Expert: Jaap Gerrijts | 22 oktober 2023 | Leestijd: 8 minuten
Rietsuiker
Rietsuiker wordt gewonnen uit het sap van de stengel van suikerriet. Het kan wit, lichtbruin of donkerbruin van kleur zijn, afhankelijk van hoe lang het wordt gecentrifugeerd. Rietsuiker bestaat net zoals gewone suiker uit sucrose, die in het lichaam wordt afgebroken in glucose.
Is rietsuiker gezonder dan gewone suiker? In dit uitgebreide artikel leggen we dat aan je uit en vertellen we... Lees je mee?!
Rietsuiker bevat te weinig mineralen om een bijdrage te kunnen leveren
Rietsuiker
De nadelen van het eten van suiker en voeding met suiker erin zijn inmiddels algemeen bekend. Toch kan het nog steeds verwarrend zijn om alle voeding waar suiker in zit te doorgronden, gezien het grote aantal soorten suikers en zoetstoffen die er zijn. Zo is er ruwe suiker, kristal suiker, rietsuiker, kokosnootsuiker, Stevia en nog veel meer beschikbaar.
Men vraagt zich vaak af of rietsuiker beter voor je is dan geraffineerde suiker en wij gaan hieronder bekijken wat rietsuiker precies is, hoe het wordt verwerkt en wat de mogelijke voor- en nadelen zijn van het gebruik ervan.
Wat is rietsuiker?
Rietsuiker is suiker verkregen uit suikerriet. Het wordt al duizenden jaren gebruikt op plaatsen als Polynesië, het eiland Melanesië, Madagaskar, Zuid-China en India. Suikerriet verwijst naar verschillende soorten en hybriden van hoge overblijvende grassen in de Andropogoneae-plantenfamilie. Andere planten die in dezelfde familie voorkomen zijn onder meer tarwe, rijst, maïs en sorghum.
Suikerrietplanten hebben vezelachtige stengels die rijk zijn aan suiker. Ze groeiden oorspronkelijk in de tropische gebieden van Zuidoost-Azië en Nieuw-Guinea en worden tegenwoordig over de hele wereld gekweekt in warme en gematigde klimaten. Wist je dat suikerriet qua productie hoeveelheid het grootste gewas ter wereld is?
Tegenwoordig wordt suikerriet verbouwd op naar schatting 64 miljoen hectare in maar liefst 90 landen. Brazilië is de grootste producent waar 40 procent van de totale rietsuikerproductie wordt geproduceerd.
Voedingswaarde rietsuiker
Rietsuiker is een pure bron van koolhydraten en levert vier calorieën per gram of 16 calorieën in een afgestreken theelepel van vier gram. Behalve het leveren van calorieën en koolhydraten bevat deze geïsoleerde suiker geen andere voedingsstoffen.
Hieronder vindt je de voedingswaarde van ongeveer twee eetlepels rietsuiker:
Calorieën 105
Suiker 28 gram
Koolhydraten 28 gram
Vet 0
Eiwit 0
Vezels 0
Is rietsuiker hetzelfde als suiker?
Rietsuiker wordt korter gecentrifugeerd dan kristalsuiker en dit zorgt ervoor dat er een beetje donkerbruine stroop ook wel melasse genoemd achter blijft. Deze melasse geeft de bruine kleur aan de suiker.
Tafelsuiker ken je misschien ook wel als kristalsuiker en dit wordt in speciale fabrieken uit suikerriet gewonnen. Het word niet alleen als zoetstof gebruikt, maar wordt ook gefermenteerd om alcohol van te maken. Andere producten die van suikerriet worden gemaakt zijn onder andere rum, melasse, bagasse en cachaça.
”Suiker wordt gemaakt uit twee hoofdbronnen, suikerbiet en suikerriet”
Hoe wordt suiker gemaakt?
De suikerraffinage bepaalt hoe ruw suikerriet wordt omgezet in verschillende soorten zoetstoffen. Het proces waarbij ruwe suiker wordt omgezet in kristalsuiker zoals wij die kennen is:
• Centrifugeren/affineren
• Oplossen in siroop
• Klaring met fosforzuur, calciumhydroxide en kooldioxide
• Filteren
• Concentreren
• Kristalliseren
Geraffineerde suiker ook wel kristalsuiker genoemd wordt gemaakt door het opnieuw smelten van biologische rietsuiker en deze te raffineren om alle sporen van melasse en mineralen te verwijderen. Vervolgens wordt het opnieuw gekristalliseerd om pure sucrose te vormen.
Witte suiker wordt beschouwd als een dubbele kristallisatiesuiker. Het krijgt zijn witte kleur namelijk door koolstoffiltratie en ionenuitwisseling. Het is verkrijgbaar in verschillende maten voor verschillende doeleinden, zoals fijn, ultrafijn, enz.
”Biologische rietsuiker is onbewerkt en ongeraffineerd”
Welke verschillende soorten rietsuikers zijn er?
Er zijn verschillende soorten rietsuiker die allemaal een ander proces hebben doorgemaakt. We hebben de meest gebruikte soorten voor je op een rij gezet!
Biologische rietsuiker
Gekristalliseerde biologische rietsuiker komt van stengels die worden geoogst en vervolgens geplet en geklaard om de vaste stoffen te verwijderen en daarna verwarmd en geconcentreerd tot een siroop. Deze siroop bestaat uit suiker en melasse en wordt vervolgens gekristalliseerd, gekookt en in een centrifuge geplaatst om een deel van de melasse af te scheiden.
Hele rietsuiker
Dit type wordt ook wel verdampte suiker of niet-gekristalliseerde suiker genoemd. Het wordt in een centrifuge gestopt maar de melasse wordt niet van de kristallen gescheiden. Het sap van de gemalen suikerrietstengels wordt geklaard en de vloeistof wordt verdampt totdat de suiker kristalliseert in een blok dat in stukjes kan worden afgebroken of kan worden vermalen.
Ruwe rietsuiker
Ruwe suikerriet kan suikerriet beschrijven dat eenvoudigweg wordt geplet om zo de zoete sappen uit de stengel te extraheren. Er bestaat eigenlijk geen officiële definitie van onbewerkte suiker maar sommige fabrikanten gebruiken deze term om te verwijzen naar demerara- en turbinado-suikers. Dit zijn enkelvoudige kristallisatiesuikers die door een centrifuge zijn gegaan om wat melasse met stoom af te spoelen. Hoe de melasse ook is, van binnen blijft elk kristal intact.
Suikerrietsap
Suikerrietsap verwijst meestal naar een combinatie van vers suikersap wat met de hand of molens is geëxtraheerd en vaak gemengd met een vleugje citroensap om gezoete dranken van te maken.
Bruine suiker
Bruine suiker is een combinatie van kristalsuiker en melasse. Soms wordt melasse weer toegevoegd aan gewone witte of biologische rietsuiker, terwijl het soms wordt gemaakt van gekristalliseerd suikerriet waaruit de melasse niet of slechts gedeeltelijk wordt verwijderd.
”Rietsuiker kan prima gebruikt worden in voedsel en drinken”
Wat zijn de potentiële voordelen van rietsuiker?
Hoewel vrijwel geen enkele persoon je zal aanbevelen om suiker in grote hoeveelheden te consumeren, zijn er enkele toepassingen voor suiker als het gaat om het voorzien van koolhydraten die kunnen worden gebruikt voor energie en om voedsel beter te laten smaken.
Wat zijn de potentiële voordelen van rietsuiker?
Het gebruik van rietsuiker in recepten kan de smaak, kleur en textuur verbeteren. Suiker kan bijvoorbeeld helpen bij het verbeteren van het bruin worden of het karameliseren van voedsel, inclusief voedsel dat rijk is aan voedingsstoffen zoals geroosterde groenten en gezonde desserts.
Hoewel het van nature geen vitamines en mineralen bevat kan het mensen ertoe aanzetten meer voedingsrijke voedingsmiddelen te consumeren als het lekkerder word gemaakt.
Suiker vergemakkelijkt ook het fermentatieproces in gefermenteerd voedsel zoals:
• Kombucha
• Yoghurt
• Zuurdesembrood
• Gekweekte groenten
• Sojasaus
Rietsuiker kan er ook voor zorgen dat voedsel niet snel bederft en de kleur en smaak behouden waardoor de houdbaarheid wordt verlengd.
”Veel suiker verhoogt het risico op ziektes aanzienlijk”
Wat zijn de risico's en bijweringen van rietsuiker?
Zoals je weet is het eten van suiker niet gezond en kan een teveel ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken.
Hier zijn enkele redenen waarom rietsuiker in grote hoeveelheden slecht voor je is:
Een hoge suikerconsumptie kan bijdragen aan ontstekingen en chronische aandoeningen zoals:
• Hart,- en vaatziekten
• Overgewicht
• Diabetes
• Leververvetting
• Verschillende soorten kanker
Omdat het gemakkelijk is om er te veel van te consumeren en je hiermee veel “lege calorieën” aan je eetpatroon kan toevoegen, kan het ook leiden tot gewichtstoename en vettoename, inclusief een gevaarlijke ophoping van visceraal vet.
Het kan ook bijdragen aan ontwenningsverschijnselen als je stopt met het consumeren ervan. Daarnaast kan het consumeren van suiker andere problemen veroorzaken zoals candida-overgroei, tandbederf en stemmings gerelateerde problemen.
Hoeveel gram suiker per dag moet je consumeren?
Volgens de meest recente voedingsrichtlijnen zou je de toegevoegde suikerconsumptie moeten beperken tot minder dan 10 procent van je totale dagelijkse calorieën en idealiter veel minder.
Bij een standaard eetpatroon met 2000 calorieën komt dit neer op ongeveer 50 gram toegevoegde suiker per dag voor een man en 60 gram voor een vrouw. Dit is volgens veel deskundigen nog steeds een veel te hoge hoeveelheid.
”Stevia is een goede vervanging voor suiker”
Wat is een goed alternatief voor suiker?
Hoewel kleine hoeveelheden suiker eten mogelijk geen groot risico voor je gezondheid is als je ervan uit gaat dat wat je voor de rest eet en drinkt over het algemeen rijk aan voedingsstoffen is, zijn er nu gelukkig veel suikervervangers beschikbaar die je kunnen helpen de inname te verminderen.
Wat is een goed alternatief voor suiker?
Rauwe honing
Rauwe honing bevat nuttige enzymen, antioxidanten, ijzer, zink, kalium, calcium, fosfor, vitamine B6, riboflavine en niacine. Het staat relatief laag op de glycemische index en kan voordelen bieden zoals het ondersteunen van de gezondheid van de huid en is goed voor de weerstand.
Stevia
De steviaplant bevat stevioside en dit is een element in de bladeren dat het meer dan 200 keer zo zoet maakt als suiker. Het is verkrijgbaar in verschillende vormen en bevat nul calorieën en geen koolhydraten en is daarom ideaal voor diabetici of mensen die op dieet zijn.
Monniksfruit
Deze plant bevat verbindingen die wanneer ze worden geëxtraheerd maar liefst 300 tot 400 keer de zoetheid van rietsuiker opleveren. Monniksfruit bevat geen echte suiker of calorieën en heeft geen effect op de bloedsuikerspiegel.
Organische zwarte bandmelasse
Deze soort is een goede bron van koper, calcium, ijzer, kalium, mangaan, selenium en vitamine B6. Het heeft wel een effect op de bloedsuikerspiegel en bevat ook aardig wat calorieën.
Kokossuiker
Kokossuiker wordt gemaakt door sap uit de bloei van de kokosnoot te halen en vervolgens te verwarmen. Het bevat polyfenolen, ijzer, zink, calcium, kalium, antioxidanten, fosfor en andere fytonutriënten.
Suikeralcoholen
Deze groep omvat onder andere xylitol, erythritol en mannitol. Deze stoffen komen van nature in kleine hoeveelheden voor in sommige voedingsmiddelen en planten zoals bessen, zeewier, ananas, olijven, asperges en zoete aardappelen. Ze worden echter geïsoleerd en in een laboratorium gemaakt. De meeste hebben een vergelijkbare zoete smaak als suiker en zijn meestal niet-calorisch of bevatten zeer weinig calorieën. Ze verhogen ook niet de bloedsuikerspiegel zoals gewone suiker maar ze kunnen voor sommige mensen wel moeilijk te verteren zijn.
Tips:
1) Rietsuiker is ideaal voor het maken van karamel. Smelt het langzaam op laag vuur maar wees voorzichtig want het kan gemakkelijk verbranden
2) Maak een doe-het-zelf-suikerscrub door rietsuiker te mengen met kokosolie en essentiële oliën voor het exfoliëren van je huid
3) Rietsuiker is ook goed in marinades voor vlees voor bijvoorbeeld de barbecue en teriyaki
4) Houd er rekening mee dat rietsuiker een onderdeel kan zijn van een uitgebalanceerd eetpatroon maar dat het belangrijk is om het met mate te gebruiken. Dit komt omdat teveel suiker nadelige gevolgen voor je gezondheid kan hebben
Rietsuiker en bietsuiker leveren evenveel calorieën
Tot slot
Rietsuiker stond centraal in dit artikel. Ben jij een zoetekauw? En waar kan je echt je vingers bij op eten? Wij vinden het fijn als je een reactie achterlaat onderaan deze pagina.
Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit, help dan mee dit te verspreiden door het te delen op social media. Dit kan doormiddel van de social media knoppen. We zijn je zeer erkentelijk!
Anderen lezen ook
Suikervrije chocolade
Suikervrije koeken
