Kruiden > nootmuskaat
Expert: Jaap Gerrijts | 28 mei 2023 | Leestijd: 8 minuten
Nootmuskaat
Nootmuskaat is een specerij die afkomstig is van de muskaatboom die vooral groeit in Indonesië. Het heeft een warme, zoete en kruidige smaak die goed past bij groenten, soep, vlees en desserts. Nootmuskaat staat ook bekent om zijn geneeskrachtige eigenschappen, zo kan het helpen bij spijsverteringsproblemen, misselijkheid en maagproblemen.
Nootmuskaat kent vele gezondheidsvoordelen. In dit uitgebreide artikel leggen we aan je uit welke dat zijn en vertellen we waarom teveel nootmuskaat gevaarlijk is voor je gezondheid. Lees je mee?!
Nootmuskaat bevat een kleine hoeveelheid ijzer
Nootmuskaat
Nootmuskaat is een kruid dat komt van de pit van de Myristica fragrans. Dit is een groenblijvende nootmuskaatboom die inheems is in bepaalde delen van Indonesië. De nootmuskaatboom kan tot 15 meter hoog worden en produceert donkergroene bladeren en wasachtige gele bloemen. Het produceert ook de nootmuskaatvrucht en dit is een peervormige vrucht met een bruine pit dat tot nootmuskaat wordt vermalen.
De specerij word al vele duizenden jaren gebruikt en in de 17e eeuw kreeg de VOC het alleenrecht op de handel ervan. Dit was de periode dat we in Nederland nootmuskaat gingen gebruiken op de boontjes, bloemkool en andere gerechten.
De specerij kan helpen bij het leveren van een kleine hoeveelheid aan verschillende voedingsstoffen zoals vezels, vitamine B, koper, magnesium, calcium, zink, mangaan en ijzer.
Een eetlepel van ongeveer zeven gram nootmuskaat bevat ongeveer:
Calorieën 36,8
Vezels 1,5 gram
Koolhydraten 3,5 gram
Vet 2,5 gram
Eiwit 0,4 gram
Naast de specifieke smaak bevat de specerij ook bepaalde eigenschappen die mogelijk goed zijn voor de gezondheid mits je er niet teveel van gebruikt. Een teveel aan nootmuskaat kan erg gevaarlijk zijn en daarom is het belangrijk dat je er niet teveel van gebruikt. Wat deze eigenschappen en mogelijke voordelen zijn lees je verder op in dit artikel.
”Hart, spijsvertering, hersenen, pijn en ontstekingen”
Wat zijn de mogelijke voordelen van nootmuskaat?
Deze warme specerij kan een vleugje smaak aan gerechten toevoegen en tegelijkertijd de gezondheidsvoordelen van het eindproduct versterken. Wist je dat nootmuskaat zelfs in verband is gebracht met een lange lijst van mogelijke voordelen en toepassingen? Deze zijn bijvoorbeeld een verbeterde gezondheid van het hart en een betere gezondheid van de hersenen, verminderde ontsteking en nog veel meer. Wij hebben enkele van de onderzochte voordelen voor je op een rij gezet!
Bevordering van de spijsvertering
In combinatie met een uitgebalanceerd eetpatroon en een gezonde levensstijl kan het toevoegen nootmuskaat aan een gerecht helpen om de algehele spijsvertering te optimaliseren.
De kruid heeft bijvoorbeeld krachtige ontstekingsremmende eigenschappen die kunnen beschermen tegen aandoeningen zoals een lekkende darm. Het bevat ook bepaalde verbindingen waarvan is aangetoond dat ze een genezend effect hebben op maagzweren in sommige proeven op dieren. Een studie uit India liet zien dat nootmuskaat dunne ontlasting kan helpen verminderen om diarree te behandelen en regelmaat te ondersteunen.
Gezond voor de hersenen
Het huidige onderzoek beperkt zich voornamelijk tot diermodellen en in-vitro-onderzoeken. Daarin zijn er aanwijzingen naar voren gekomen dat nootmuskaat neuroprotectieve eigenschappen kan hebben die de hersenfunctie kunnen helpen verbeteren en beschermen tegen ziekten.
In een onderzoek onder dieren kwam naar voren dat de vluchtige oliën die uit het zaad werden geëxtraheerd, in staat waren om de niveaus van specifieke neurotransmitters in de hippocampus te veranderen. Dit is het hersengebied dat voornamelijk met het geheugen wordt geassocieerd. Volgens de onderzoekers kan dit helpen bij de behandeling en preventie van verschillende neurodegeneratieve aandoeningen zoals de ziekte van Alzheimer en Parkinson. Er moet op dit moment nog meer onderzoek gedaan worden om te kijken of deze resultaten ook van toepassing zijn op mensen.
Kan pijn en ontstekingen helpen verlichten
Als je last hebt van lijdt aanhoudende pijn dan kan deze specerij mogelijk verlichting bieden. Verminderde pijn is namelijk één van de belangrijkste gezondheidsvoordelen van nootmuskaat. Het kan vooral gunstig zijn voor pijn die te maken heeft met ontstekingsaandoeningen zoals artritis.
Volgens een onderzoek bij dieren kan nootmuskaatolie ontstekingspijn in de gewrichten verlichten en tegelijkertijd zwelling verminderen. Een ander onderzoek uit Japan liet zien dat specifieke verbindingen die in het zaad werden aangetroffen effectief waren in het verminderen van ontstekingen bij muizen.
Ondersteunt een goede nachtrust
Wist je dat een beetje nootmuskaat in een glas warme melk gebruikt word als een natuurlijk slaapmiddel om slapeloosheid te behandelen en een betere nachtrust te bevorderen? Maar kan nootmuskaat een goede nachtrust ondersteunen, of is het niet meer dan een fabel?
Verschillende onderzoeken hebben gekeken naar de slapeloosheid bestrijdende eigenschappen van deze specerij en hebben aangetoond dat het een effectieve remedie kan zijn om een betere nachtrust te ondersteunen. In één onderzoek bleek het innemen van één capsule met nootmuskaat gedurende vier weken de symptomen van slapeloosheid te verbeteren. Het hielp daarnaast ook de stemming te verbeteren en zwakte verminderen.
Verbetert de gezondheid van het hart
Het hart pompt bloed door het lichaam om de weefsels te voorzien van de zuurstof en voedingsstoffen die ze nodig hebben om te functioneren en te gedijen. Veelbelovend onderzoek suggereert dat nootmuskaat verschillende aspecten van de gezondheid van het hart kan verbeteren om zo je hart gezond en sterk te houden en te beschermen tegen verschillende ziekten.
Een onderzoek ontdekte dat de zaden effectief waren in het verlagen van de niveaus van totaal en LDL-cholesterol bij ratten.
Een ander onderzoek bij konijnen liet zien dat nootmuskaatextract het totale en LDL-cholesterol en triglyceriden verlaagde. Het hielp daarnaast ook de samenklontering van bloedstolsels te blokkeren. Dit kan helpen bij het voorkomen van aandoeningen zoals een beroerte.
Ook hier moet nog meer onderzoek naar worden gedaan om te kijken hoe het effectief in de praktijk bij mensen kan worden toegepast.
”Nootmuskaat gaat prima samen met andere kruiden”
Nootmuskaat en andere kruiden
Nootmuskaat is te vinden in het kruiden pad naast andere specerijen zoals kruidnagel, peper, gember en kaneel. Veel mensen zijn zich vaak niet bewust van de verschillen tussen deze unieke kruiden en gebruiken ze vaak door elkaar als vervanging voor nootmuskaat als ze die niet bij de hand hebben.
Gemalen foelie is een veel voorkomende vervanger voor nootmuskaat omdat het dezelfde scherpe, zoete smaak heeft maar wat milder en subtieler is.
Gember smaakt daarentegen enorm aromatisch. Het heeft een pittige, gepeperde en licht houtachtige smaak die smaak geeft aan desserts, salades of soepen. Het wordt ook in verband gebracht met vele gezondheidsvoordelen.
Ondertussen worden kruidnagel beschouwd als één van de sterkste specerijen. Ze hebben een warme smaak die zowel zoet als bitter is. Kruidnagel is verkrijgbaar in hele toppen of in poedervorm en ook in een sterke kruidnagelolie. Deze specerij staat misschien wel het meest bekend om zijn pijnstillende eigenschappen.
Ten slotte is kaneel een zeer aromatische specerij die wordt gemaakt van de bast van een specifieke boomsoort. Het heeft een unieke smaak en past in een groot aantal verschillende gerechten. Met name Ceylon-kaneel wordt in verband gebracht met verschillende gezondheidsvoordelen.
”Nederland had eeuwen geleden de controle over de handel in nootmuskaat”
Wat is de geschiedenis van nootmuskaat?
Nootmuskaat wordt al vele duizenden jaren gebruikt. Het oudste gebruik dateert van ruim 3500 jaar geleden een eilandengroep in Indonesië. Interessant genoeg bleven deze Banda-eilanden, ook wel bekend als de Spice-eilanden, tot het midden van de 19e eeuw de enige plek waar nootmuskaat en foelie werden geproduceerd.
Deze specerij wordt al lang gewaardeerd om zijn smaak en geneeskrachtige eigenschappen. Het werd op grote schaal verhandeld en naar nieuwe gebieden over de hele wereld gebracht. In 1512 kwamen Portugese schepen aan op de Banda-eilanden en als de eerste Europeanen die het eiland bereikten begonnen ze hun schepen te vullen met nootmuskaat, foelie en kruidnagel.
In 1621 veroverde de Verenigde Oost-Indische Compagnie het eiland in een poging controle te krijgen over de handelsmarkt voor deze specerij. Na deze bloedige strijd nam de bevolking van het eiland af van ongeveer 15.000 tot minder dan 1.000 mensen. Tijdens de Napoleontische oorlogen namen de Britten tijdelijk de controle van het eiland over en begonnen ze nootmuskaatbomen te verplanten naar andere tropische gebieden zoals Singapore, Sri Lanka en Bencoolen.
Tegenwoordig domineert Indonesië nog steeds de wereldmarkt voor deze specerij, gevolgd door Grenada en andere gebieden zoals India, Maleisië, Singapore en Nieuw-Guinea.
”Teveel nootmuskaat is gevaarlijk voor de gezondheid”
Wat zijn de risico's en bijwerkingen van nootmuskaat?
Nootmuskaat is volkomen veilig als je het in normale hoeveelheden gebruikt. Een teveel aan de specerij kan uiteindelijk meer kwaad dan goed doen als het om je gezondheid gaat. Dit komt omdat het een specifieke verbinding bevat die bekend staat als myristicine. Myristicine bevat psychoactieve eigenschappen en kan gevaarlijk zijn als je er teveel van binnen krijgt.
Hoewel deze specerij de hoogste concentratie myristicine bevat van alle specerijen, wordt het ook in veel andere plantaardige bronnen aangetroffen zoals dille en peterselie.
Het wordt meestal aanbevolen om het gebruik te beperken maximaal 1,5 eetlepel gemalen nootmuskaat te gebruiken in een maaltijd. Het consumeren van hogere hoeveelheden kan toxiciteit veroorzaken en daarom wil je dit ten alle tijde vermijden.
Wat zijn de bijwerkingen van nootmuskaat?
Een nootmuskaat “high” of toxiciteit kan symptomen veroorzaken zoals:
• Pijn
• Verwardheid
• Verhoogde hartslag
• Misselijkheid
• Toevallen
• Hallucinaties
• Veranderingen in stemming en/of gedrag
Nootmuskaat zou veilig moeten zijn voor mensen met een allergie voor andere noten, zoals amandelen, walnoten en pistachenoten. Het wordt echter als een soort zaad beschouwd en daarom moeten mensen met een zaadallergie moeten eerst met de arts overleggen voor ze nootmuskaat gaan consumeren. Als iemand last krijgt van een dergelijke voedselallergie dan kan het klachten veroorzaken zoals:
• Zwelling
• Jeuk
• Netelroos
Het is enorm belangrijk om niet teveel en niet te vaak nootmuskaat te gebruiken want dit kan slecht zijn voor de gezondheid. Als je er teveel van hebt ingenomen dan is het enorm belangrijk om medische hulp te gaan zoeken.
”Nootmuskaat staat bekend om de vele krachtige voedingsstoffen”
Hoe wordt nootmuskaat gebruikt?
Dankzij de krachtige eigenschappen die in hele nootmuskaat worden aangetroffen, wordt het kruid al lang in verschillende vormen van traditionele geneeskunde gebruikt.
In de Ayurvedische geneeskunde wordt het gebruikt om de spijsvertering te verbeteren en diarree te verminderen vanwege zijn aromatische en samentrekkende eigenschappen. Er wordt ook gedacht dat het de zenuwen kalmeert en kan werken als een kalmerend middel om:
• Stress te verminderen
• Slapeloosheid te voorkomen
• Ontspanning te bevorderen
Ondertussen heeft deze specerij volgens de traditionele Chinese geneeskunde warme en scherpe eigenschappen. Het kan de gezondheid van de milt, maag en dikke darm aantasten. Er wordt ook gedacht dat het:
• Spijsverteringsproblemen vermindert
• De maag stimuleert
• De bloedsomloop verbetert
”Vers of gemalen”
Waar kan je nootmuskaat kopen?
Nootmuskaatpoeder is gemakkelijk te vinden in de supermarkt. Het is ook in zijn geheel verkrijgbaar en kan voor gebruik worden geraspt. Hele nootmuskaat blijft langer vers en gemalen nootmuskaat verliest snel zijn smaak en aroma waardoor het gemiddeld zes maanden goed blijft als het op de juiste manier wordt bewaard.
Er zijn enorm veel toepassingen van nootmuskaat. Het heeft een warme, kruidige smaak die het goed doet in verschillende gerechten. Het wordt het meest gebruikt op spruitjes, bloemkool en gekookte sperziebonen. Het kan ook een vleugje smaak toevoegen aan dranken zoals koffie, chai, glühwein of advocaat. Daarnaast werkt het zelfs goed in hartige gerechten zoals soepen, sauzen en vleesgerechten.
Houd er rekening mee dat je met een klein beetje een heel eind komt. Gebruik de specerij spaarzaam om de smaak van je favoriete eten op te krikken, maar voorkom dat je teveel gebruikt.
Tips:
1) Als je verse nootmuskaat wilt raspen gebruik dan een microplane rasp
2) Je kunt nootmuskaat goed combineren met andere kruiden zoals gember, peper, kaneel en kruidnagel
3) Je kunt ook nootmuskaatolie gebruiken om je spijsvertering te ondersteunen
4) Nootmuskaat smaakt ook lekker in de koffie, hutspot, spinazie, witlof, asperges, wortels, koek, gebak, bechamelsaus, curry en nog veel meer!
Nootmuskaat bevat een kleine hoeveelheid mangaan
Tot slot
Nootmuskaat stond centraal in dit artikel. Eet jij altijd gezond en gevarieerd? En gebruik je daarbij ook nootmuskaat? Wij vinden het fijn als je een reactie achterlaat onderaan deze pagina.
Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen op social media. Dit kan doormiddel van de social media knoppen. We zijn je zeer erkentelijk!
Anderen lezen ook
Maca
Bonenkruid
