Expert: Jaap Gerrijts | 8 januari 2023 | Leestijd: 8 minuten
Nachtblindheid
Nachtblindheid is erg vervelend als je ‘s avonds een actief leven leidt. Het is logisch dat je in het donker minder goed ziet dan wanneer het licht is. Je ogen hebben licht nodig om scherp te kunnen zien. Je zogeheten ‘kegeltjes en staafjes’ zetten licht om in een signaal dat je hersenen vertalen in scherp zicht. Als je staafjes niet goed functioneren gaat je nachtzicht achteruit en dat noemen we nachtblindheid.
Nachtblindheid kan je leven enorm belemmeren. In dit uitgebreide artikel leggen we uit wat nachtblindheid is en wat je er tegen kunt doen. Lees je mee?!
Nachtblindheid
Nachtblindheid zorgt er voor dat je weinig tot niets kunt zien in het donker. Als het licht is dan zie je wel goed maar hoe kan dit?
In het oog bevind zich het netvlies waar twee lichtgevoelige cellen zitten:
• Kegeltjes
Deze gebruik je wanneer het licht is. Ze zorgen er voor dat je scherp ziet en kleuren van elkaar kunt onderscheiden
• Staafjes
Als het donker is dan gebruik je de staafjes en hiermee kun je geen kleuren onderscheiden.
Wanneer het donker is dan proberen deze staafjes zoveel mogelijk licht op te vangen. Als deze staafjes in het netvlies niet meer goed werken dan kun je last krijgen van nachtblindheid.
Wanneer je ouder word dan is het normaal dat je minder goed kunt zien als het donker is. De ogen worden meestal wat slechter naarmate iemand ouder word en dit kan te maken hebben met een tekort aan voeding of degeneratie van het cataract of macula.
”Nachtblindheid komt het meest voor bij ouderen”
Wat zijn de symptomen van nachtblindheid?
Nachtblindheid kan erg vervelend zijn maar wat zijn de symptomen hiervan?
• Niet goed zien in het donker maar wel als het licht is
• Je ogen moeten erg wennen aan het donker wanneer je uit een goed verlichte ruimte komt
• ‘s Avonds autorijden is erg lastig en je vermijd dit daarom meestal
• Het reactievermogen is trager bij veranderende lichtomstandigheden
• Beide ogen hebben hier last van. Als er sprake is van nachtblindheid bij één oog dan is er een grote kans dat je een oogziekte hebt
”De oorzaak is meestal erfelijk”
Oorzaken van nachtblindheid
Het is erg vervelend als je moeilijk ziet in het donker maar wat kan hier de oorzaak van zijn? Nachtblindheid is vaak een erfelijke aandoening maar er zijn meerdere oorzaken mogelijk.
De oorzaken van nachtblindheid:
Oogziekte:
• Onbehandelde bijziendheid
• Glaucoom
• Staar
• Problemen met de oogzenuw
Tekort aan vitamine A:
• De staafjes in het netvlies zijn sterk afhankelijk van vitamine A om goed te kunnen functioneren. Bij een tekort aan vitamine A dan kan er niet voldoende pigment worden aangemaakt wat nodig is om de staafjes goed te laten werken zodat je goed in het donker kunt zien. Heb je last van chronische gastritis of een chronische leveraandoening? Dit kan er voor zorgen dat het lichaam vitamine A niet meer goed kan verwerken of opnemen en hierdoor kan er een tekort ontstaan.
Erfelijkheid:
• Gemiddeld 1 op de 3000 mensen heeft last van nachtblindheid door retinitis pigmentosa. Onder deze aandoening vallen verschillende erfelijke ziekten van het netvlies. Het zorgt er voor dat de kegeltjes en staafjes in het netvlies kapot gaan en daardoor kan je slechter zien in het donker.
Kunstlicht:
• Blootstelling aan kunstlicht ontkom je tegenwoordig niet meer aan. LED lampen worden steeds krachtiger en ook het staren naar een scherm zoals je telefoon draagt hier ook aan bij. Teveel kunstlicht zorgt er voor dat de ogen overgevoelig en vermoeid raken. Wanneer je ogen weinig worden blootgesteld aan duisternis dan kan dit je ogen lui maken. De staafjes worden steeds minder vaak geactiveerd en daardoor heb je meer kans op het ontwikkelen van nachtblindheid.
”Vitamine A is enorm belangrijk voor de ogen”
Vitamine A & nachtblindheid
Als je een tekort hebt aan vitamine A dan kan dit er voor zorgen dat je last krijgt van nachtblindheid. en goede manier om hier achter te komen is een test uit te laten voeren bij de huisarts. Deze kan je precies vertellen of je een tekort hebt of niet.
Maar hoe werkt vitamine A precies?
De lichtgevoelige staafjes in je ogen hebben vitamine A nodig om goed te kunnen werken. In de staafjes zit een pigmentstof die is opgebouwd uit eiwitten en een stof die op vitamine A lijkt. Wanneer er licht op deze staafjes valt dan splijt het pigment in verschillende delen. Op dit moment moet het pigment weer worden opgebouwd met behulp van vitamine A. J
e lichaam haalt vitamine A uit het bloed en als er te weinig aanwezig is dan kan er niet voldoende pigment worden aangemaakt. Op dit moment werken de staafjes niet meer goed en kan je in het donker niet meer goed zien.
Vitamine A maakt de cellen van je ogen gevoelig om op licht te reageren. Zonder vitamine A werkt dit niet meer goed en kun je ‘s nachts moeilijk zien.
De actieve vorm van vitamine A heet retinol. Retinol zit vooral in dierlijke producten. Slechts een zeer klein percentage van deze pre-vitamine A in groenten wordt omgezet in retinol. Daarom kan het voorkomen dat vegetariërs en veganisten hier sneller last van hebben.
Bronnen van vitamine A:
• Visolie
• Gras gevoerde dierlijke eiwitten
• Eidooiers
• Zuivel
• Levertraan
Galblaas
Als je meer vitamine A hebt ingenomen en geen verschil ziet dan heb je mogelijk een probleem met de galblaas. De galblaas laat gal vrij en gal helpt bij het afbreken van vetten en bij het opnemen van in vet oplosbare vitaminen zoals vitamine A.
Zonder voldoende gal neem je mogelijk geen vitamine A op. Dit kan vooral een probleem zijn als de galblaas is verwijderd. Het kan helpen om galzouten in te nemen om de galblaas te ondersteunen. Overleg bij problemen met de galblaas daarom even met de arts om te kijken wat de beste optie is.
”Maculadegeneratie is de meest voorkomende erfelijke oogziekte in Nederland”
Kan je nachtblindheid voorkomen?
Als de oorzaak erfelijk is dan kan je nachtblindheid niet voorkomen. Wanneer je last hebt van een tekort aan vitamine A dan kan je het probleem verhelpen door meer vitamine A tot je te nemen. Eet daarom gezond en gevarieerd om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen.
Als je veel blootgesteld bent aan kunstlicht dan kan het helpen om regelmatig een wandeling te doen in het donker om zo je ogen te laten wennen aan het donker.
Als je last hebt van een oogziekte dan is het belangrijk om een afspraak te maken bij de huisarts die je kan doorverwijzen naar een specialist.
”Vrouwen hebben twee keer meer kans op een visuele beperking”
Wat kun je doen aan nachtblindheid?
Als je last hebt van nachtblindheid en er moeilijk door kunt functioneren dan is het belangrijk om een bezoek aan de oogarts te doen. Deze kan je ogen controleren en kijken of er spraken is van een oogaandoening.
Als je last hebt van onbehandelde bijziendheid dan is het belangrijk om bij de opticien een geschikte bril aan te laten meten.
Heb je last van staar dan kan een operatie er voor zorgen dat je weer goed gaat zien. Bij glaucoom dan kunnen bepaalde medicijnen helpen om nachtblindheid te verminderen.
Bij een erfelijke aandoening dan valt er vaak weinig aan te doen. Je kunt hulp inschakelen van de oogarts om de symptomen zoveel mogelijk te verminderen.
Wanneer je een tekort hebt aan vitamine A dan is het belangrijk om uit te zoeken waarom je een tekort hebt. Als je de oorzaak weet dan kan je het tekort effectief aanpakken. Extra levertraan kan erg effectief zijn omdat er enorm veel vitamine A in zit. Het zal je enorm kunnen helpen om het tekort op te lossen.
”Autorijden kan erg gevaarlijk zijn als je nachtblind bent”
Mag je autorijden als je nachtblind bent?
Wanneer je erg last hebt van nachtblindheid dan raden wij autorijden af in het donker. Ook wanneer er voldoende straatverlichting aanwezig is kan het gevaarlijk zijn om auto te rijden. Wil je toch blijven rijden neem dan contact op met een oogarts om te kijken naar een eventuele oplossing.
– Nachtzichtbril
Er bestaat een bril genaamd de nachtzichtbril en deze kan helpen in het donker. Deze speciale bril heeft gele glazen en maakt contrasten duidelijker. Het helpt fel licht te dimmen van tegemoet komende auto’s waardoor je minder last hebt van de ogen. Het kan zijn dat je baat hebt bij het dragen van een nachtzichtbril.
Tips:
1) Laat je testen op een tekort aan vitamine A
2) Neem contact op met een opticien
3) Laat je ogen nakijken door een arts
4) Informeer naar een nachtzichtbril als je wilt blijven rijden in het donker
Tot slot
Nachtblindheid stond centraal in dit artikel. Ervaar jij weleens dat je in het donker minder scherp ziet als je aan het autorijden bent? En draag je nu ook al een bril of contactlenzen? Wij vinden het fijn als je een reactie achterlaat onderaan deze pagina.
Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met je vrienden. Dit kan doormiddel van de social media knoppen. We zijn je zeer erkentelijk!
Anderen lezen ook
Waar zit magnesium in?
Rood licht-therapie
