Expert: Jaap Gerrijts | 21 januari 2023 | Leestijd: 8 minuten
Fenylalanine
Fenylalanine is een essentieel aminozuur. Je lichaam kan de stof niet zelf aanmaken en daarom moet je het uit je voeding halen. Fenylalanine is betrokken bij vele processen in je lichaam, zo is het belangrijk voor de samenstelling van dopamine. De stof is een boodschapper in de hersenen die het mogelijk voor zenuwcellen om met elkaar te communiceren.
Fenylalanine kent voordelen voor je gezondheid. In dit uitgebreide artikel leggen we uit welke dat zijn, waar het in zit of er bijwerkingen zijn. Lees je mee?!
Fenylalanine
Fenylalanine is een essentieel aminozuur dat in het lichaam wordt omgezet in tyrosine. Net als andere aminozuren zoals leucine, alanine en arginine wordt fenylalanine beschouwd als een belangrijke bouwsteen die wordt gebruikt om de eiwitten te vormen die je lichaam nodig heeft om goed te werken.
Een aminozuur word als essentieel beschouwd als je lichaam de stof niet zelf kan aanmaken en je afhankelijk bent van voeding om het binnen te krijgen. De stof werd eind van de 19e eeuw ontdekt en in de haren 60 van de vorige eeuw werd een belangrijke ontdekking gedaan wat een belangrijke stap betekende in de ontcijfering van de genetische code.
Het aminozuur komt voor in drie verschillende vormen:
• L-fenylalanine
• D-fenylalanine
• DL-fenylalanine
Fenylalanine speelt een belangrijke rol bij de groei en ontwikkeling en is ook belangrijk voor de samenstelling van verschillende neurotransmitters en hormonen die zorgen voor het reguleren van het lichaamsgewicht en de stemming.
Het aminozuur is in verschillende onderzoeken naar voren gekomen als een middel dat zou kunnen helpen bij de behandeling van verschillende aandoeningen zoals chronische pijn, depressie en de ziekte van Parkinson.
Het kan voorkomen dat mensen niet goed in staat zijn om het aminozuur goed te verwerken en af te breken. Het nemen van fenylalanine in supplementvorm kan in dit geval bij grote hoeveelheden een probleem vormen bij deze mensen en daarom word het gebruik voor deze groep afgeraden.
”Fenylalanine kan worden ingezet bij verschillende aandoeningen en klachten”
4 gezondheidsvoordelen van fenylalanine
Fenylalanine is minder bekent als sommige andere aminozuren maar dit betekent niet dat het minder belangrijk is. De stof is betrokken bij verschillende belangrijke functies en kan ingezet worden bij verschillende aandoeningen en klachten. Maar wat zijn de gezondheidsvoordelen van fenylalanine?
Depressie verminderen
Eén van de belangrijkste voordelen van fenylalanine is de potentie om de stemming te verbeteren en helpen beschermen tegen depressie. Er moet nog meer onderzoek gedaan worden naar de werking van het aminozuur echter verschillende studies hebben laten zien dat het stemmings bevorderende eigenschappen heeft.
In een ander onderzoek kregen 20 mensen dagelijks 75 tot 200 milligram fenylalanine waarbij de symptomen van depressie aanzienlijk verbeterde. Een ander onderzoek waarbij mensen fenylalanine met deprenyl kregen zorgen bij ruim 90% van de deelnemers voor een positief effect op de symptomen van depressie.
Verlichten van chronische pijn
In verschillende studies over chronische pijn hebben onderzoekers laten zien dan het aminozuur kan werken als een natuurlijke pijnstiller. Zo kan het de pijn helpen verminderen zodat deze beter beheersbaar is. Niet alleen bij mensen maar ook bij dieren werd opgemerkt dat het pijn helpt verminderen bij verschillende aandoeningen.
Andere verbindingen aanmaken
Net zoals andere aminozuren speelt fenylalanine een zeer belangrijke rol bij de aanmaak van belangrijke verbindingen die vitaal zijn voor de gezondheid. De stof wordt bijvoorbeeld gebruikt om dopamine te produceren. Dit is een neurotransmitter die betrokken is bij emotie, geheugen en leren. Deze ”feel good” neurotransmitter is belangrijk voor iedereen en speciaal voor mensen met een depressie.
In je lichaam word fenylalanine omgezet in tyrosine. Tyrosine is een ander belangrijk aminozuur die betrokken is bij de synthese van eiwitten. Daarnaast is fenylalanine betrokken bij het aanmaken van epinefrine en noradrenaline, dit zijn neurotransmitters die voornamelijk vrijkomen in stressvolle situaties.
Wanneer je te weinig van dit aminozuur hebt dan kan dit symptomen veroorzaken zoals:
• Depressie
• Geheugenverlies
• Verwardheid
• Vermoeidheid
Bevorderen van afvallen
Tijdens onderzoeken over gewichtsverlies bleek dat het aminozuur een grote impact kan hebben als het gaat om je taille.
Een studie onder 10 deelnemers in London die fenylalanine kregen toegediend voor de maaltijd zorgde voor een verminderde voedselinname. Ook verhoogde het hoeveelheden van het hormoon cholecystokinine in het lichaam wat er voor zorgde dat de spijsvertering werd gestimuleerd en eetlust onder controle hield.
In een andere studie werd opgemerkt dat fenylalanine de uitscheiding van het hormoon cholecystokinine werd verhoogd en dit kan een belangrijke onderdeel zijn bij gewichtsverlies.
”Komt voor in dierlijke en plantaardige eiwitbronnen”
Waar zit fenylalanine in?
Het aminozuur komt in een grote reeks aan voedingsmiddelen voor zoals dierlijke en plantaardige eiwitbronnen. Maar waar zit fenylalanine in?
Je vind het aminozuur in de volgende bronnen:
• Vis
• Vlees
• Gevogelte
• Eieren
• Kaas
• Noten
• Zaden
• Sojaproducten
In plaats van je te concentreren op het eten van voeding waar veel fenylalanine in zit, kun je je het beste concentreren op het opnemen van een verscheidenheid aan voedzame eiwitrijke voedingsmiddelen. Op deze manier krijg je ook de andere belangrijke aminozuren binnen.
”Aspartaam is een kunstmatige zoetstof”
Waarom zit er fenylalanine in aspartaam?
Aspartaam is een kunstmatige zoetstof die fenylalanine en asparaginezuur bevat.
Als voedingsadditief kun je het aminozuur daarom vinden in frisdrank, kauwgom, en andere lightproducten. Aspartaam word vaak gebruikt als calorievrije suikervervanger in verschillende caloriearme producten.
Is aspartaam wel veilig?
Aspartaam en andere kunstmatige zoetstoffen zijn onderzocht op hun mogelijke effecten op de stofwisseling en het darm microbioom. De stof is ook onderzocht bij andere zaken zoals kanker en psychische stoornissen. Verschillende studies hebben dan ook laten zien dat de stof niet altijd zo gezond is voor het menselijk lichaam. Negatieve effecten van aspartaam zijn onder andere veranderingen in de hersenfunctie en de stofwisseling.
De meeste mensen vermijden deze stof dan ook zoveel mogelijk en kijken goed op de verpakking welke zoetstoffen er in zitten.
Gelukkig is het makkelijk om kauwgom en andere producten zonder aspartaam te vinden, en er zijn tal van andere natuurlijke suikervervangers zoals stevia die je kunt gebruiken.
”Fenylalanine geeft bij lage doseringen weinig tot geen bijwerkingen”
Risico's en bijwerkingen van fenylalanine
Is fenylalanine wel veilig? En wat zijn de risico’s en bijwerkingen van fenylalanine? Voor de meeste mensen is het aminozuur veilig en gaat het gepaard met zeer weinig nadelige bijwerkingen.
Wanneer je fenylalanine uit voeding haalt dan zal dit normaal gesproken geen bijwerkingen geven. De stof komt ook voor in producten waarbij het door mensen is toegevoegd en deze doseringen zijn zo laag dat hier normaal gesproken ook geen bijwerkingen of risico aan zit.
Wanneer je het aminozuur in supplementvorm gebruikt dan zijn doseringen tot 90 milligram per kilo lichaamsgewicht prima te verdragen. Wanneer je er teveel van binnen krijgt dan kan het de volgende bijwerkingen geven:
• Vermoeidheid
• Misselijkheid
• Duizeligheid
• Hoofdpijn
• Brandend maagzuur
• Verstopping
• Angst
Mensen met de stofwisselingsziekte fenylketonurie moeten oppassen met het innemen van fenylalanine omdat de stof gevaarlijk is voor deze groep. Fenylketonurie is een aangeboren afwijking en een vorm van fenylalaninehydroxylase deficiëntie wat er voor zorgt dat het lichaam fenylalanine niet goed kan verwerken. Dit zorgt er voor dat er een ophoping van bloed kan ontstaan.
Wanneer het aminozuur bij deze mensen opbouwt in het lichaam dan kan dit de volgende effecten hebben:
• Groeiachterstand
• Ontwikkelingsachterstand
• Epileptische aanvallen
• Hersenbeschadiging
Mensen met fenylketonurie word geadviseerd om een eiwitarm dieet met een laag fenylalaninegehalte te volgen zodat ze zo min mogelijk fenylalanine binnen krijgen.
Supplementen met fenylalanine worden afgeraden bij zwangere en borstvoeding gevende vrouwen omdat er nog te weinig onderzoek naar is gedaan.
Mensen met schizofrenie word ook afgeraden om het aminozuur te gebruiken omdat dit tardieve dyskinesie kan veroorzaken.
Medicijngebruik
Vermijd het gebruik van supplementen met fenylalanine bij de volgende medicatie:
• Psychiatrische medicijnen zoals antidepressiva
• Baclofen
• Bloeddruk verhogende medicijnen
Overleg met de arts als je last hebt van een hoge bloeddruk of bloeddruk verhogende medicijnen gebruikt voor je een supplement met fenylalanine gaat gebruiken.
”Aminozuren vormen eiwitten die in elk weefsel van het lichaam worden aangetroffen”
Hoe gebruik je een fenylalanine supplement?
De beste manier om voldoende fenylalanine binnen te krijgen is via voeding. Fenylalanine supplementen worden vaak gebruikt door mensen die hun dopamine willen verhogen. Ze worden voornamelijk gebruikt om de stemming en mentale helderheid te verbeteren.
Het aminozuur word veel verkocht in capsule vorm van 500 milligram per stuk. Je kunt dagelijks prima 1.000 tot 1.500 milligram innemen verspreid over de dag. Men raad aan om fenylalanine op een lege maag in te nemen zodat de stof niet concurreert met andere aminozuren en stoffen.
Als je kiest om een fenylalanine supplement te gebruiken zorg dan dat je je aan de gebruiksaanwijzing houd. Overleg altijd eerst met de arts als je een onderliggende aandoening hebt of bepaalde medicatie gebruikt.
Tips:
1) Vis, vlees, gevogelte, eieren, noten en zaden zijn de beste bronnen van fenylalanine
2) Vermijd fenylalanine als je de stofwisselingsziekte fenylketonurie hebt
3) Fenylalanine supplementen zijn verkrijgbaar in poedervorm en capsules
4) Het aminozuur komt in kleine hoeveelheden voor in aspartaam en wij raden je desondanks aan om deze zoetstof zoveel mogelijk te vermijden
Tot slot
Fenylalanine stond centraal in dit artikel. Eet jij altijd gezond en gevarieerd? En staan vis, vlees, gevogelte, eieren, zaden en noten wekelijks op je menu? Wij vinden het fijn als je een reactie achterlaat onderaan deze pagina.
Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met je vrienden. Dit kan doormiddel van de social media knoppen. We zijn je zeer erkentelijk!
Anderen lezen ook
Arginine
Tryptofaan
