chronische vermoeidheid
Expert: Jaap Gerrijts | 29 december 2022 | Leestijd: 8 minuten

Chronische vermoeidheid

Chronische vermoeidheid is vervelend omdat je vermoeid bent zonder dat daar een duidelijke reden voor is. De vermoeidheid begint al bij het opstaan en blijft de hele dag aanwezig. Ook wanneer je voldoende slaapt treed er geen verbetering op. Als de vermoeidheidsklachten minimaal 6 maanden aanhouden en er geen lichamelijke of geestelijke oorzaken gevonden worden spreekt je van een chronisch vermoeidheidssyndroom.

 

Wat is chronische vermoeidheid? In dit uitgebreide artikel leggen we dat aan je uit en geven we je waardevolle tips die je kunnen helpen om dit probleem op te lossen. Lees je mee?!

Chronische vermoeidheid

Iedereen is wel eens vermoeid en dit is helemaal niet erg. Wanneer je in een periode langer dan zes maanden vermoeidheid ben dan noemt men dit chronische vermoeidheid of myalgische encefalomyelitis. In Nederland hebben gemiddeld 50.000 mensen last van deze aandoening en dit kan erg vervelend zijn. 

Chronische vermoeidheid zorgt er voor dat je belemmert bent in de dingen die je graag zou willen en kunnen doen omdat je er in sommige gevallen gewoon te moe voor bent. 

Het proces voor diagnose begint meestal met het uitsluiten van mogelijke onderliggende ziekten en chronische aandoeningen. Uiteindelijk blijft de enige keuze over en dat is  chronisch vermoeidheidssyndroom. 

Chronische vermoeidheid kan meestal niet worden verklaard door een onderliggende medische aandoening. Eén van de grootste uitdagingen is dat het vaak lastig is om een diagnose te stellen met laboratoriumtests. In veel gevallen word er ook helemaal geen directe oorzaak gevonden.

Vrouwen hebben 2 tot 4 keer meer kans om de diagnose te krijgen.

Wanneer je last hebt van chronische vermoeidheid dan kan dit veel spanning brengen in relaties, familie en op het werk. Je wilt graag veel dingen doen maar door de vermoeidheid word dit soms onmogelijk gemaakt. Verderop in dit artikel lees je meer over de oorzaken en we geven je tips wat je kunt doen om er beter mee om te gaan.

 

 

”Ieder mens ervaart verschillende klachten”

Wat zijn de symptomen van chronische vermoeidheid?

Hoewel de term ”chronische vermoeidheid” deze aandoening redelijk beschrijft, vertelt het niet het hele verhaal. Chronische vermoeidheid begint vaak plotseling en met griepachtige symptomen. Maar in tegenstelling tot de griep kan het een leven lang duren. 

Naast de ervaren diepe vermoeidheid gaat het vaak gepaard met andere ernstige symptomen:

 • Slaapproblemen

 • Humeurigheid/prikkelbaarheid

 • Slechte concentratie

 • Cognitieve problemen

 • Keelpijn

 • Spierpijn

 • Geheugenverlies

 • Vergrote lymfeklieren

 • Hoofdpijn

 • Gewrichtspijn die van de ene plek naar de andere gaat

 • Rillingen

 • Nacht zweet

 • Spijsverteringsstoornissen 

 • Angst

 • Depressie

 

Ruim 30% van de mensen met CVS zijn depressief en 20% heeft weleens overwogen om zelfmoord te plegen.

De emotionele en mentale bijwerkingen van chronische vermoeidheid kunnen niet over het hoofd worden gezien. De behandeling moet daarom niet alleen het lichaam maar ook de geest omvatten.

 

 

”De oorzaak van chronische vermoeidheid is vaak onbekend”

Wat is de oorzaak van chronische vermoeidheid?

We weten nog steeds te weinig over chronische vermoeidheid en helaas is de oorzaak nog onbekend. Terwijl onderzoekers blijven zoeken naar de oorzaak van zijn er voorlopige bevindingen dat hormonale onevenwichtigheden, chronische lage bloeddruk , een slechte reactie van het immuunsysteem, virale infecties en voedingstekorten bijdragende factoren zijn. 

Daarnaast wijst onderzoek uit dat het chronisch vermoeidheidssyndroom verband kan houden met oxidatieve stress, coeliakie en voedselgevoeligheden of voedselallergieën. 

De meeste onderzoekers geloven dat het een combinatie van factoren is die van persoon tot persoon kan verschillen. 

 

Virussen die chronische vermoeidheid kunnen veroorzaken zijn:

Mazelen

HHV-6 

HTLV

Coxsackie B

Epstein-Barr

Cytomegalovirus

Parvovirus

De meest voorkomende oorzaak van chronische vermoeidheid is gereactiveerde Epstein-Barr-virus.

Andere mogelijke oorzaken van chronisch vermoeidheidssyndroom:

 • Ziekte van Lyme

 • Prediabetes

 • Laag vitamine D gehalte

 • Schildklierproblemen

 • Langdurige stress

 • Bloedarmoede

 Slecht werkende bijnier

 • Eierstokproblemen

 • Oud hoofdletsel

 • Blootstelling aan schimmels

 

Het is heel belangrijk om jezelf af te vragen wanneer je merkte dat je chronisch vermoeidheidssyndroom had en wat er gebeurde net voordat je dit probleem opmerkte. Dit kan helpen bij het bepalen van de mogelijke oorzaak.

Stress?

Teken beet?

Veel koolhydraten?

Weinig zon en weinig vitamine D in voeding?

 

 

”In sommige gevallen kan er een remedie zijn tegen vermoeidheid”

Wat helpt bij chronische vermoeidheid?

Omdat er vaak geen oorzaak word gevonden is het belangrijk om goed naar je lichaam te luisteren om te ontdekken waar het probleem ligt zodat je het concreet kunt aanpakken. Wanneer je de mogelijke oorzaak weet dan kun je manieren gaan proberen om de oorzaak van de vermoeidheid te bestrijden. 

Veel mensen zijn chronisch vermoeid omdat ze last hebben van een gereactiveerde Epstein-Barr virus. De ziekte van Pfeiffer wordt veroorzaakt door dit virus.

1) Epstein-Barr-virus

Mogelijke remedie:

1) Astragalus 

Neem 6 gram van de gedroogde wortel gemengd met 2 kopjes water. Laat 30 minuten sudderen op lage temperatuur. Laat het afkoelen en drink het eenmaal per dag

2) Vitamine D3 

Neem 30.000 IE per dag oftewel 750 microgram 

3) Zink

Neem 100 milligram per dag

 

2) Bijniervermoeidheid

Mogelijke remedie:

 • Vitamine B1 

Voedingsgist is een natuurlijk vitamine B supplement

 • Ashwagandha

Verkrijgbaar in capsules en makkelijk te doseren

 • Krijg voldoende slaap

Probeer een vast ritme aan te houden. Zorg dat je 8 uur slaapt per nacht

 • Lichamelijk werk

Fiets, loop, zwem of werk bijvoorbeeld in de tuin. Beweging is belangrijk om vermoeidheid te bestrijden

 

3) Slecht slapen

Mogelijke remedie:

 • Ga naar buiten in de zon of stel jezelf bloot aan infrarood licht om melatonine aan en uit te zetten

 • Vermijd het kijken naar een scherm minimaal een uur voor het slapen gaan

 • Neem een vitamine D3 & K2 supplement ongeveer 20 minuten voor het slapen gaan

 

4) Postviraal syndroom

Mogelijke remedie:

 • Vitamine B1 

Voedingsgist

 • Vitamine D3

Zonlicht, uit voeding en extra uit een supplement

 • Zink

 • NAC – N-acetyl-L-cysteïne

 • Ga naar buiten in de zon of stel jezelf bloot aan infrarood licht

 

5) Ziekte van Lyme

Mogelijke remedie:

 • Oregano

 • Knoflook

 • Tijm

 • Salie

 

6) Insulineresistentie

Mogelijke remedie:

 • Ketogeen dieet

 • Intermitterend vasten

 

7) Laag maagzuur

Mogelijke remedie:

 • Appelcider azijn

 • Betaïne hydrochloride

 

8) Vitaminetekorten zoals kalium, magnesium en vitamines B1, B6, B9 en B12

Mogelijke remedie:

 • Eet groene bladgroente en voedsel waar deze mineralen en vitamines veel in voorkomen

 • Supplement

 • Vitamines B

Voedingsgist

 

9) Voedselintolerantie en allergenen

Mogelijke remedie:

Laat je testen op voedselallergieën, caseïne-allergie, lactose-intolerantie of andere allergieën

Vermijd eten of middelen waar je lichaam een allergische reactie op heeft

 

10) Candida

Mogelijke remedie:

Probiotica

Kefir, kimchi, zuurkool, groenten, chiazaad, lijnzaad en cranberrysap

Vermijd suiker, fruit, alcohol en granen

 

11) Helicobacter pylori

Mogelijke remedie:

Antibiotica

 

12) Ontspanning

Mogelijke remedie:

Vermijd stress 

Slaap op gepaste tijden voor minimaal 8 uur

Vind manieren om dagelijks te ontspannen

Ademhalingsoefeningen

Yoga

Massage

Sauna

Eucalyptus, lavendel, valeriaan, roomse kamille, marjolein, bergamot, salie, jasmijn en ylang ylang

 

13) Stimulerende middelen

Mogelijke remedie:

Vermijd cafeïne, alcohol en tabak zoveel mogelijk

 

 

”Miljoenen mensen in Nederland slikken dagelijks maagzuurremmers”

Nummer 1 oorzaak van chronische vermoeidheid bij 50-plussers

Wist je dat bijna 3 miljoen mensen in Nederland sterke maagzuurremmers gebruiken? De meest voorkomende oorzaak van vermoeidheid bij mensen ouder dan 50 jaar is een lage maagzuurgraad. Het doel van maagzuur is om eiwitten af te breken, mineralen op te nemen, vitamines af te breken en microben te doden.

Lage niveaus van ijzer en B12 kunnen bloedarmoede, lage energie en vermoeidheid veroorzaken. Als je eiwitten consumeert en het niet kunt verteren dan word je ook moe. Dit is de reden waarom een lage maagzuurgraad nauw verband houdt met vermoeidheid.

Tekenen van laag maagzuur kunnen zijn:

Bloedarmoede

Brandend maagzuur

Slechte spijsvertering

Opgeblazen gevoel

Allergieën

Bacteriële overgroei in de dunne darm

Galstenen

 

Naarmate je ouder wordt neemt je maagzuurgraad en met name zoutzuur af. Tot 40% van de postmenopauzale vrouwen heeft een te lage maagzuurgraad.

Er is nog een aandoening die atrofische gastritis wordt genoemd en die wordt gekenmerkt door atrofie in bepaalde delen van de maag veroorzaakt door een lage maagzuurgraad. Dit gebeurt meestal als je ouder bent dan 60.

Een groot percentage van degenen met idiopathische anemie heeft ook een significant lage maagzuurgraad.

Afgezien van leeftijd kunnen oorzaken van een laag maagzuur zijn:

Hypothyreoïdie

Laag natriumgehalte

Lage kaliumspiegels

Laag jodiumgehalte

Laag zinkgehalte

Gebruik van antacida 

Een goede remedie tegen een lage maagzuurgraad is het nemen van betaïnehydrochloride. Gebruik geen betaïnehydrochloride als je een maagzweer hebt. Dit kan een branderig gevoel en andere problemen veroorzaken.

Tips:

1) Praat met anderen over je probleem zodat je beter begrepen word en steun krijgt

2) Laat je vitamine en mineralen status onderzoeken op een tekort bij de huisarts

3) Eet gezond, beweeg iedere dag, ontspan, vermijd stress en slaap voldoende

4) Laat je bij twijfel altijd onderzoeken bij de huisarts 

5) Overleg altijd als je medicatie gebruikt en hierbij supplementen wilt gaan gebruiken

Tot slot

Chronische vermoeidheid stond centraal in dit artikel. Beweeg jij voldoende? En krijg je voldoende nachtrust? Wij vinden het fijn als je een reactie achterlaat onderaan deze pagina. 

Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met je vrienden. Dit kan doormiddel van de social media knoppen. We zijn je zeer erkentelijk!

Anderen lezen ook

Waar zit magnesium in?

Rood licht-therapie

Wat is kurkuma?

Bronnen:

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *