Expert: Jaap Gerrijts | 2 oktober 2023 | Leestijd: 8 minuten
Penopauze
De penopauze is een periode in het leven van een an waarin zijn testosteronspiegel daalt. Dit kan leiden tot verschillende fysieke en mentale veranderingen, zoals verminderd libido, erectieproblemen, vermoeidheid, stemmingswisselingen en slaapproblemen. De penopauze is geen ziekte en begint meestal rond de leeftijd van 40 jaar en kan duren tot de leeftijd van 70 jaar. De penopauze kan de kwaliteit van leven van een man negatief beïnvloeden.
Wat is de penopauze? In dit uitgebreide artikel leggen we dat aan je uit en vertellen we wat je kunt doen om de klachten te verminderen. Lees je mee?!
Futloosheid, verminderd libido en erectieproblemen zijn klachten die vaak voorkomen
Penopauze
Penopauze is de mannelijke menopauze die je misschien ook wel kent als andropauze of hypogonadisme met late aanvang. Het is een term die wordt gebruikt om een reeks leeftijdsgebonden hormonale veranderingen bij mannen te beschrijven die met name gerelateerd zijn aan een daling van de testosteronniveaus in het lichaam.
De penopauze is een geleidelijk en natuurlijk proces dat zich doorgaans voordoet bij mannen van middelbare en oudere leeftijd en het begint meestal eind veertig tot begin vijftig. Bij sommige mannen kan het echter eerder of later beginnen.
Wat is het verschil met de menopauze?
Het verschil met de vrouwelijke overgang is dat bij vrouwen in redelijk korte tijd het geslachtshormoon oestrogeen sterk afneemt en dat een vrouw na de overgang onvruchtbaar is. Bij mannen is het een langdurig en geleidelijk proces en sommige mannen hebben zelfs op hun 80e nog een hoog testosterongehalte. Hierdoor kunnen mannen tot op hoge leeftijd nog steeds kinderen verwekken.
Ongeveer 20 procent van de mannen tussen de 45 en 55 jaar krijgt te maken met de klachten die erbij horen.
Denk hierbij aan:
Hormonale veranderingen
Het belangrijkste kenmerk van penopauze is een geleidelijke afname van de productie van testosteron. Testosteron is het belangrijkste mannelijke geslachtshormoon dat verantwoordelijk is voor verschillende functies zoals het behouden van spiermassa, botdichtheid en seksuele functie.
Fysieke klachten
Sommige mannen kunnen fysieke klachten ervaren zoals:
• Verminderde spiermassa
• Verhoogd lichaamsvet
• Verlaagd energieniveau
• Veranderingen in het haargroeipatroon
Libido
Er kunnen veranderingen in de seksuele functie optreden zoals een verminderd libido, problemen bij het krijgen of behouden van erecties en veranderingen in de seksuele prestaties.
Emotionele en psychologische veranderingen
De penopauze kan ook van invloed zijn op de stemming en het mentale welzijn. Sommige mannen kunnen last krijgen van:
• Stemmingswisselingen
• Prikkelbaarheid
• Depressie
• Verminderd gevoel van motivatie
Slaap
Het slaappatroon kan ook worden beïnvloed en dit kan leiden tot slapeloosheid of een verstoorde nachtrust.
Cognitieve functie
Sommige mannen kunnen milde cognitieve veranderingen opmerken zoals geheugenproblemen of concentratieproblemen.
Andere klachten die regelmatig voorkomen bij de penopauze zijn:
• Opvliegers
• Lage tolerantie voor stress
• Mannenborsten – gynaecomastie
• Plasproblemen
• Incontinentie
• Bloedarmoede
• Hypogonadisme
”Opvliegers komen bij mannen en vrouwen voor”
Opvlieger bij mannen
Opvliegers komen meestal voor bij vrouwen maar kunnen ook voorkomen bij mannen. Net als bij vrouwen worden deze opvliegers bij mannen veroorzaakt door een verandering ub de hormonen. Bij mannen komt dit door het hormoon testosteron waar er op dat moment minder van is. Als het testosterongehalte bij een man namelijk snel daalt dan kan er een opvlieger ontstaan.
”Testosteron is het mannelijk geslachtshormoon”
Hoe werkt testosteron?
Testosteron is een belangrijk mannelijk hormoon die zowel bij mannen als vrouwen in het lichaam voorkomt. Je bent waarschijnlijk het meest bekend met testosteron als het geslachtshormoon dat verantwoordelijk is voor het definiëren van mannelijkheid.
De juiste niveaus van dit belangrijke hormoon zijn echter nodig om het seksuele verlangen te stimuleren, het libido te verhogen, de opwinding te vergroten en seksuele bevrediging voor zowel mannen als vrouwen te garanderen.
Het is ook noodzakelijk om het volgende te handhaven:
• Hoge energieniveaus
• Optimale botdichtheid
• Spiermassa
• Voldoende rode bloedcellen
• Een gezonde pijn reactie
• Regelmatige slaappatronen
Naarmate mannen en vrouwen ouder worden nemen hun testosteron niveaus op natuurlijke wijze af en dit kan soms sneller gaan dan normaal door de typische Westerse levensstijl:
• Gewichtstoename
• Onvoldoende beweging
• Chronische stress
• Slechte voeding
• Onevenwichtige microflora
• Lage vitamine D-spiegels
Geneesmiddelen op recept en vooral statines
Statines kunnen feitelijk het testosteron in je lichaam verlagen. Als je een statine voor een te hoog cholesterolgehalte gebruikt dan kan dit ervoor zorgen dat de klachten van de penopauze erger worden.
Al deze risicofactoren ondermijnen de normale immuunrespons en kunnen leiden tot overgewicht en diabetes. Ze belasten je lichaam en verminderen de stofwisseling. Dit is het recept voor lage testosteron niveaus en de meeste mensen zitten vast in het hamsterwiel, want ze doorbreken deze cyclus niet.
Uit onderzoek blijkt dat een laag testosterongehalte zo’n groot probleem is geworden dat tot wel 40 procent van de mannen boven de 45 er last van heeft. Niemand kent nog de prevalentie van vrouwen met lage testosteronwaarden, maar men denkt dat de pijnepidemie waarmee veel vrouwen worstelen mogelijk verband houdt met een onbalans in de hormonen zoals oestrogeen en testosteron.
De lever is erg belangrijk bij het normaliseren van de testosteronniveaus. Er is namelijk een eiwit dat zich bindt aan hormonen en vooral testosteron. Grote hoeveelheden van dit eiwit kunnen ervoor zorgen dat je testosteron te laag is. Insulineresistentie, leververvetting en cirrose kunnen grote hoeveelheden van dit eiwit veroorzaken. Choline is een stof die mensen vaak als supplement gebruiken om de lever te ondersteunen.
Er zijn ook natuurlijke testosteronboosters die je kunnen helpen en verderop in dit artikel lees je daar meer over!
”Voeding, slaap, stress, supplementen en voldoende beweging”
Wat kan je doen om klachten van de penopauze te verminderen?
Als je de symptomen van de penopauze wilt verminderen dan is het belangrijk om je te richten op het testosteron niveau. De aanpak kan verschillende strategieën hebben zoals aanpassingen van de levensstijl en medische interventies.
Hier zijn enkele benaderingen die de symptomen van de penopauze kunnen helpen verlichten:
Voeding
Zorg voor een gezond en uitgebalanceerd eetpatroon dat rijk is aan fruit, groenten, magere eiwitten en gezonde vetten. Kruisbloemige groenten zijn enorm goed voor het verhogen van het testosteron en het reguleren van de hormoonspiegel. Vermijd overmatige consumptie van bewerkte voedingsmiddelen, suiker, snacks en vetrijke maaltijden.
Regelmatige lichaamsbeweging
Neem deel aan regelmatige fysieke activiteit zoals aërobe oefeningen, krachttraining en flexibiliteitsoefeningen. Lichaamsbeweging kan helpen de spiermassa te behouden, het humeur te verbeteren en het energieniveau te verhogen.
Gewicht
Een gezond gewicht bereiken en behouden is enorm belangrijk voor je hormonen. Overtollig lichaamsvet kan namelijk bijdragen aan hormonale onevenwichtigheden.
Vermindering van stress
Stress beïnvloed de hormonen op een negatieve manier en dit wil je ten alle tijde voorkomen. Doe aan oefeningen om stress zoveel mogelijk te reduceren zoals:
• Meditatie
• Mindfulness
• Ademhalingsoefeningen
• Yoga
• Wandelen in de natuur
Slaap
Zorg ervoor dat je voldoende herstellende slaap krijgt. Streef naar minimaal 7 tot 9 uur kwaliteitsslaap per nacht. Het is namelijk enorm belangrijk dat je lichaam en geest goed kan herstellen en dat je weer fit wakker word.
Beperk alcohol en tabak
Verminder of elimineer de consumptie van alcohol en tabak omdat deze de hormonale gezondheid negatief kunnen beïnvloeden.
Hydratatie
Blijf goed gehydrateerd door voldoende water te drinken.
Kruidensupplementen
Sommige mannen vinden verlichting van symptomen door kruidensupplementen te gebruiken die de hormoonspiegels ondersteunen, het libido verhogen en energie geven zoals:
• Fenegriek
• Ashwagandha
• Maca
• Zink
• DIM
• Koreaanse rode ginseng
• Choline
Raadpleeg altijd een arts voordat je supplementen neemt als je bepaalde medicatie gebruikt of een onderliggende aandoening hebt omdat deze kunnen interageren met andere medicijnen of bijwerkingen kunnen geven.
Het is daarnaast belangrijk op te merken dat natuurlijke remedies tegen de penopauze mogelijk niet helpen, tenzij je ook je eetpatroon aanpast. Een hoog insulineniveau kan ook de voortgang blokkeren.
”Testosterontherapie word de laatste jaren steeds meer gebruikt”
Testosterontherapie
Veel mannen en ook vrouwen zijn tegenwoordig bezig met testosterontherapie. Als de symptomen tijdens de penopauze ernstig zijn en de levenskwaliteit aanzienlijk beïnvloeden, overweeg dan om hormoonsubstitutietherapie met een arts te bespreken. Hormoonsubstitutietherapie omvat de toediening van testosteron om zo de hormoonspiegels naar een normaler bereik te brengen.
Het innemen van testosteron kan ervoor zorgen dat de klier die testosteron produceert nog verder slinkt, waardoor je er afhankelijk van kunt worden. Na verloop van tijd kan het zijn effectiviteit verliezen.
Wel of niet extra testosteron?
Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat extra testosteron maar bij weinig mannen effect heeft op erectiestoornissen of futloosheid en er kleven ook nogal wat risico’s aan. Het geeft namelijk een verhoogd risico op:
• Aderverkalking
• Prostaatkanker
• Slaapapneu
• Te dik bloed
• Krimpen van de testikels
Begin daarom nooit zelf zonder overleg met een arts aan gel, pleisters, tabletten of injecties met testosteron erin.
Hormoonsubstitutietherapie moet altijd worden afgestemd op je specifieke behoeften en nauwlettend worden gevolgd door een arts of specialist. Het brengt namelijk potentiële risico’s en voordelen met zich mee die zorgvuldig moeten worden overwogen.
”Eet de juiste voeding om de aanmaak van hormonen te stimuleren”
Voedingsmiddelen die de aanmaak van testosteron stimuleren
De juiste voeding eten is belangrijk om je lichaam gezond te houden en de aanmaak en regulatie van je hormonen te optimaliseren. Je kunt dit doen door goed te letten op wat je allemaal eet en drinkt.
Zorg er voor dat je de volgende voeding zoveel mogelijk vermijd:
• Suiker
• Geraffineerde granen
• Alcohol
Deze middelen zorgen er juist voor dat je lichaam meer moeite heeft met het behoud van goede hormoonspiegels.
Wat zijn voedingsmiddelen die de aanmaak van testosteron stimuleren?
Gezonde vetten
• Kokosnootolie
• Gefermenteerde zuivelproducten zoals geitenmelkkefir, yoghurt of rauwe geiten- of schapenmelkkaas
• Visolie, levertraan
• Lijnzaad
• Chia zaden
• Walnoten
• Avocado
• Olijfolie
• Amandelen
Eiwitrijke voeding
• Eieren
• Wild gevangen zalm
• Gras gevoerd rundvlees
• Biologische kip
• Eiwit uit bottenbouillon
• Wei-eiwit
• Bonen
• Linzen
• Noten
• Zaden
Complexe koolhydraten
• Bruine rijst
• Zoete aardappelen
• Haver
• Quinoa
• Gerst
• Kikkererwten en andere bonen
• Peulvruchten
Voeding met een hoog zinkgehalte
• Eieren
• Oesters
• Lam
• Gras gevoerd rundvlees
• Kikkererwten
• Yoghurt
• Pompoenpitten
• Paddenstoelen
• Cashewnoten
Magnesiumrijke voeding
• Donkere chocolade
• Groene bladgroenten
• Zonnebloempitten
• Pompoenpitten
• Banaan
• Amandelboter
Tips:
1) Zorg voor voldoende lichaamsbeweging zoals lange wandelingen als je niet goed kunt slapen
2) Eet gezond en gevarieerd en vermijd suikers, geraffineerde koolhydraten, slechte vetten en alcohol zoveel mogelijk
3) Als je overgewicht hebt val dan af, doe aan intermitterend vasten en vermijd koolhydraten en suiker
4) Het is belangrijk om advies te vragen aan een arts als je onderliggende medische aandoeningen hebt die aan deze veranderingen bijdragen. Een arts kan de noodzakelijke beoordelingen uitvoeren en passende behandelingen of aanpassingen aanbevelen om de symptomen aan te pakken en het algehele welzijn te verbeteren
Ouder worden en het afnemen van testosteron zijn twee oorzaken van de penopauze
Tot slot
Penopauze stond centraal in dit artikel. dolor sit amet, Wij vinden het fijn als je een reactie achterlaat onderaan deze pagina.
Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit, help dan mee dit te verspreiden door het te delen op social media. Dit kan doormiddel van de social media knoppen. We zijn je zeer erkentelijk!
Anderen lezen ook
Opvliegers bij mannen
Libido
