Home > kombucha

kombucha
Expert: Jaap Gerrijts | 6 juli 2023 | Leestijd: 8 minuten

Kombucha

Kombucha is een gefermenteerde drank die gemaakt wordt van thee, suiker en een symbiotische cultuur van bacteriën en gisten. Het staat bekend om de vele gezondheidsvoordelen zoals het versterken van het immuunsysteem en het verbeteren van de spijsvertering.

Kombucha kent een aantal belangrijke gezondheidsvoordelen. In dit uitgebreide artikel leggen we aan je uit welke dat zijn en vertellen we hoe je zelf kombucha kunt maken. Lees je mee?!

Kombucha

Kombucha is een gefermenteerde drank dat gemaakt word van zwarte thee en suiker uit verschillende bronnen, waaronder rietsuiker, fruit of honing. Het drankje wordt veelal gebruikt als probiotisch middel voor verschillende doeleinden. De Chinezen noemen het “onsterfelijke gezondheidselixer” en het is ongeveer 2000 jaar geleden ontstaan in het Verre Oosten. 

Het drankje wordt ook al honderden jaren gebruikt vanwege zijn geneeskrachtige eigenschappen in Rusland, Japan en Europa. Het bevat een kolonie bacteriën en gisten die verantwoordelijk zijn voor het starten van het fermentatieproces wanneer het gecombineerd word met suiker.

Na het fermentatieproces wordt kombucha koolzuurhoudend en bevat:

Enzymen

Probiotica

Azijn

B-vitamines

Hoge concentratie zuur

De suiker en thee oplossing wordt gefermenteerd door bacteriën en gisten en deze noemt  SCOBY, wat staat voor “symbiotische cultuur van bacteriën en gisten”. In tegenstelling tot wat vaak wordt beweerd, is een SCOBY geen paddenstoel.

Hoewel kombucha meestal wordt gemaakt met zwarte thee, kan kombucha ook worden gemaakt met groene thee of een combinatie van beide. 

Dit gezondheidselixer heeft de volgende probiotische inhoud:

Gluconacetobacter  – >85 procent in de meeste monsters

Acetobacter  – <2 procent

Lactobacillus  – tot 30 procent in sommige monsters 

Zygosaccharomyces  – >95 procent

Hoe smaakt kombucha? Er zijn een aantal verschillende smaken die je kant en klaar kunt kopen, maar het is over het algemeen koolzuurhoudend, scherp en lichtzoet van smaak.

Sommige mensen vinden het een gezonde vervanger voor frisdrank, wat kan helpen om het verlangen naar een koolzuurhoudende drank te stillen. Er zijn zelfs enkele varianten met frisdranksmaak waardoor het een goede optie is om de suikerinname te verminderen en tegelijkertijd te profiteren van probiotica en de vele voordelen.

Waar word kombucha veel voor gebruikt?

Probiotica – Het kan helpen bij het opbouwen van de vriendelijke bacteriën in de darmen

Kan de slaap bevorderen

Het is goed voor de darmen en het verbeteren van de spijsvertering

Stabiliseert de bloedsuikerspiegel en verbetert de insulineresistentie

Helpt stress verlagen door de B-vitaminen

Alternatief voor alcohol

Bevat azijnzuurbacteriën en ook de bijproducten ervan zijn heilzaam

Vermindert ziekteverwekkers

Verhoogt de opname van mineralen

Bevat verschillende antioxidanten

Vermindert ontstekingen

Helpt de bloeddruk te normaliseren

Bevat melkzuur en gluconzuur – Deze zuren zijn goed voor de spijsvertering

Ondersteund het immuunsysteem

 

 

”Kombucha bevat een groot aantal levende en gezonde bacteriën”

Wat zijn de voordelen van kombucha?

Veel mensen drinken kombucha niet alleen vanwege de smaak maar vanwege de voordelen die het kan hebben. Het drankje is inmiddels veel onderzocht en men heeft de volgende voordelen ontdekt.

 

Kan ziekte helpen voorkomen

Volgens een recensie uit Letland kan het drinken van kombucha heilzaam zijn voor verschillende infecties en ziekten vanwege vier hoofdeigenschappen: 

Anti-oxidatie

Ontgifting

Stimulerende potenties 

Bevordering van onderdrukte immuniteit

Kombucha bevat verschillende krachtige antioxidanten die kunnen helpen het lichaam te ontgiften en te beschermen tegen ziekten. Deze antioxidanten kunnen ontstekingen helpen verminderen, wat kan helpen beschermen tegen verschillende chronische aandoeningen zoals diabetes, hartaandoeningen en zelfs kanker.

Hoewel normale zwarte thee antioxidanten bevat, toont onderzoek aan dat het fermentatieproces van kombucha antioxidanten creëert die niet van nature in zwarte thee voorkomen zoals D-sacharinezuur, ook wel glucarinezuur genoemd.

 

Ondersteunt de gezondheid van de darmen

De antioxiderende kracht van deze oude thee gaat vrije radicalen tegen die chaos in het spijsverteringsstelsel kunnen veroorzaken. De grootste reden waarom kombucha de spijsvertering ondersteunt is echter vanwege het hoge gehalte aan:

Probiotica

Zuren

Aminozuren 

Enzymen

Hoewel het drankje bacteriën bevat, zijn dit geen schadelijke pathogene bacteriestammen. In plaats daarvan zijn ze een gezonde vorm van bacteriën beter bekend als probiotica die bij alles betrokken zijn zoals:

Geestelijke gezondheid 

Weerstand

Opname van voedingsstoffen

Kombucha kan ook helpen voorkomen dat candida zich in de darmen overbevolkt door het evenwicht in het spijsverteringsstelsel te herstellen. Dit gebeurt door de levende probiotische culturen die de darm helpen herbevolken met goede bacteriën zodat de candida gist kan worden verdrongen.

 

Verbeteren van de mentale functies 

Naast het verbeteren van de spijsvertering kan kombucha mogelijk ook je hersenen beschermen. Dit komt gedeeltelijk door het gehalte aan B-vitamines waarvan bekend is dat ze het energieniveau verhogen en het algehele mentale welzijn verbeteren. Het hoge vitamine B12 gehalte is een reden waarom bepaalde supplementen soms droge kombucha producten bevatten.

Het drankje is ook rijk aan probiotica wat een vorm van nuttige bacteriën is waarvan wordt gedacht dat ze een integrale rol spelen in de geestelijke gezondheid.

Sommige onderzoeken hebben laten zien dat probiotica kunnen helpen bij de behandeling van aandoeningen zoals:

Angst

Depressie

Obsessief-compulsieve stoornis

Autismespectrumstoornis

 

Beheersen van diabetes 

Hoewel sommige mensen waarschuwen tegen het drinken van kombucha voor diabetici, lijkt het erop dat sommige onderzoeken suggereren dat het drinken van suikerarme varianten ervan daadwerkelijk gunstig zou kunnen zijn.

In verschillende diermodellen is aangetoond dat de antioxidanten in kombucha kunnen helpen bij het verlichten van diabetessymptomen. Het zou zelfs effectiever zijn dan de zwarte thee waaruit het is gefermenteerd.

Het drankje zou ook kunnen helpen de functie van de lever en de nieren te ondersteunen, die over het algemeen slecht zijn bij mensen met diabetes.

 

Bestrijden van bacteriën

Hoewel het misschien contra-intuïtief lijkt, kan het drinken van de levende culturen in kombucha vele stammen van slechte bacteriën vernietigen die verantwoordelijk zijn voor infecties.

In laboratoriumstudies is gebleken dat het antibacteriële effecten heeft tegen:

Sh. sonnei

Stafylokokken

E. coli

Campylobacter jejuni

Twee stammen van salmonella 

Veel van deze bacteriestammen zijn verantwoordelijk voor voedselvergiftiging en door voedsel overgedragen ziekten wat over de hele wereld een probleem is.

 

Behouden van de leverfunctie

De lever werkt enorm hard om schadelijke stoffen te filteren en uit te scheiden en daarom is het een belangrijk onderdeel van de spijsvertering en algehele gezondheid.

Volgens verschillende in-vitro-onderzoeken kunnen de antioxidanten in kombucha de lever helpen beschermen tegen oxidatieve stress en schade veroorzaakt door een overdosis paracetamol.

 

Ondersteunt het hart

Kombucha wordt al geruime tijd beschouwd als heilzaam voor het hart, hoewel onderzoeksinspanningen op dit gebied schaars zijn.

Het lijkt echter duidelijk dat kombucha in diermodellen kan helpen de triglyceridenwaarden te verlagen en cholesterol op natuurlijke wijze te reguleren.

 

Gezonde longen

Een onverwacht voordeel van kombucha is het gebruik ervan als een mogelijke behandelingsmethode voor silicose. Dit is een longziekte die wordt veroorzaakt door herhaalde blootstelling aan silicadeeltjes.

Een onderzoek uit China ontdekte dat inademing van kombucha een manier zou kunnen zijn om silicose te behandelen, samen met verschillende andere longaandoeningen die worden veroorzaakt door inademing van gevaarlijk materiaal.

Dat gezegd hebbende wordt het nog steeds aanbevolen om je kombucha gewoon op te drinken in plaats van te inhaleren.

 

 

”De bacteriën bekleden je spijsverteringskanaal en ondersteunen de weerstand”

Wat is de voedingswaarde van kombucha?

Hoewel de voedingswaarde kan verschillen tussen merken en zelfgemaakte brouwsels, bevat kombucha over het algemeen weinig calorieën en veel B-vitamines zoals:

Riboflavine

Thiamine

Vitamine B6 

Foliumzuur

Zit er alcohol in kombucha? Het alcoholgehalte in de meeste kombucha is minder dan 0,5 procent en dat betekent dat het in de meeste gevallen als niet-alcoholisch wordt bestempeld.

Bevat kombucha cafeïne? Hoewel het een kleine hoeveelheid cafeïne bevat, is het aanzienlijk lager dan de thee waarvan het wordt gemaakt.

Een halve liter ongepasteuriseerde, biologische kombucha bevat de volgende voedingsstoffen:

Calorieën                                 60

Koolhydraten                         14 gram 

Suiker                                       4 gram 

Natrium                                   20 milligram 

Vitamine B1                            0,3 milligram 

Vitamine B2                            0,34 gram 

Vitamine B3                            4 milligram 

Vitamine B6                            0,4 milligram 

Foliumzuur                             100 microgram 

Vitamine B12                          1,2 microgram 

 

 

”Je maakt kombucha gemakkelijk zelf”

Hoe maak je kombucha?

Kombucha is gemakkelijk zelf te in je eigen keuken. Dit recept is goed voor ongeveer acht kopjes, maar je kunt het recept ook verdubbelen om zo meer te maken. Je hebt voor 16 kopjes nog steeds maar één SCOBY-schijf nodig die je in veel natuurwinkels kunt vinden of in een kombucha startpakket.

Ingrediënten

1 grote glazen of metalen pot of kom met een wijde opening

1 groot stuk doek of een theedoek

5 tot 7 gram zwarte thee

1 SCOBY-schijf

8 kopjes gefilterd of gedestilleerd water

½ kopje biologische rietsuiker of rauwe honing

1 kop kant en klare kombucha

Hoe maak je kombucha?

1) Breng het water aan de kook in een grote pan. Zodra het kookt voeg je de theezakjes en suiker toe en roer tot de suiker is opgelost

2) Laat de pot zitten en de thee ongeveer 15 minuten trekken, verwijder dan de theezakjes en gooi ze weg

3) Laat het mengsel afkoelen tot kamertemperatuur, dit duurt meestal ongeveer een uur Zodra het is afgekoeld voeg je je theemengsel toe aan je grote pot. Voeg de SCOBY-schijf en 1 kopje kant en klare kombucha toe

4) Bedek je pot met het doek of dunne theedoek en probeer de doek op zijn plaats te houden met een elastiekje of een touwtje. U wilt dat de doek de brede opening van de pot bedekt en op zijn plaats blijft, maar dun genoeg is om lucht door te laten.

5) Laat het 7 tot 10 dagen staan, afhankelijk van de smaak die je zoekt. Minder tijd levert een zwakkere kombucha op die minder zuur smaakt, terwijl een langere rusttijd ervoor zorgt dat de drank nog langer gist en nog meer smaak ontwikkelt

* Sommige mensen laten het tot een maand fermenteren voordat ze worden gebotteld met geweldige resultaten. Test daarom de batch om de paar dagen om te kijken of het de juiste smaak en het juiste koolzuurgehalte heeft bereikt

 

 

”Gember, citroen, bessen, granaatappel of sinaasappel”

Hoe voeg je meer smaak toe aan je kombucha?

Het kombucha recept hierboven is voor een eenvoudige en niet-gearomatiseerde kombucha. Je kunt proberen unieke smaken toe te voegen zoals:

Vers geperst citroensap of limoensap 

Sap van de gemberwortel gemaakt door gember en water te mengen

Gemengde bessen

Vers geperst sinaasappelsap

Vers geperst granaatappel

Vers geperst cranberry sap

Je kunt ook andere natuurlijke en suikerarme smaakstoffen gebruiken maar zorg ervoor dat ze geen aspartaam of andere gevaarlijke kunstmatige zoetstoffen bevatten.

Je kunt dit het beste doen nadat het een gefermenteerde thee is geworden en klaar is om te drinken. Sommige mensen geven er de voorkeur aan om een dag of twee voordat het klaar is smaakversterkers aan de kombucha toe te voegen zodat de smaak intenser kan worden. 

Iets anders om in gedachten te houden is dat gearomatiseerde kombucha meer suiker bevat dan gewone kombucha. Sommige merken voegen zeer suikerarme smaken toe zoals citroen-, limoen- of gembersap, die het suikergehalte niet verhogen. Maar pas op voor soorten die veel toegevoegde en verborgen suikers bevatten die juist gezondheidsproblemen kunnen verergeren.

 

 

”Bewaar kombucha als het klaar is in de koelkast”

Hoe bewaar je kombucha?

Zodra je zelfgemaakte kombucha klaar is kun je hem het beste bewaren in een doorzichtige glazen fles of pot met een goed sluitend deksel, bij voorkeur geen metaal. Plastic flessen kunnen opzwellen of verharden, en kleurstoffen van geverfde flessen kunnen in het drankje terechtkomen.

Laat bij het bottelen van kombucha een centimeter of minder lucht aan de bovenkant van de fles. Dit moet zorgen voor een passende hoeveelheid koolzuur.

Het is daarnaast belangrijk om nooit een fles kombucha te schudden want zo loop je het risico dat de fles explodeert. Probeer je hele hand over het deksel te houden terwijl je het opent om te voorkomen dat het er onverwachts afspringt.

Zorg ervoor dat je de kombucha in de koelkast bewaart om zo de houdbaarheid te verlengen. Als je smaakstoffen toevoegt houd daar dan rekening mee bij het bewaren ervan. Vers fruit zal bijvoorbeeld lang voor het drinken in de kombucha bederven.

 

 

”Wees voorzichtig met de hoge zuurgraad”

Wat zijn de risico's en bijwerkingen van kombucha?

Kan kombucha bijwerkingen geven? De meeste mensen ervaren veel voordelen en ervaren weinig tot geen nadelige bijwerkingen bij het drinken van kombucha. Er zijn echter enkele gevaren en voorzorgsmaatregelen waar je op moet letten.

Bijwerkingen van kombucha lijken een groter risico te vormen wanneer je het zelf maakt omdat besmetting mogelijk is en de SCOBY-schijf en het eindproduct niet op kwaliteit worden getest zoals bij commerciële productie.

Als je het zelf gaat brouwen zorg er dan voor dat je steriele apparatuur, schone werkruimtes en hoogwaardige ingrediënten gebruikt.

Een klein percentage van de mensen ervaart soms bijwerkingen zoals:

Misselijkheid

Een opgeblazen gevoel

Infecties 

Allergische reacties 

Omdat kombucha een hoge zuurgraad heeft is het mogelijk dat dit problemen kan veroorzaken bij mensen met spijsverteringsproblemen zoals:

Brandend maagzuur 

Maagzweren

Gevoeligheid voor zeer zuur voedsel

Drink geen kombucha als je deze aandoeningen hebt:

Acidose

Zweren / gastritis

Overgroei aan bacteriën in de dunne darm

Daarnaast kun je vanwege de zuurgraad schade aan de tanden helpen voorkomen door het in één keer te drinken en daarna met water te spoelen.

Als je een ernstig aangetaste immuniteit hebt als gevolg van bepaalde virussen zoals HIV/AIDS dan moet je voorzichtig zijn met het drinken ervan omdat er altijd een mogelijkheid bestaat dat de gist schadelijke bacteriën kan laten groeien die ziekte kunnen veroorzaken. Dit geldt vooral voor zelfgemaakte kombucha.

Hoewel het gebruik van kombucha bij zwangere vrouwen niet veel is onderzocht, bestaat er altijd bezorgdheid dat zwangere vrouwen geen alcohol of cafeïne mogen consumeren die beide in kleine hoeveelheden in kombucha aanwezig zijn. Raadpleeg daarom eerst de arts voordat je het gebruikt en houd de inname klein om zo nadelige bijwerkingen te voorkomen.

 

Een paar dingen om op te letten als het gaat om kombucha:

Zorg ervoor dat je niet te veel kombucha in één keer drinkt. Begin met de helft en verdun het in het begin met water

Kombucha bevat een zeer kleine hoeveelheid alcohol. Het kan ongeveer 0,5% alcohol bevatten, en sommige kombucha kan veel meer bevatten. Lees daarom goed het etiket

Kombucha kan verborgen suikers bevatten. Lees daarom goed het etiket en drink geen kombucha met meer dan 2 gram suiker

Tips:

1) Onderin de kombucha zitten kleine deeltjes en deze kun je gewoon drinken. Het zit namelijk vol met gecondenseerde vormen van de probiotische culturen

2) Elke scoby kan vier keer worden gebruikt voordat hij te oud wordt en moet worden weggegooid. Met elke partij kombucha wordt er een baby scoby geproduceerd en begint het proces opnieuw, voor je het weet heb je een koelkast vol scobys

3) Kies een kombucha met 2 gram suiker of minder 

4) Alles moet met mate worden genoten en dit geld ook voor kombucha. Hoewel een glas kombucha goed is, is het misschien niet een goed idee om elke dag meerdere glazen te drinken. 

Tot slot

Kombucha stond centraal in dit artikel. Koop jij weleens kombucha? En overweeg je na het lezen van dit artikel om het een keer zelf te maken? Wij vinden het fijn als je een reactie achterlaat onderaan deze pagina. 

Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen op social media. Dit kan doormiddel van de social media knoppen. We zijn je zeer erkentelijk! 

Anderen lezen ook

Natrium tekort

Vitamine B3

Foliumzuur tekort

Bronnen:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *