Expert: Jaap Gerrijts | 14 December 2022 | Leestijd: 8 minuten
Fluoride
Fluoride is een sporenelement dat aanwezig is in je tanden en botten. Fluoride beschermt je tegen tandbederf en het zit in vrijwel alle voedingsmiddelen. Wist je dat fluor in pure vorm een giftig gas is? In voeding is fluor altijd gebonden aan een andere stof zoals natrium of calcium. Het is dan niet meer giftig en heet het fluoride.
Wat is fluoride en waar is het goed voor? In dit uitgebreide artikel leggen we dat aan je uit. Lees je mee?!
Fluoride
Fluoride is iedere stof met een verbinding die een fluorion bevat. Fluoride is bijna altijd gebonden met een andere stof zoals met zouten. Deze verbindingen noemen we fluoriden. De meeste mensen kennen het vanwege de stof die word toegevoegd aan tandpasta.
In de natuur wordt calciumfluoride aangetroffen in de bodem en water. Calciumfluoride wordt niet goed door het lichaam opgenomen terwijl een andere stof genaamd natriumfluoride wel goed word opgenomen. Het lichaam plast gemiddeld 50% weer uit en de andere helft word opgeslagen in verkalkte gebieden zoals de botten en tanden.
Deze chemische verbinding komt niet in de natuur voor en werd algemeen beschouwd als industrieel giftig afval tot 1950, toen het werd aangekondigd als een nieuw tandheelkundig initiatief.
Na de tweede wereld oorlog werden er in Amerika verschillende studies gedaan waarbij de voorkoming van gaatjes werd vergeleken tussen kinderen en volwassenen die gefluorideerd of niet-gefluorideerd water dronken. Volgens de De Centers for Disease Control and Prevention werd tandcariës met 50 tot 70 procent verminderd in gefluorideerde gemeenschappen gedurende de 13-15 jaar van deze zogenaamde onderzoeken.
Het vreemde is dat er geen duidelijke gegevens beschikbaar waren over de exacte vermindering van gaatjes onder deze gemeenschappen. Aangezien de tandgezondheid gestaag is verbeterd in zowel gefluorideerde als niet-gefluorideerde gemeenschappen in de Amerika, zouden deze gegevens de moeite waard zijn. Helaas bestaan ze niet of zijn ze niet direct beschikbaar voor het publiek en dit roept wel wat vraagtekens op.
In Nederland wordt sinds 1976 geen fluoride meer aan het water toegevoegd. In andere landen zoals Australië en Amerika word het nog steeds toegevoegd met als doel om de vorming van tandcariës tegen te gaan. In Nederland mag fluoride wel in kleine hoeveelheden in het drinkwater zitten maar niet er aan worden toegevoegd.
”In Nederland wordt er geen fluor aan het leidingwater toegevoegd”
Is fluoride veilig?
Fluoride komt in verschillende producten voor zoals eten, drinken en tandpasta. Een klein beetje fluoride op de tanden zou kunnen helpen om gaatjes te voorkomen maar het opdrinken of eten heeft zeker geen bewezen gezondheidsvoordelen.
Het is zelfs aangetoond dat een teveel aan fluoride gezondheidsproblemen kan veroorzaken zoals verhoogde kans op botbreuken bij ouderen en problemen met de hersenen. Sinds 2006 zijn er meer dan 180 studies gepubliceerd over het toxische effect van fluoride op de hersenen en het zenuwstelsel. Het is neurotoxisch en kan ook het IQ negatief beïnvloeden.
Fluoride is ook zeer reactief voor de schildklier en daarom kan je er beter maar niet teveel van binnen krijgen. Een bijwerking van het consumeren van te veel fluoride is demineralisatie van de tanden. Hierdoor ontstaat een aandoening die fluorose wordt genoemd. Dit komt het meeste voor bij kinderen.
Er is al veel onderzoek naar fluoride gedaan en verschillende wetenschappers en tandartsen zijn van mening dat fluoride eigenlijk veel meer schade toebrengt aan de tanden en andere delen van het lichaam dan het goed doet.
Fluoride kan namelijk de bloed-hersenbarrière passeren die bedoeld is om de hersenen en het zenuwstelsel te beschermen voor indringers van buitenaf. Het is zelfs aangetoond dat fluoride door de placentawand kan gaan waardoor het in een ongeboren baby terecht komt.
Potentiele gevaren bij een teveel aan fluoride zijn:
• Risico op diabetes
• Kan seksuele ontwikkeling beïnvloeden
• Kan schade aan de hersenen geven
• Kan schade aan het centraal zenuwstelsel veroorzaken
• Word geassocieerd met hyperthyreoïdie
• Word geassocieerd met een groter risico op kanker
Naast botten en tanden bouwt fluoride zich op in de pijnappelklier. Dit is een hormoonklier die verantwoordelijk is voor de afscheiding van melatonine om het circadiaans ritme en slaappatronen te reguleren.
Tijdens een studie om de concentratie van fluoride in de pijnappelklier te bepalen, ontdekte men dat tegen de tijd dat de volwassenen in de studie op hoge leeftijd waren overleden, de calcium- tot fluorideverhouding van die klier eigenlijk hoger was dan die van bot. Dit suggereert dat fluoride een rol speelt bij de verkalking van deze klier, wat na verloop van tijd zou kunnen leiden tot een slechte melatonineproductie.
Fluoride remt ook verschillende enzymen door het hele lichaam die verantwoordelijk zijn voor normale processen van de metabolische energiesystemen.
”Fluoride word aan tandpasta toegevoegd om gaatjes te voorkomen”
Is fluoride goed voor je tanden?
Fluoride maakt deel uit van het proces waarbij tanden elke dag demineraliseren en remineraliseren. Wanneer je bepaalde voedingsmiddelen eet en drinkt dan wordt het mineraal op je tanden in kleine hoeveelheden verwijderd en plaatselijk gebruik van fluoride helpt bij het remineraliseren en verkalken van tanden. Dit zorgt er voor dat ze sterker worden en minder vatbaar voor gaatjes.
Dr. Arvid Carlsson uit Zweden is een Nobelprijswinnaar. Hij heeft publiekelijk verklaard dat het mogelijk en zelfs waarschijnlijk is dat fluoride de tanden ten goede kan komen wanneer het plaatselijk wordt aangebracht. Daarentegen heeft hij gezegd dat het “in strijd is met de moderne farmacologie” om te denken dat er iets heilzaams is aan het innemen van de stof.
Verschillende landen blijven bij hun standpunt dat het innemen van fluoride goed is voor de tanden en daarom blijven ze het toevoegen aan het drinkwater.
”Synthetische fluor is een chemisch bijproduct van de aluminium industrie”
Is fluoride slecht voor je?
Wat de bron ook is, de inname van grote hoeveelheden fluoride is niet goed voor je. Hoewel het bepaalde tandenversterkende voordelen kan bieden bij plaatselijk gebruik, denk ik niet dat de voordelen opwegen tegen de zeer ernstige kosten op lange termijn. Tegenwoordig is er een limiet vastgesteld voor de hoeveelheid fluoride die men aan tandpasta kan toevoegen.
Het poetsen met deze tandpasta is niet slecht voor je zo lang je het maar niet doorslikt.
”Fluoride komt in meer voeding voor als je zou denken”
Waar zit fluoride in?
Fluoride zit niet alleen in tandpasta en kraanwater. Als je fluoride probeert te vermijden kijk dan eens naar wat je eet en drinkt. Fluoride komt in de volgende producten voor, zowel natuurlijk als onnatuurlijk.
Tandheelkundige producten:
• Fluoride tandpasta
• Fluoride mondwater
• Fluoride gels
• Fluoride vernissen
• Fluoridesupplementen
Voedingsmiddelen:
• Leidingwater
• Koolzuurhoudende dranken
• Thee
• Sommige alcoholische dranken
• Gebottelde vruchtensappen
• Ingeblikte tomatenproducten
• Ingeblikte bieten
• Ingeblikte mais
• Ingeblikte soepen
• Wortels
• Dille augurken
• Spinazie
• Asperges
• Aardappelen
• Witte rijst
• Radijs
• Selderij
• Ui
• Perzik nectar
• Abrikozen nectar
• Bepaalde babyvoeding
• Verschillende ontbijtgranen
”Te veel fluoride is schadelijk voor het lichaam”
Hoe kun je je lichaam van fluoride ontgiften?
Als je voor een lange periode teveel fluoride hebt binnen gekregen dan kun je de volgende stappen ondernemen om het lichaam te ontgiften.
Eet alkalisch
Een alkalisch dieet is erop gericht om uitsluitend of hoofdzakelijk producten te eten en drinken die een alkalisch effect hebben op het lichaam. Gemiddeld zal je 50 procent van de fluoride die je dagelijks binnenkrijgt uitscheiden via de urine. Je kunt dit percentage verhogen door alkalische producten te eten en drinken. Alkalische diëten zijn sterk afhankelijk van plantaardige eiwitten en rauwe groenten en fruit om het lichaam te helpen zich te ontdoen van schadelijke stoffen.
Selenium
Een onderzoek bij ratten laat zien dat supplementen met selenium kunnen helpen de negatieve effecten van fluoride op de hersenen te verminderen. Dit betekent niet dat het ook bij mensen zo is, maar voedingsmiddelen met een hoog seleniumgehalte zijn ook goed voor de schildklier en hart en kunnen het risico op kanker verminderen. Selenium zit van nature veel in noten en vis.
Lichamelijke beweging
Eén van de voordelen van lichaamsbeweging is dat het kan helpen fluoride sneller uit het lichaam te krijgen. Een onderzoek uit 2013 in Argentinië ontdekte dat de plasmafluoride spiegels daalden bij ratten die werden blootgesteld aan matige lichaamsbeweging versus degenen die niet aan lichaamsbeweging deden. Deze test is niet op mensen uitgevoerd en onderzoek in de toekomst moet dit nog gaan bepalen.
Tamarindethee
Uit onderzoek is gebleken dat de populaire Indiase drank tamarindethee het lichaam kan helpen fluoride uit het systeem te halen. De thee is soms moeilijk te vinden, maar het is misschien de moeite waard om online te bestellen als je je zorgen maakt over blootstelling aan teveel fluoride.
”Een goede waterfilter kan fluoride uit het water filteren”
Hoe vermijd je fluoride?
Naast het ontgiften van je lichaam kan het ook belangrijk zijn om toekomstige blootstelling te verminderen. Er zijn enkele methoden die je kunt gebruiken om jezelf en je gezin te beschermen tegen te veel fluoride.
Fluoridevrije tandpasta
Dit geld vooral als je kinderen in huis hebt die geneigd zijn tandpasta door te slikken. Hoewel er enkele tandheelkundige voordelen kunnen zijn aan het plaatselijk gebruik van fluoride, kan het je voorkeur hebben om het helemaal te vermijden.
Eet biologisch
Veel pesticiden zoals kryoliet die op voedselgewassen worden gebruikt zijn op fluoride gebaseerd. Door biologisch voedsel te kopen of in de tuin te groeien stel je jezelf niet bloot aan deze pesticiden. Des te meer bewerkt een voedingsmiddel is, hoe groter de kans is dat het fluoride zal bevatten.
Waterfilter
Fluoride komt ook in kleine hoeveelheden voor in water net zoals andere stoffen die je misschien wilt vermijden. Er zijn drie soorten waterfilters die je kunt gebruiken om fluoride te verwijderen. Deïonisatoren, omgekeerde osmose en geactiveerd aluminiumoxide. Actieve koolstoffilters die ook veel gebruikt worden filteren geen fluoride. Het is belangrijk om te overwegen dat ook veel gezonde stoffen worden verwijdert tijdens het filteren en je deze wellicht op een andere manier zult moeten binnen krijgen.
Vermijd fluoride tijdens borstvoeding
Fluoride blijkt via de moedermelk op zuigelingen over te gaan. Zorg er daarom voor dat je je kind beschermt tegen vroege blootstelling aan fluoride.
Tips:
1) Om er achter te komen hoeveel fluor er in het kraanwater zit kun je contact opnemen met het regionale waterbedrijf
2) Kijk goed op de verpakking van tandpasta om erachter te komen of er fluoride in zit
3) Let er altijd goed op dat kinderen tandpasta met fluoride niet doorslikken
4) Als je er voor kiest om kraanwater te filteren dan is het belangrijk om de gezonde stoffen die er ook uit worden gefilterd op een andere manier binnen te krijgen
Tot slot
Fluoride stond centraal in dit artikel. Controleer jij de verpakking van de tandpasta die je koopt om te kijken of er fluoride in zit? Wij vinden het fijn als je een reactie achter laat onderaan deze pagina.
Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met je vrienden. Dit kan doormiddel van de social media knoppen. We zijn je zeer erkentelijk!
Anderen lezen ook
Waar zit magnesium in?
Is kruidnagel gezond?
