Expert: Jaap Gerrijts | 2 september 2023 | Leestijd: 6 minuten
Brandnetelthee
Brandnetelthee is een heerlijke en gezonde drank die je zelf kunt maken van verse of gedroogde brandnetelbladeren. Brandnetels zijn rijk aan vitamines, mineralen en antioxidanten die goed zijn voor het immuunsysteem. Brandnetelthee is een verkwikkende thee die je lichaam ondersteunt in zijn natuurlijke genezingsproces en het kan helpen bij het verlichten van spierpijn.
Heeft brandnetelthee gezondheidsvoordelen? In dit uitgebreide artikel leggen we dat aan je uit en vertellen we hoe je zelf brandnetelthee kunt maken. Lees je mee?!
Brandnetelthee zit vol met vitamines, zoals vitamine C, A en K
Brandnetelthee
Brandnetelthee word gemaakt van de bladeren en soms de wortels van de brandnetelplant. Het is een populaire kruideninfusie die bekend staat om zijn verschillende potentiële gezondheidsvoordelen. De thee heeft van nature een aardse en licht grasachtige smaak.
Brandnetelthee wordt in de traditionele geneeskunde al eeuwenlang gebruikt vanwege zijn potentiële therapeutische eigenschappen. Het wordt gewaardeerd om zijn rijke voedingswaarde en heeft een reeks aan verschillende gezondheidsvoordelen waardoor het een populaire keuze is onder liefhebbers van kruidenthee.
Waarom is brandnetelthee een gezonde keuze?
Rijk aan voedingsstoffen
Brandnetelthee zit boordevol belangrijke vitamines en mineralen zoals:
• Vitamine A
• Vitamine B
• Vitamine C
• Vitamine K
• IJzer
• Kalium
• Magnesium
• Calcium
• Silicium
Ontstekingsremmend
Brandnetelthee bevat verbindingen met ontstekingsremmende eigenschappen die de symptomen van verschillende aandoeningen zoals artritis en allergieën kunnen helpen verlichten.
Allergieverlichting
Sommige mensen gebruiken brandnetelthee om seizoensgebonden allergieën te verlichten vanwege het potentiële vermogen om het histaminegehalte te verlagen en symptomen zoals niezen en jeukende ogen te verlichten.
Ondersteuning van de spijsvertering
De thee kan de spijsvertering bevorderen en spijsverteringsongemakken verlichten. Hierdoor is het een goede keuze voor mensen met milde maagproblemen.
Diuretisch effect
Brandnetelthee is een natuurlijk diureticum dat de uitscheiding van overtollig vocht uit het lichaam bevordert. Dit kan mogelijk helpen bij een opgeblazen gevoel en het vasthouden van water.
Haar- en huidgezondheid
Er wordt aangenomen dat de vitamines en mineralen in brandnetelthee gezond haar en huid ondersteunen en bijdragen aan een stralend uiterlijk.
Ontgifting
Sommige mensen gebruiken de thee als onderdeel van een detox omdat het kan helpen gifstoffen uit het lichaam te verwijderen.
Gezonde botten
Het calcium- en magnesiumgehalte van brandnetelthee kan helpen bij het behouden van sterke en gezonde botten.
Menstruatie
Vrouwen kunnen verlichting vinden van menstruatiesymptomen zoals krampen en een opgeblazen gevoel door brandnetelthee te drinken.
Gemakkelijk te maken
Brandnetelthee is eenvoudig te bereiden, overal verkrijgbaar en kan als dagelijkse drankje worden genoten of in verschillende recepten worden verwerkt.
”Brandnetel is vooral bekend omdat hij prikt als je hem aanraakt”
Wat is brandnetel?
De brandnetel is een meerjarige bloeiende plant die al eeuwenlang medicinaal wordt gebruikt sinds de tijd van het oude Griekenland. Tegenwoordig is hij over de hele wereld te vinden en zijn oorsprong ligt in de koudere streken van Europa en Azië. De plant wordt meestal tussen de 60 cm en de 1,20 meter hoog en bloeit van juni tot en met september. Hij groeit het beste op stikstofrijke grond, heeft hartvormige bladeren en produceert gele of roze bloemen.
In Nederland en België komen de grote brandnetel Urtica dioica en de kleine brandnetel Urtica urens voor.
De plant staat vooral bekend om de stekende reactie die optreedt wanneer de huid in contact komt met de fijne brandharen ook wel bekend als trichomen die op de bladeren en stengels zitten. Brandnetel heeft wanneer het medicinaal wordt verwerkt en gebruikt een aantal nuttige gezondheidsvoordelen die inmiddels veel zijn onderzocht.
De meeste brandnetelproducten worden gemaakt van de stengels en bladeren maar de wortels hebben ook farmacologische eigenschappen. Het kruid heeft ontstekingsremmende eigenschappen die de behandeling van veel gezondheidsproblemen kunnen beïnvloeden. De bovengrondse delen kunnen onder andere helpen bij het verlichten van allergieën en ademhalingsproblemen. De wortels kunnen ook verlichting bieden bij urinewegaandoeningen en een vergrote prostaat.
”Antioxiderende, antimicrobiële en pijnstillende eigenschappen”
Wat zijn de mogelijke gezondheidsvoordelen van brandnetelthee?
Ondanks zijn prikkende reputatie wordt brandnetel gebruikt om een aantal kwalen te verlichten. Verschillende studies hebben laten zien dat het onder andere antioxiderende, antimicrobiële en pijnstillende eigenschappen heeft.
Er is nog meer onderzoek nodig maar er wordt beweert dat brandnetel kan helpen bij:
• Stimuleren van haargroei
• Verlichten van astma
• Genezen van wonden
• Bevorderen van de productie van borstvoeding
• De bloedsuikerspiegel onder controle te houden bij mensen met diabetes
• Verminderen van bloedingen die verband houden met ontstoken tandvlees
• Behandelen van aandoeningen van de nieren en urinewegen
• Verminderen van het vasthouden van vocht in het lichaam
• Voorkomen en/of behandelen van diarree
• Verminderen van de menstruatie
• Behandelen van aambeien
• Stimuleren van weeën bij zwangere vrouwen
• Behandelen van insectenbeten
• Behandelen van peesontsteking
• Behandelen van bloedarmoede
Verschillende onderzoeken hebben de volgende voordelen aangetoond:
Goedaardige prostaathyperplasie en urinewegproblemen
Prostaathyperplasie symptomen worden veroorzaakt doordat een vergrote prostaatklier die op de blaas drukt. Mensen met dit probleem ervaren wisselende niveaus van verhoogde drang om te urineren, onvolledige lediging van de blaas, pijnlijk urineren, nadruppelen na het urineren en een verminderde urinestroom. Een testosteron-geïnduceerd onderzoek bij ratten liet zien dat brandnetel net zo effectief kan zijn bij de behandeling van deze aandoening als finasteride. Dit is het medicijn dat gewoonlijk wordt gebruikt om prostaathyperplasie te behandelen.
Artsen weten nog steeds niet helemaal zeker waarom brandnetel sommige van deze symptomen kan verlichten maar veel klinische onderzoeken concluderen dat het chemicaliën bevat die de hormonen beïnvloeden die prostaathyperplasie veroorzaken. Wanneer het wordt ingenomen heeft het ook rechtstreeks invloed op de prostaatcellen. Van brandnetelwortelextract is ook aangetoond dat het de verspreiding van prostaatkankercellen vertraagt of stopt.
Het wordt meestal gebruikt in combinatie met zaagpalmetto en andere kruiden dat je in capsules kunt kopen. De wortel van de plant wordt voornamelijk gebruikt in verband met urinewegproblemen zoals lagere urineweginfecties.
Brandnetel wordt gebruikt als een succesvol algemeen diureticum en kan ook de urinestroom helpen. Het wordt ook gebruikt in verschillende middeltjes tegen blaasontstekingen.
Gewrichtspijn en artrose
Mensen met artritis hebben vaak gewrichtspijn dat voorkomt in de handen, knieën, heupen en wervelkolom. Brandnetel kan hiervoor samenwerken met niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen. Het gebruik van brandnetel kan patiënten in staat te stellen hun NSAID-gebruik te verminderen. Omdat langdurig gebruik van NSAID’s een aantal ernstige bijwerkingen kan veroorzaken is dit een ideale combinatie.
Studies laten ook zien dat het plaatselijk aanbrengen van brandnetelblad op de plaats van pijn de gewrichtspijn vermindert en artritis kan behandelen. Wanneer het oraal wordt ingenomen helpt brandnetel verlichting te bieden. Een andere studie toont de ontstekingsremmende werking van brandnetel aan tegen andere auto-immuunziekten zoals reumatoïde artritis.
Bloeden
Van bepaalde producten die brandnetel bevatten is aangetoond dat ze wanneer ze op de huid worden aangebracht de bloedingen tijdens operaties kunnen helpen verminderen. Het product heet Ankaferd-bloedstopper en bestaat uit alpinia, zoethoutwortel, tijm, gewone wijnstok en brandnetel. Er is ook aangetoond dat het bloedingen na een tandheelkundige ingreep kan helpen verminderen.
Eczeem
Eczeem is een droge en vervelende jeukende uitslag die heel lang kan aanhouden. Vanwege de anti-histaminische en ontstekingsremmende eigenschappen van brandnetel kan het een natuurlijke behandeling zijn voor eczeem. Patiënten kunnen een combinatie van oraal ingenomen brandnetel gebruiken om het eczeem intern aan te pakken en ook met een crème om verlichting te bieden tegen de jeuk en roodheid van de uitslag.
Hooikoorts
De productie van histamine in het lichaam veroorzaakt de bijwerkingen die verband houden met allergieën. Allergieën veroorzaken onder ander:
• Opstopping
• Niezen
• Jeuk
• Brandende ogen
De ontstekingsremmende eigenschappen van brandnetel beïnvloeden een aantal belangrijke receptoren en enzymen bij allergische reacties. Dit zorgt ervoor dat hooikoortssymptomen worden voorkomen als ze worden ingenomen wanneer ze voor het eerst optreden. De bladeren van de plant bevatten histamine wat contraproductief lijkt bij de behandeling van allergieën. Er is echter een geschiedenis van het gebruik van histamines om ernstige allergische reacties te behandelen.
Er zijn ook aanwijzingen dat bij ernstige reacties lage histaminespiegels in het plasma aanwezig zijn in tegenstelling tot hoge niveaus. Uit een ander onderzoek bleek dat het gebruik van brandnetel voor verlichting van allergieën hoger werd gewaardeerd dan placebo’s in een gerandomiseerde, dubbelblinde studie onder 100 personen.
”Van brandnetel uit je eigen tuin maak je gemakkelijk zelf thee”
Hoe maak je brandnetelthee?
Het maken van brandnetelthee van brandnetelbladeren is een eenvoudig proces. Het is wel belangrijk om voorzichtig met de bladeren om te gaan om irritatie te voorkomen.
Hoe maak je brandnetelthee?
Ingrediënten:
Verse brandnetelblaadjes – ongeveer een handvol
Water – ongeveer 2 kopjes
Honing of citroen – optioneel, voor de smaak
Bereidingswijze:
1) Oogst de brandnetelbladeren
Als je zelf brandnetelbladeren oogst, draag dan handschoenen om irritatie te voorkomen. Pluk de jonge zachte bladeren aan de bovenkant van de plant waarbij de ideale tijd de lente is. Vermijd oudere bladeren en stengels want deze kunnen taai zijn en meer irritatie veroorzaken.
2) Bereid de bladeren voor
Verwijder de bladeren van de stelen en was ze grondig onder koud stromend water.
3) Water koken
Breng de 2 kopjes water aan de kook in een waterkoker of pan.
4) Blancheer de bladeren
Doe de gewassen brandnetelblaadjes in een hittebestendige kom of theepot. Giet het kokende water over de bladeren. Dit blancheerproces helpt de brandharen te neutraliseren.
Dek de kom of theepot af en laat het ongeveer 5 tot 10 minuten trekken. Je kunt de trektijd aanpassen aan jouw smaakvoorkeur. Langer weken resulteert in een sterkere smaak.
5) Zeef en serveer
Na het trekken kun je de thee zeven om zo de bladeren te verwijderen. Dit kun je gemakkelijk doen met behulp van een fijnmazige zeef of een thee ei.
* Eventueel kun je je brandnetelthee zoeten met honing of een scheutje citroen toevoegen voor de smaak.
Je kunt ook brandnetelthee maken van gedroogde brandnetelbladeren. Volg in dit geval de instructies op de verpakking.
”Brandnetel kan je vers of gedroogd gebruiken”
Hoe kan je brandnetels gebruiken?
Je kunt brandnetels uit je eigen tuin gebruiken of kant en klare producten kopen in de winkel.
Enkele van de meest voorkomende toepassingen van brandnetel zijn:
Brandnetelthee
Brandnetelbladeren, wortels en bloemen kunnen worden gedroogd en vervolgens worden geweekt en er thee van worden gemaakt. Er zijn veel variaties op recepten voor brandnetelthee die een aantal andere kruiden bevatten zoals frambozenblad, echinacea of goldenseal.
Brandnetel kan ook in andere dranken worden gebruikt zoals brandnetelbier.
Gekookte brandnetel
De wortels, stengels en bladeren van brandnetel zijn allemaal eetbaar. De bladeren kunnen worden gestoomd en gekookt net als je dat doet bij spinazie. Je kunt hiervoor het beste jonge bladeren gebruiken. Ze kunnen worden gebruikt in brandnetelsoep of worden toegevoegd aan andere soepen en stoofschotels. Brandnetel kan ook worden gepureerd en gebruikt in recepten als polenta, groene smoothies, salades en pesto. Eet de bladeren niet rauw want ze zullen nog steeds brandharen bevatten totdat ze gedroogd of gekookt zijn.
Wanneer het gekookt is heeft de brandnetel een smaak die lijkt op spinazie gemengd met komkommer. Gekookte brandnetel is een goede bron van vitamine A, C, eiwitten en ijzer.
Topische brandnetel
Brandnetelextracten en worteltincturen kunnen rechtstreeks op de gewrichten en pijnlijke plekken van het lichaam worden aangebracht. Het is dan ook verkrijgbaar als crème dat je makkelijk op deze plekken kunt smeren.
Brandnetelcapsules en -tabletten
Brandnetelcapsules en -tabletten kunnen oraal worden ingenomen. Er is geen doorslaggevend bewijs of brandnetelcapsules of tabletten voor allergieverlichting beter op een lege maag kunnen worden ingenomen of niet. Als je je zorgen maakt over maagklachten en andere bijwerkingen dan kun je de capsules het beste tijdens een maaltijd innemen.
Waarom steekt brandnetel?
Iedereen kent de brandnetel omdat ze vast en zeker weleens zijn geprikt door de plant. Maar waarom steekt brandnetel zo?
De brandnetel bevat een aantal chemicaliën zoals serotonine, histamine en acetylcholine, waarvan sommige zeer irriterend kunnen zijn. Deze chemicaliën veroorzaken de stekende irritatie op je huid en worden aangetroffen aan de basis van de fijne haartjes van de brandnetel.
Wanneer je er tegenaan komt dan breken de kwetsbare punten van de brandharen af. Het resterende haar wordt een kleine naald die vervolgens de chemicaliën in je huid kan brengen. De reactie kan pijn, roodheid, zwelling, jeuk en gevoelloosheid veroorzaken wat vanzelf weer overgaat.
Hoe moet je een brandnetelsteek behandelen?
Als je wordt gestoken door de brandnetelplant dan is het belangrijk om het gebied niet aan te raken of te krabben. De chemische irriterende stoffen kunnen op de huid drogen en met water en zeep worden verwijderd. Aanraken en krabben kan ervoor zorgen dat de chemicaliën verder in de huid worden geduwt waardoor de irritatie wordt verlengd. Het gebruik van ducttape of een was verwijderingsproduct kan helpen eventuele extra vezels te verwijderen.
Geplette bladeren van andere planten zoals juweelkruid, salie en de bladeren van de brandnetel geven zelf sappen vrij die verlichting kunnen bieden bij een brandnetelsteek. Andere traditionele anti-jeukbehandelingen zoals aloë vera, calamine lotion en koude kompressen kunnen ook worden gebruikt.
Zodra brandnetel in water wordt geweekt, gekookt of gedroogd dan wordt de stekende eigenschap verwijderd. Op dit moment is de plant veilig om op te pakken zonder dat je last krijgt van de chemische irriterende stoffen.
Waar koop je brandnetelproducten?
Brandnetel kan je zelf oogsten of je kunt producten kopen bij een plaatselijke natuurvoedingswinkel, drogisterij of online. Voordat je een brandnetel product koopt of maakt is het belangrijk om vast te stellen of je klacht de bovengrondse delen of de wortels nodig heeft omdat deze verschillende farmacologische eigenschappen hebben.
Brandnetelproducten zijn verkrijgbaar in:
• Gedroogde of gevriesdroogde bladvorm
• Extract
• Capsules
• Tabletten
• Worteltinctuur
• Sap
• Thee
Er is momenteel geen aanbevolen dosering omdat zoveel brandnetelproducten verschillende hoeveelheden actieve ingrediënten bevatten. Overleg daarom met een specialist of een arts om de juiste dosering te bepalen.
”Bouw de dosering op zodat de kans op bijwerkingen enorm klein is”
Wat zijn de bijwerkingen en interacties met medicijnen?
Brandnetel is een zeer veilig kruid als je het op de juiste manier gebruikt. Er zijn echter wel enkele voorzorgsmaatregelen die je moet nemen als je ermee begint.
Oogsten
Oogst de brandnetel altijd met dikke tuinhandschoenen om te voorkomen dat je gestoken wordt. Ook jonge plantdelen kun je prima oogsten en bij voorkeur in het voorjaar. Ze worden namelijk bitterder nadat ze bloeien en naarmate ze ouder worden.
Bij gebruik met andere kruiden en supplementen
Zoals bij elk kruid of supplement is het belangrijk om voorzichtig te zijn bij het mengen met andere kruiden om nadelige bijwerkingen te voorkomen. Let erop dat ze een interactie met andere kruiden en supplementen kunnen hebben.
Zwangerschap
Er is discussie of zwangere vrouwen brandnetel wel of niet moeten gebruiken. Omdat brandnetel de menstruatiecyclus beïnvloedt en samentrekkingen van de baarmoeder kan stimuleren kan dit mogelijk tot een miskraam leiden. Om deze reden mogen zwangere vrouwen het niet gebruiken.
Diabetes
Er zijn aanwijzingen dat de brandnetel het vermogen heeft om de bloedsuikerspiegel te beïnvloeden en daarmee de controle van diabetes te verstoren. Het kan ook de sterkte van diabetesmedicijnen beïnvloeden en het risico op hypoglykemie vergroten. Diabetici die brandnetel willen gebruiken kunnen dit om deze reden het beste alleen doen onder toezicht van een specialist of arts. Patiënten moeten mogelijk hun doseringen van medicijnen aanpassen als ze ervoor kiezen brandnetel te gebruiken.
Bijwerkingen
Als je voor het eerst begint met brandnetel dan kan het in sommige gevallen voorkomen dat je last hebt van maagklachten zoals diarree of andere milde reacties. Het is daarom het beste om te beginnen met een kleine dosering om zo je lichaam eraan te laten wennen.
Wisselwerking met de volgende medicijnen
Bloedverdunners zoals warfarine, clopidogrel en aspirine
Brandnetel bevat grote hoeveelheden vitamine K wat het bloedstollingsvermogen kan bevorderen. Het nemen van brandnetel kan de effecten van deze medicijnen verminderen.
Geneesmiddelen tegen hoge bloeddruk zoals ACE-remmers, bètablokkers en calciumantagonisten
Brandnetel kan de bloeddruk verlagen en hiermee de werking van deze medicijnen versterken.
Diuretica en plaspillen
Brandnetel is ook een diureticum en bij gelijktijdig gebruik kan het uitdroging veroorzaken.
Lithium
Vanwege de diuretische eigenschappen van brandnetel kan het een interactie hebben. Het kan namelijk het vermogen van je lichaam om dit medicijn te verwijderen verminderen. Dit zal vervolgens resulteren in hogere lithiumniveaus dan aanbevolen.
NSAID’s
Het kruid kan de ontstekingsremmende werking van sommige NSAID’s versterken. Ondanks het bewijs dat het combineren van brandnetel en NSAID’s tot meer pijnverlichting leidt, moet het altijd onder toezicht worden ingenomen.
Sederende medicijnen – CZS depressiva zoals clonazepam, lorazepam, fenobarbital en zolpidem
Als je grote hoeveelheden bovengrondse delen van de brandnetel worden inneemt dan kan sufheid en slaperigheid optreden. Het gebruik van kalmerende middelen samen met brandnetel kan te veel slaperigheid veroorzaken.
Tips:
1) Maak een verfrissende ijsbrandnetelthee door het koud te brouwen. Plaats de brandnetelbladeren in koud water en laat ze enkele uren of een hele nacht in de koelkast trekken
2) Combineer brandnetelthee met andere kruidentheeën zoals kamille of pepermunt voor unieke smaakprofielen
3) Voeg gekoelde brandnetelthee toe aan je smoothie voor een extra voedingsboost
4) Breng gekoelde brandnetelthee aan op je gezicht als een natuurlijke toner om de huid te kalmeren en te verfrissen
5) Spoel je haar na het wassen uit met gekoelde brandnetelthee om je lokken te versterken en te verzorgen
6) Breng gekoelde brandnetelthee aan op kleine snijwonden, schaafwonden of insectenbeten als een zacht antisepticum
7) Verdun gekoelde brandnetelthee en gebruik het als natuurlijke meststof voor je tuinplanten. Brandnetelthee kan ook je composthoop verrijken met waardevolle voedingsstoffen. Gebruik het daarom als compostactivator
Brandnetelthee bevat verschillende mineralen, zoals magnesium, kalium en ijzer
Tot slot
Brandnetelthee stond centraal in dit artikel. Drink jij graag een kopje thee? En welke thee heeft dan je voorkeur? Wij vinden het fijn als je een reactie achterlaat onderaan deze pagina.
Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen op social media. Dit kan doormiddel van de social media knoppen. We zijn je zeer erkentelijk!
Anderen lezen ook
Hibiscus thee
Kruidenthee
