Zwemmen is enorm gezond voor jong en oud. Ook mensen die fysiek niet in staat zijn om te joggen of andere vormen van sport te beoefenen kunnen met zwemmen wel hun gezondheid op peil houden. Ook als je wat zwaarder bent dan is zwemmen ideaal want het belast je spieren, botten en gewrichten niet op een negatieve manier.
Onderzoek wijst uit dat zwemtrainingen zowel fysieke als mentale voordelen hebben. En je hoeft geen professional te zijn om van deze effecten te profiteren.
Wat doet zwemmen precies met je lichaam en heeft het echt veel voordelen? Dit zijn de belangrijkste voordelen van zwemmen voor lichaam en geest:
1) Hersenen
Het zwemmen is niet alleen goed voor het lichaam je brein krijgt ook een boost. Zwemmen blijkt de bloedtoevoer naar de hersenen te verhogen. Dit kan leiden tot meer zuurstof in je hersenen. Dat betekent dat je meer alertheid, een beter geheugen en een algehele verbeterde cognitieve functie kunt ervaren.
Een onderzoek toonde aan dat alleen al het in warm water zijn dat op zijn minst borsthoogte is, een positief effect kan hebben op de bloedtoevoer naar de hersenen. In dit onderzoek verhoogden de deelnemers hun bloedtoevoer naar de hersenslagaders met ongeveer 14 procent.
2) Afvallen
Zwemmen kan helpen bij het afvallen. Net als bij elke andere oefening hangt de effectiviteit van zwemmen voor gewichtsverlies af van verschillende factoren.
• Hoe lang je zwemt
• Hoe intensief je zwemt
• Wat je eet
• Welke manier van zwemmen
Studies in het verleden gericht op zwemmen en gewicht te verliezen zijn enigszins tegenstrijdig geweest.
Een studie onderzocht de effecten van zwemmen en lopen op lichaamsgewicht, lipiden, vetverdeling, insuline en glucose bij oudere vrouwen. Uit de studie bleek dat zwemmers na zes maanden hun taille- en heupomvang meer verkleinden dan wandelaars. Daarnaast konden ze in de 12 minuten verder zwemmen als in het begin van de studie. Wandelaars konden niet een langere afstand lopen in dezelfde 12 minuten. Na een jaar verminderde de zwemmer zijn lichaamsgewicht en cholesterolgehalte meer dan de wandelaars.
Andere onderzoeken hebben aangetoond dat zwemmers helemaal niet konden afvallen. Als je echter minder focust op de cijfers op de weegschaal en in plaats daarvan op je lichaam dan zou je kunnen ontdekken dat zwemmen de ideale workout voor je is, zelfs als je geen kilo’s kwijtraakt.
3) Boost je stemming
Veel mensen zwemmen alleen in de zomermaanden terwijl een studie het volgende liet zien. Tijdens lagere temperaturen in de maanden oktober tot en met januari hadden mensen die regelmatig gingen zwemmen:
• Minder vermoeidheid
• Minder stress en spanning
• Een beter geheugen
• Verbeterd algemeen welzijn
Ongeacht de tijd van het jaar wordt aangenomen dat zwemmen voordelen voor de geestelijke gezondheid biedt zoals het verlagen van stressniveaus, verbeteren van de slaapkwaliteit en het verminderen van symptomen van angst en depressie.
Ook zwemmers die lijden aan aandoeningen zoals astma, reuma of fibromyalgie hebben in de winter minder last van klachten dankzij zwemmen.
4) Kinderen
Het is ook een goed idee om kinderen op jonge leeftijd in het water te krijgen. Uit een onderzoek onder 7.000 kinderen onder de 5 jaar bleek dat kinderen die op jonge leeftijd aan zwemmen deelnamen eerder vaardigheden bereikten en fysieke mijlpalen bereikten dan kinderen die dit niet deden. Dit resultaat was ongeacht hun sociaaleconomische achtergrond en puur gebaseerd op leeftijd. Hun numerieke vaardigheden en geletterdheid waren ook beter dan leeftijdsgenoten die niet zwommen.
5) Verlengt de levensduur
Een onderzoek onder meer dan 40.000 mannen tussen de 20 en 90 jaar oud wees uit dat deelnemers die zwommen of andere zwembadoefeningen deden, zoals aquarobics of waterjoggen, hun risico om te overlijden door welke oorzaak dan ook met bijna 50 procent verlaagden in vergelijking met mannen die bijna altijd zitten, regelmatig liepen of hardlopers waren. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de voordelen die zwemmen heeft met betrekking tot het hart.
6) Bloeddruk verlagen
Als je last hebt van een te hoge bloeddruk dan is zwemmen een uitstekende manier om de bloeddruk in rust te verlagen.
Een onderzoek toonde aan dat mannen en vrouwen die het grootste gedeelte van de dag zitten en een hoge bloeddruk hadden, gedurende een periode van 10 weken hun hartslag in rust aanzienlijk verlaagden. Dit is vooral voordelig voor mensen die moeite hebben met andere oefeningen vanwege ziekte, gewicht, astma of blessures.
Een andere studie toonde aan dat patiënten met een te hoge bloeddruk na een jaar regelmatig zwemmen hun bloeddruk verlaagden en tegelijkertijd de insulinegevoeligheid verbeterden. Hiermee verminderde het risico om diabetes type 2 te krijgen.
7) Hart- en vaatziekten
Een onderzoek naar andere onderzoeken concludeerde dat zwemmen gunstige effecten kan hebben op de conditie van je hart en longen en lichaamssamenstelling bij meerdere populaties. Uit de review bleek dat zwemmers voordeel hadden in trainingsprestaties, lichaamsgewicht, lichaamsvetpercentage en vetvrije massa.
Aangenomen wordt dat positieve effecten van zwemmen vergelijkbaar zijn met andere soorten lichaamsbeweging in termen van fysiologische resultaten, zowel bij gezonde volwassenen als bij mensen met een ziekte of andere lichamelijke klachten.
In een ander onderzoek onder mensen met artrose ontdekten onderzoekers dat zwemmen minstens zo effectief was en soms zelfs meer als fietsen om de cardiovasculaire functie te verbeteren en ontstekingen te verminderen.
8) Vervanging voor krachttraining
Als je niet van krachttraining houd of het fysiek niet mogelijk is dan kan zwemmen hierbij helpen. Bij zwemmen gebruik je namelijk spieren die je normaal niet gebruikt. Het is ook niet zwaar voor de gewrichten en daarom is het een goed alternatief voor activiteiten met een hoge impact. Het stelt je ook op je gemakt omdat je bij zwemmen niet bang hoeft te zijn voor blessures of andere problemen zoals struikelen tijdens het hardlopen.
In tegenstelling tot andere trainingen zoals fietsen of hardlopen is zwemmen niet alleen een cardio-activiteit. Omdat water bijna 800 keer dichter is dan lucht wordt elke zwemtraining een krachttraining. Dit zorgt er voor dat je bij elke slag spieren en tonus opbouwt en calorieën verbrandt.
Zwemmen leid tot verbeteringen in zowel kracht- als krachtcapaciteiten en prestaties. Bovendien zal je spieren gebruiken die je normaal gesproken niet vaak gebruikt en dit betekent dat je op nieuwe plaatsen definitie begint te zien.
9) Pijn in de onderrug
Een onderzoek wees uit dat patiënten met lage rugpijn die minstens twee keer per week wateroefeningen deden, een aanzienlijke verbetering van rugpijn vertoonden.
Na zes maanden had 90 procent van de deelnemers verbetering aan de pijn in de onderrug ongeacht hun zwemvaardigheid aan het begin van het onderzoek.
