allemaal bij te kunnen houden. Probeer daarom nooit voor een lange periode hoge doses enkelvoudige aminozuren te gebruiken.
Vermijd het gebruik van supplementen met BCAA bij het volgende:
• Alcoholisme
• Ahornstroopziekte – autosomaal recessief overervende stofwisselingsziekte
• Ketoacidurie met vertakte keten
• Mensen met de volgende aandoeningen moeten suppletie met BCAA’s vermijden:
• Zwangerschap of tijdens de perdiode van borstvoeding
• Amyotrofische laterale sclerose – de ziekte van Lou Gehrig
Als je een nier- of leverziekte hebt dan is het belangrijk om geen grote hoeveelheid aminozuren binnen te krijgen. Neem daarom altijd eerst contact op met je arts voor je dit wilt gaan gebruiken. Ook kinderen word ontraden om aminozuren te gebruiken zonder overleg met de arts te plegen.
Gebruik je valine in een supplement en moet je geopereerd worden? Stop twee weken voordat de operatie begint.
”Een tekort aan valine komt bij gezonde voeding niet vaak voor”
Hoeveel valine per dag?
Als je een tekort hebt aan valine dan uit zich dat vaak in neurologische problemen met de hersenen. De meeste mensen krijgen gelukkig voldoende valine binnen via de dagelijkse voeding. Zo word er geschat dat bij een gevarieerd eetpatroon een volwassen persoon van 70 kilogram gemiddeld 1 tot 2 gram valine per dag binnen krijgt. Wanneer je een tekort hebt aan valine dan is de kans groot dat je te weinig eiwitten eet of een verminderde opname van voedingsstoffen in de maag en/of darmen hebt.
Als je valine in een supplement wilt gebruiken dan raad men aan om hier 1 tot maximaal 3 gram per dag van te gebruiken. Aminozuur supplementen werken het beste op een lege maag of enkele uren na een maaltijd. Dit voorkomt concurrentie met andere voedingsstoffen tijdens de opname.
”Een supplement kan je inzetten bij sport of specifieke klachten”
Valine supplement
Valine supplementen worden vaak gebruikt door topsporters en gewichtheffers om hun prestaties en herstel te verbeteren. Als je een valine supplement wilt gaan gebruiken dan heb je een paar opties. Je zou een supplement met valine kunnen nemen maar ook een BCAA supplement met daarin drie aminozuren valine, leucine en isoleucine.
Veel sporters gebruiken een BCAA supplement om de spieren goed te laten herstellen en spiergroei te bevorderen. Toch is het nog niet in iedere studie bewezen dat een supplement met BCAA er voor kan zorgen dat het de spieren daadwerkelijk helpt om te groeien.
Een algemene aanbeveling is om te zoeken naar BCAA producten met een verhouding leucine:isoleucine:valine van 2:1:1.
BCAA supplementen worden ook ingezet bij:
Problemen met de spieren, leveraandoeningen, nierziekten, tardieve dyskinesie, diabetes type 2, metabool syndroom, wonden, brandwonden, kanker en bloedvergiftiging.
Tips:
1) Wist je dat eieren één van de beste bronnen van eiwit zijn? Hier zitten aminozuren in die je lichaam nodig heeft bij verschillende functies
2) Het nadeel van BCAA is dat de aminozuren met elkaar concurreren tijdens de opname in het lichaam
3) Neem alleen grote doseringen in onder begeleiding van een specialist of arts
4) Wei-eiwitsupplement en ei-eiwitsupplementen bevatten ook BCAA
Tot slot
Valine stond centraal in dit artikel, Breek jij graag de dag door een eitje te tikken? Hoeveel eieren eet jij gemiddeld per week? Wij vinden het fijn als je een reactie achterlaat onderaan deze pagina.
Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met je vrienden. Dit kan doormiddel van de sociale media knoppen. We zijn je zeer erkentelijk!
Anderen lezen ook
Serine
tryptofaan
