Expert: Jaap Gerrijts | 15 maart 2023 | Leestijd: 8 minuten
Darmklachten
Darmklachten heeft iedereen weleens en dat is ook helemaal niet erg. Wanneer klachten langer aanhouden of chronisch worden en niet meer weggaan kan het niet alleen vervelend zijn, het kan mogelijk ook gevaarlijk zijn.
Darmklachten die langer aanhouden of telkens terugkomen kunnen een signaal zijn dat er meer aan de hand is. In dit uitgebreide artikel vertellen we je alles wat je moet weten over darmklachten en hebben we een aantal waardevolle tips die je darmklachten kunnen verhelpen. Lees je mee?!
Darmklachten
Darmklachten komen bij iedereen voor en als ze weer overgaan dan is dit helemaal niet zo erg. Wanneer de klachten chronisch worden dan is er misschien een onderliggende aandoening, bacterie, virus, intolerantie of een ander probleem en dit wil je zeker aanpakken!
Wist je dat één op de vijf mensen last heeft van chronische darmklachten? Het gaat hier om allerlei klachten zoals diarree, verstopping, buikpijn, winderigheid of een allergische reactie op iets wat men eet.
Darmklachten kunnen erg vervelend zijn en als je er te lang mee blijft doorlopen dan loop je het risico dat ze alleen maar erger worden.
Wat bedoeld men met darmklachten? Er zijn allerlei klachten die vallen onder darmklachten en om je een idee hierbij te geven hebben we de meest voorkomende voor je op een rij gezet.
• Buikpijn
• Winderigheid
• Brandend maagzuur
• Verstopping
• Opgezette buik
• Misselijkheid
• Afwijkende darmflora
• Bacteriële infecties
• Clostridium difficile
• Darmparasieten
• Spijsverteringsproblemen
• Schimmelinfectie
• Voedselintolerantie
• Glutenintolerantie
• Wormen
• Diarree
• Chronische diarree
• Infectieuze diarree
• Overloopdiarree
• Bacteriële overgroei in de dunne darm
• Galzuurmalabsorptie
• Pancreasinsufficiëntie
• Kortedarmsyndroom
• Prikkelbare Darm Syndroom
• Aambeien
• Aerofagie
• Achalasie
• Coeliakie
• Divertikels
• Colitis Ulcerosa
• Darmkanker
• Ziekte van Crohn
• Slokdarmkanker
”Eén op de vijf Nederlanders heeft chronische darmklachten”
Diarree
Diarree bestaat in verschillende vormen en als je er lang last van hebt dan kan het enorm vervelend en ongezond zijn. Meestal is het een symptoom dat word veroorzaakt door griep, verkeerde voedsel of een intolerantie voor bepaalde voedsel.
Infectieuze diarree
Als je een infectie hebt opgelopen dan kan je diarree krijgen. Het kan veroorzaakt worden door een virus, bacteriën of het nemen van antibiotica. Meestal gaan de klachten voorbij en als dit niet het geval is dan kan het belangrijk zijn om een onderzoek te laten doen bij de huisarts om te kijken wat er precies mis is.
Chronische diarree
Als je last hebt van een auto-immuunziekte waarbij de darmen ontstoken zijn dan kan je hier chronische diarree van krijgen. Je zult moeilijker voedsel kunnen verteren en voedingsstoffen binnen krijgen waardoor je op de lange termijn een tekort kunt oplopen.
Het is belangrijk om de oorzaak van chronische diarree te vinden zodat het dit zo snel mogelijk kunt verhelpen.
Als je diarree hebt dan verlies je mogelijk:
• Elektrolyten
• Vloeistof
• Zout
• Pro-biotica
• Vezel
• Zuur
In de dikke darm werken veel microben samen. Ze eten je vezels, fermenteren het en veranderen het in bepaalde heilzame zuren die vetzuren met een kleine keten worden genoemd. Deze zuren kunnen de darmcellen voeden en je energie geven, helpen bij insulineresistentie en je immuniteit helpen versterken. Zowel microben als vezels zijn essentieel om diarree te voorkomen.
Het kan heel nuttig zijn om de pro-biotica terug in te nemen door een effectief supplement te gebruiken. Kefir heeft ook van nature vriendelijke bacteriën en kombuchathee bevat melkzuur wat ook nuttig kan zijn.
Bronnen van vezels die gunstig kunnen zijn als je diarree hebt:
• Augurken
• Zuurkool
• Kimchi
• Bessen en bramen
• Johannesbroodpoeder
”Ouderen, kinderen en zwangere vrouwen hebben het meest last van obstipatie”
Obstipatie
Iedereen heeft wel eens last van obstipatie en als dit te lang duurt dan kan het erg pijnlijk zijn. Obstipatie is een verstopping van de darmen wat ook wel constipatie word genoemd. Vooral kinderen, ouderen en zwangere vrouwen hebben er regelmatig last van. Het kan komen door verkeerde voeding, stress, medicatie of andere psychische of fysieke oorzaken.
Wist je dat ruim 40% van alle 65-plussers last hebben van obstipatie?
Je hebt last van obstipatie als he last hebt van ten minste twee van de volgende symptomen:
• Minder dan twee keer een stoelgang hebben
• Het gevoel hebben van een onvolledige stoelgang
• Droge en harde keutels
• Veel moeite met naar de wc gaan
• Veel moeten persen tijdens de stoelgang
• Pijn tijdens de ontlasting
Als je last hebt van koorts, bloed bij de stoelgang, veel pijn of andere ongemakken die langer dan een week aanhouden neem dan zo snel mogelijk contact op met de huisarts.
Er zijn 4 hoofdoorzaken van constipatie:
1) Gebrek aan microben oftewel vriendelijke bacteriën
2) Gebrek aan gal
3) Gebrek aan zuur
4) Overtollige vezels van de verkeerde bron
Vitamine B1
Er bestaat ook de kans dat je last hebt van een voedingstekort, namelijk een vitamine B1-tekort. Een ernstig vitamine B1-tekort wordt beriberi genoemd en dit kan obstipatie veroorzaken.
Constipatie is in wezen een probleem met darmbeweging. Het werkt niet goed en je pompt geen afvalstoffen door het lichaam. Maar als we nog dieper kijken dan heeft dit probleem te maken met het autonome zenuwstelsel.
Het autonome zenuwstelsel is nauw betrokken bij de darmen. Als je niet genoeg vitamine B1 hebt dan kunnen er veel dingen misgaan met het autonome zenuwstelsel wat vervolgens de darmen kan aantasten.
Een tekort aan vitamine B1 kan ook andere problemen in de darmen veroorzaken die kunnen leiden tot constipatie zoals:
• Laag maagzuur
• Verminderde maagmobiliteit
• Verlaagde pancreasenzymen
• Biliaire dyskinesie
Een dieet met veel geraffineerde koolhydraten en suiker is één van de belangrijkste oorzaken van een B1-tekort. Als je je eventuele tekort wilt aanvullen dan is voedingsgist een goede manier en het zit vol vitamines B
”Winderigheid komt op latere leeftijd het meest voor”
Winderigheid
Winderigheid komt veel voor bij ouderen en het kan vervelend zijn als je er vaak last van hebt. Een gemiddeld persoon laat ongeveer 10 tot 25 winden op een dag. Wanneer je geen controle hebt of het komt vaker voor dan spreekt men van winderigheid of flatulentie.
Winderigheid word meestal veroorzaakt door:
• Gasvorming in de darmen
• Lage maagzuurgraad
• Medicatie
• Bevalling
• Ouderdom
• Bloedsomloop
Als je er lang last van hebt en andere ongemakken ervaart zoals pijn, opgeblazen gevoel, verandering van de stoelgang, diarree, bloed bij de ontlasting of gewichtsverlies dan is het belangrijk om contact op te nemen met de huisarts.
Maagzuurgraad
De pH van onze maag moet tussen 1 en 3 liggen en dit is zeer zuur. Zonder een hoge maagzuurgraad komt je spijsvertering onder druk te staan wat veel spijsverteringsproblemen veroorzaakt.
De beste remedies voor een lage maagzuurgraad:
• Betaïne hydrochloride
• Appelcider azijn
Gember kan ook helpen de maag te kalmeren.
Voedselintolerantie
Een andere oorzaak van gas is voedselintolerantie. Lactose-intolerantie is een veel voorkomend probleem dat optreedt wanneer het lichaam de enzymen mist die lactose afbreken. Dit veroorzaakt op zijn beurt overtollig gas. Je kunt lactose vermijden of enzymen nemen die lactose helpen afbreken.
Glutenintolerantie komt ook vaak voor bij mensen die last hebben van winderigheid.
Pro-biotica kunnen helpen de microben te versterken en mogelijk de enzymproductie te verhogen.
Gas producerende voedingsmiddelen
Vermijd deze veelvoorkomende gas producerende voedingsmiddelen:
• Fruit
• Bonen
• Peulvruchten
• Zetmeel zoals aardappelen en rijst
• Suiker
• Bepaalde kruisbloemige groenten zoals spruitjes, broccoli, kool
• Uien
Gebruik in plaats daarvan meer:
• Sla
• Tomaat
• Courgette
• Olijven
• Avocado
Suikeralcoholen en vezels
Caloriearme zoetstoffen, suikeralcoholen en vezels kunnen bij overmatige consumptie spijsverteringsproblemen veroorzaken. Als je gas begint te ontwikkelen verminder dan de inname van deze stoffen.
Kauwgom
Kauwgom kauwen en kauwen met je mond open kan ertoe leiden dat je overtollige lucht inslikt. Vermijd kauwen met je mond open om winderigheid te helpen verminderen.
Koolzuur
Frisdrank en andere koolzuurhoudende dranken kunnen gasvorming in je lichaam veroorzaken. Zorg dat je deze dranken vermijd om winderigheid te verminderen.
”Buikpijn is de meest voorkomende symptoom bij darmklachten”
Buikpijn
Buikpijn is een veel voorkomende klacht bij darmklachten. Vaak gaat deze klacht gepaard met andere klachten en het is niet altijd makkelijk om erachter te komen wat het veroorzaakt. Er zijn namelijk veel verschillende oorzaken van krampen of pijn in de buik. Naar mijn mening kunnen we het probleem vaak herleiden tot iemands dieet en malabsorptie.
Als je een probleem hebt met malabsorptie dan kun je ook een opgeblazen gevoel, diarree of losse ontlasting ervaren. Hoe meer ontstekingen of darmproblemen je hebt hoe gevoeliger je wordt voor bepaalde dingen zoals gluten, lactose, fruit, granen, peulvruchten, bonen, noten en zaden.
Een goed ding om te consumeren is een stoofpot met zelfgemaakte bottenbouillon. Het collageen in de stoofpot is geweldig voor ontstekingen in de darmen. Het toevoegen van groenten aan de stoofpot is ook fantastisch omdat ze zo gaar worden gekookt dat ze je spijsvertering niet meer kunnen verstoren.
Hoogwaardige verzadigde dierlijke vetten zijn belangrijk om de darmen te ondersteunen. Dit betekent dat het vlees dat je aan de stoofpot toevoegt vel moet hebben en vet moet zijn.
Lactosevrije volle melk kefir of lactosevrije geitenmelk kefir is ook geweldig om een gezonde spijsvertering te ondersteunen. Om de dikke darm te ondersteunen kun je ook pro-biotisch voedsel consumeren. Ghee kimchi, zuurkool en andere gefermenteerde groenten kunnen ook nuttig zijn.
De beste groente bij spijsverteringsproblemen is kool. Dit kan zijn omdat het sulforafaan of bepaalde fytonutriënten bevat. Zelfs mensen met spijsverteringsproblemen zoals gastritis of het prikkelbare darmsyndroom vinden het vaak gemakkelijker om kool te consumeren.
”De darmen zijn verantwoordelijk voor de opname van belangrijke stoffen”
Darmbeschadiging en een vitaminetekort
Darmbeschadigingen zoals een lekkende darm kan er voor zorgen dat de darmen voedingsstoffen niet goed op kan nemen en dit kan leidden tot een vitaminetekort.
Veel mensen hebben schade aan hun darmen door antibiotica, virussen en andere ziekteverwekkers zonder dit soms zelf te weten.
Je kunt je darmen zien als de wortels van een plant. Ze nemen voedingsstoffen op en voeden het lichaam. De trilharen van de darmen kunnen zo beschadigd raken dat je voedingsstoffen niet meer opneemt zoals het lichaam zou moeten doen. Dit kan leiden tot tekorten aan verschillende voedingsstoffen.
Gal is de wasmiddelachtige substantie die het lichaam afgeeft om in vet oplosbare voedingsstoffen af te breken. Als je gal niet vroeg in het spijsverteringsproces wordt geabsorbeerd dan kan het zich een weg banen door de darmen en als een laxeermiddel werken. Dit veroorzaakt een opgeblazen gevoel, krampen en diarree.
Op zijn beurt verlies je veel van het gal, wat vervolgens verstopping kan veroorzaken. Dit is de reden waarom sommigen kunnen gaan van diarree tot obstipatie. Als je worstelt met lage niveaus van in vet oplosbare vitamines zoals vitamine A, E, D, K1 en K2 dan is dit een teken van lage gal- en darmwandbeschadiging.
Het is belangrijk om de gezondheid van je darmwand te ondersteunen met voedingsstoffen.
De beste remedies voor je darmen zijn:
• Vermijd gluten
• Vermijd koolhydraatrijk voedsel
• Vermijd zuivel
• Bottenbouillon
• Pro-biotica
• Zuurkool
• Augurken
• L-Glutamine
• Ghee
• Groenten
”Ongeveer 1 op de 200 Nederlanders heeft een inflammatoire darmziekte”
Ontsteking van de darmen
Als je last hebt van inflammatoire darmziekten dan heb je een enorme hoeveelheid ontstekingen en een overdreven reactie van het immuunsysteem. Deze ontsteking van de darmen vermindert de opname van voedingsstoffen.
De meest voorkomende tekorten aan voedingsstoffen bij mensen met ontsteking van de darmen zijn:
Vitamine D tekort
Wist je dat 70% van de mensen met inflammatoire darmziekten een vitamine D-tekort heeft omdat de ontsteking in de darmen de opname van vitamine D uit de voeding blokkeert? Bovendien kunnen leeftijd, gewicht, huidskleur en te weinig blootstelling aan de zon je vitamine D-spiegels negatief beïnvloeden. Vitamine D is belangrijk voor de opname van calcium, het herstel van de dunne darmwand en het verminderen van ontstekingen. 250 microgram vitamine D3 per dag is ideaal om normale vitamine D-spiegels te behouden.
IJzertekort
Wist je dat 80% van degenen met inflammatoire darmziekten hebben een ijzertekort hebben? IJzertekort treedt op bij mensen met inflammatoire darmziekten vanwege bloedverlies en verminderde ijzeropname als gevolg van ontsteking. Je kunt vervolgens bloedarmoede krijgen als het ijzer gehalte te laag wordt. De beste bronnen van ijzer zijn dierlijke producten zoals rundvlees, orgaanvlees en spirulina. Haal je ijzer altijd uit het voedsel dat je eet en niet uit supplementen. Het kan namelijk gemakkelijk zijn om te veel ijzer op te bouwen met supplementen.
Vitamine K1 en K2
Vitamine K1 en K2 worden ook gemaakt door je microben. Een ongezonde darm kan de niveaus van deze twee voedingsstoffen verlagen. Vitamine K1 helpt bloedingen te voorkomen door je bloed te laten stollen en vitamine K2 ondersteunt de sterkte van de botten en helpt calcium uit de bloedvaten en gewrichten te houden.
Vitamine B12 en foliumzuur
Vitamine B12 en foliumzuur komen uit gezonde voeding en darmmicroben. Als je een darmontsteking hebt dan mist je microbioom vaak belangrijke bacteriën. Dit kan het vermogen om B-vitaminen te produceren en te absorberen ernstig beperken. Lage vitamine B12 en foliumzuur kunnen vermoeidheid, bloedarmoede en vele andere problemen veroorzaken.
Bacteriële overgroei in de dunne darm
Bacteriële overgroei in de dunne darm is wanneer de microben in de dunne darm groeien en soms in de maag terecht kunnen komen. De maag moet erg zuur zijn om deze microben te doden. De diepere oorzaak van bacteriële overgroei in de dunne darm is laag zoutzuur gehalte in de maag.
Symptomen van bacteriële overgroei in de dunne darm:
• Opgeblazen gevoel
• Gas – Afkomstig van een overmatige fermentatie waarbij de microben te veel voedsel en vezels eten
• Pijn
• Verstopping
• Diarree
Oorzaken van bacteriële overgroei in de dunne darm:
• Laag zoutzuur
• Frequent eten – Je geeft je lichaam hierdoor geen kans om te rusten en de dikke darm schoon te maken tussen de maaltijden door
Oorzaak van laag zoutzuur:
• Antibiotica
• Anti-zuur
• Junk food
• Te veel alkalisch water consumeren
• Natriumcarbonaat
Wat je niet moet doen:
1) Meer vezels eten – Microben leven in vezels en suiker. Eet niet veel groenten, maar kleine hoeveelheden.
2) Pro-biotica consumeren
Wat je zou kunnen doen:
• Intermitterend vasten – Het geeft je lichaam de kans om uit te rusten en de resten en voedseldeeltjes tussen de maaltijden door op te ruimen
• Maag verzuren – Appelazijn en Betaïne Hydrochloride – 8 of 9 tabletten bij een maaltijd
• Stress verlagen – Stress maakt het erger
• Kruidnagel, knoflook en oregano consumeren – Om de goede en slechte bacteriën in evenwicht te brengen
”Zwangere vrouwen hebben regelmatig last van darmklachten”
Tips voor een goede darmgezondheid tijdens de zwangerschap
Het is belangrijk om een gevarieerd en gezond dieet te volgen tijdens de zwangerschap om jezelf en je kind een gezonde basis te geven.
Hiermee help je darmklachten voorkomen die vaak voorkomen bij zwangere vrouwen.
• Start elke dag met een ontbijt. Hierdoor komt de darmwerking goed op gang
• Eet regelmatig en goed verdeeld over de dag. Ideaal is drie hoofdmaaltijden en tussendoor iets kleins zoals fruit of noten. Zo hou je de darmen in beweging
• Eet voldoende vezels
• Drink voldoende. Drink minimaal 2 liter per dag. Denk hierbij vooral aan water, thee en vers geperste sap. Melk, yoghurt en soep tellen ook mee
• Neem dagelijks pro-biotica. Deze goede bacteriën ondersteunen de darmgezondheid en kunnen prima tijdens de zwangerschap en het geven van borstvoeding gebruikt worden
• Probeer voldoende te bewegen. Vermijd intensief bewegen maar probeer wel elke dag te wandelen of te fietsen of een andere vorm van matig intensieve beweging. Hiermee stimuleer je de stoelgang
• Denk ook aan voldoende rust en ontspanning. Voor veel mensen is de zwangerschap een spannende tijd. Zorg er daarom voor dat je voldoende rust neemt zodat je alles even kunt loslaten. Darmen zijn nu eenmaal erg gevoelig voor stress
• Negeer aandrang niet. Het uitstellen van de toiletgang zorgt ervoor dat de ontlasting alleen maar harder word en indikt. Dit maakt de stoelgang alleen maar lastiger en pijnlijker en kan bovendien de darmwand beschadigen
Welke voedingsmiddelen kun je het beste tijdens de zwangerschap vermijden?
Te vermijden voedingsmiddelen tijdens de zwangerschap:
1) Vis met een hoog kwikgehalte
• Haai
• Zwaardvis
• Koningsmakreel
• Marlijn
• Tegelvis
• Bepaalde soorten tonijn – witte tonijn, geelvintonijn en grootoogtonijn
Vissoorten die tijdens de zwangerschap prima geconsumeerd kunnen worden – consumeer altijd in het wild gevangen vis:
• Zalm
• Vis eieren
• Kabeljauw
• Bot
• Schelvis
• Tilapia
• Forel
2) Rauwe vis – salmonella
3) Rauwe spruiten – als je deze eet zorg er dan voor dat ze van hoge kwaliteit zijn om salmonella te voorkomen
4) Hotdogs en vleeswaren – als je deze voedingsmiddelen consumeert, zorg er dan voor dat ze van hoge kwaliteit, biologisch en gras gevoerd zijn
5) Geraffineerde koolhydraten en suiker
6) Rijst en granen – ze bevatten veel fytinezuur en dit kan zink en andere mineralen uitputten
Tips:
1) Als je darmklachten langer dan een week aanhouden maak dan een afspraak bij de huisarts. Als je enorm pijn hebt of last van bloed in de ontlasting neem dan meteen contact op met de huisarts
2) Drink voldoende vocht, eet voldoen vezels maar niet teveel en vermijd stress
3) Ga regelmatig een stuk lopen om de darmen te stimuleren
4) Eet voldoende fruit en groente
5) Laat je waardes controleren bij de huisarts op een vitamine of mineralen tekort
Tot slot
Darmklachten stonden centraal in dit artikel. Eet jij altijd gezond en gevarieerd? En wat staat er zoal op je menu? Wij vinden het fijn als je een reactie achterlaat onderaan deze pagina.
Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met je vrienden. Dit kan doormiddel van de social media knoppen. We zijn je zeer erkentelijk!
Anderen lezen ook
Waar zit vitamine B12 in?
Hoeveel ijzer per dag?
