Expert: Jaap Gerrijts | 9 maart 2023 | Leestijd: 8 minuten
Auto-immuunziekte
Bij een auto-immuunziekte valt het immuunsysteem delen van het eigen lichaam aan. Normaal gesproken beschermt het immuunsysteem je lichaam tegen infecties en tegen kanker. Ook zorgt het voor de reparatie van beschadigd weefsel. Klachten bij auto-immuunziekten openbaren zich vaak in spieren, gewrichten, huid en interne organen.
Bij een auto-immuunziekte faalt het afweersysteem. In dit uitgebreide artikel leggen we uit wat dat precies is, welke verschillende soorten er zijn en wat je eraan kunt doen. Lees je mee?!
Auto-immuunziekte
Een auto-immuunziekte is een aandoening waarbij de immuuncellen in je lichaam zichzelf aanvallen. Dit veroorzaakt ontstekingen en dit kan veel nevenschade veroorzaken. Het zijn de vrije radicalen die uiteindelijk het weefsel in je lichaam vernietigen. De immuuncellen die zichzelf aanvallen, worden auto-antilichamen genoemd.
Waar een auto-immuunziekte op neerkomt is dat één cel, de Th17-cel overactief wordt. Overmatige hoeveelheden van deze cellen zijn verantwoordelijk voor auto-immuunziekten.
In je immuunsysteem heb je veel verschillende T-cellen. De T staat voor thymus. Typische T-helpercellen doen dingen als het rekruteren van hulp om infecties te bestrijden en het genereren van wapens. Het is de belangrijkste wapen in de strijd tegen infecties en andere indringers.
Eén van de functies van deze cellen is het in stand houden van de darmbarrière. Dit is de barrière die helpt om virussen en ziekteverwekkers buiten te houden. Als er een breuk in de muur zit en schadelijke bacteriën naar binnen komen dan kunnen ze je lichaam binnendringen en een immuunaanval veroorzaken.
Nu gaat je lichaam antilichamen tegen deze cellen aanmaken. Als die cellen ziekteverwekkers zijn dan is dat een goede zaak. Maar wat als die cellen je eigen cellen zijn? Dit zou natuurlijk niet goed zijn.
Een andere functie van Th17-cellen is ervoor te zorgen dat het lichaam zijn eigen weefsel niet vernietigt. Deze cel kan auto-immuunziekten helpen voorkomen.
De Th17-cellen werken ook samen met de regulerende T-cellen, die een nog grotere functie hebben bij het voorkomen van auto-immuunziekten. Het kan ook helpen bij het onderdrukken van auto-immuunziekten en hyperinflammatoire aandoeningen. T-regulerende cellen kalmeren daarnaast ook infecties.
Wanneer de Th17-cel niet naar behoren werkt dan loop je het risico dat er bacteriën door de darmbarrière gaan. Dit kan leiden tot chronische infectie en chronische ontsteking.
Het is nog onduidelijk hoe deze cellen overactief worden. Maar wat bekend is, is dat er meestal verschillende dingen bij komen kijken zoals:
• Infectie
• Stress
• Ondervoeding
Een auto-immuunziekte begint met een over activering van de Th17-cel. Als deze cel te veel werkt dan kun je een auto-immuunziekte ontwikkelen zoals:
• Reumatoïde artritis
• MS
• Lupus
• Colitis ulcerosa
• Diabetes mellitus
• Sclerodermie
• Psoriasis
• Ziekte van Graves
• Astma
• Allergieën
”De symptomen van auto-immuunziektes zijn vaak heel verschillend”
Wat zijn symptomen van een auto-immuunziekte?
Veel mensen ontwikkelen langzaam auto-immuunziekten zoals het lekkende darmsyndroom zonder zelfs maar te beseffen dat er iets mis is. En de weg naar een diagnose kan soms lang en frustrerend zijn.
Het kan gemiddeld vijf jaar duren voordat een officiële auto-immuun diagnose wordt gesteld. De gemiddelde persoon gaat naar meerdere artsen voordat auto-immuniteit als de boosdoener wordt herkend. Dit komt grotendeels omdat de symptomen van deze ziekten zo uiteenlopend en vaag zijn. Dus hoe kun je weten of je lijdt aan symptomen van een auto-immuunziekte en wat kun je eraan doen? Laten we eens kijken.
Wat zijn symptomen van een auto-immuunziekte?
Enkele van de meest voorkomende symptomen van auto-immuunziekten zijn:
• Hoofdpijn
• Vermoeidheid of hyperactiviteit
• Gewichtstoename of gewichtsverlies
• Algemeen gevoel van malaise
• Spanning
• Spierpijn en zwakte
• Hersenmist
• Concentratieproblemen
• Buikkrampen
• Winderigheid
• Opgeblazen maag
• Diarree
• Constipatie
• Uitslag, rode bultjes op het gezicht en/of rode schilferende huid
• Acne
• Rosacea
• Eczeem
• Psoriasis
• Dermatitis
• Allergieën
• Astma
• Droge mond
• Vaak verkouden
• Schildklierproblemen die kunnen wijzen op de ziekte van Hashimoto / traag werkende schildklier of de ziekte van Graves / overactieve schildklier
• Stijfheid en pijn – kan duiden op symptomen van reumatoïde artritis of fibromyalgie
• Verstoring van het spijsverteringskanaal – kan wijzen op een prikkelbare darmaandoening
Als je één van deze symptomen hebt negeer ze dan niet in de hoop dat ze gewoon vanzelf verdwijnen.
”Genen, voeding, medicatie, stress of een tekort aan voedingsstoffen”
Wat is de oorzaak van een auto-immuunziekte?
Er zijn veel mensen die auto-immuunziekten ontwikkelen over de hele wereld en er bestaat hier vaak nog veel onduidelijkheid over.
Als het gaat om auto-immuunziekten dan moeten we de juiste vragen stellen. In plaats van te vragen wat de oorzaak is van auto-immuunziekten moeten we vragen wat de oorzaak is van immunodeficiëntie of immunosuppressie. We moeten ons ook afvragen wat ervoor zorgt dat schadelijke microben die inactief zijn, actief worden en problemen veroorzaken.
Bekende triggers van auto-immuunziekten:
• Chemicaliën
• Gifstoffen
• Lekkende darm
• Laag vitamine D gehalte
• Epstein-Barrvirus
• Medicijnen – Corticosteroïden
• Chemotherapie
• GMO voedingsmiddelen
Er zijn ook oorzaken die minder bekend zijn.
Verrassende mogelijke oorzaken van auto-immuunziekten:
• Een te schone omgeving
• Zuigelingen voeding
• Een probleem met de vitamine D-receptor
• Veel stress – Zwangerschapsstress
• Antibiotica
• Dysbiose – verlies van het microbioom
• Laag zinkgehalte
”Vitamine D helpt bij het reguleren van Th17-cellen”
Vitamine D en auto-immuunziekte
Laten we het hebben over de beste voedingsstof voor auto-immuunziekten. Wist je dat bijna alle patiënten met een auto-immuunziekte een verhoogde weerstand tegen de effecten van vitamine D hebben?
Iemand met een auto-immuunziekte kan dus niet alleen een tekort aan vitamine D hebben maar ook een resistentie tegen vitamine D. Dit betekent dat om de vitamine D-spiegel te verhogen bij patiënten met een auto-immuunziekte, ze mogelijk een veel hogere dosis nodig hebben dan de gemiddelde dosis van een persoon zonder auto-immuunziekte.
Over het algemeen raadt de gezondheidszorg aan om slechts 15 microgram vitamine D per dag in te nemen. Andere bronnen hebben het over het nemen van ten minste 250 microgram vitamine D zonder risico’s.
Vitamine D is helemaal geen echte vitamine maar een hormoon. De chemie van vitamine D lijkt sterk op die van steroïde hormonen. Eén van de ongelooflijke functies van vitamine D is het vermogen om te werken als een immuunregulator. Vitamine D kan ook helpen ontstekingen te verminderen wat een groot probleem is bij de meeste auto-immuunziekten.
Hoe resistenter je bent tegen vitamine D, hoe hoger het risico is op auto-immuunziekten en andere aandoeningen.
Andere mogelijke oorzaken van resistentie tegen vitamine D:
• Vitamine D-polymorfisme
• Donkere huid
• Metabool syndroom
• Insulineresistentie
• Obesitas
• Leeftijd
• Een tekort aan vitamine D in de voeding
• Een gebrek aan blootstelling aan de zon
”Het Epstein-Barr virus is één van de meest voorkomende menselijke virussen”
Epstein-Barr virus en auto-immuunziekten!
Recent onderzoek heeft een enorm verband gevonden tussen Epstein-Barr virus en verschillende auto-immuunziekten. Wist je dat ongeveer 90% van de bevolking het Epstein-Barr virus heeft gehad?
Epstein-Barr virus heeft het vermogen om bepaalde immuuncellen te infecteren, ze te herprogrammeren en hun functie te veranderen. Epstein-Barr virus maakt een eiwit dat je genen kan binden en controleren en een auto-immuunziekte kan veroorzaken als de juiste omgeving zich voordoet.
De omgeving is gerelateerd aan je epigenetica. Of een persoon al dan niet een auto-immuunziekte krijgt hangt af van hoe sterk het immuunsysteem van de persoon is en hoe groot de externe stress is.
Als je wilt weten of je het Epstein-Barr virus hebt dan kan je dit bij de huisarts laten onderzoeken en vervolgens een plan opzetten om dit in remissie te brengen.
”Wist je dat je ongeveer 70% van je afweersysteem in je dikke darm zit?”
Darmverbinding en auto-immuunziekten
Een auto-immuunziekte kan optreden wanneer het immuunsysteem gezonde cellen begint aan te vallen en dit kan leiden tot veel schade en ontstekingen. Wist je dat veel auto-immuunziekten beginnen in de darmen?
Je lichaam heeft beschermende mechanismen om te voorkomen dat ziekteverwekkers de darm binnendringen. Maar ziekteverwekkers kunnen de darmbarrière passeren als je darmpermeabiliteit hebt, ook wel bekend als een lekkende darm. Dit kan ertoe leiden dat je een auto-immuunziekte ontwikkelt.
Er is een bepaald eiwit genaamd zonuline dat de darmpermeabiliteit reguleert en het is meestal verhoogd bij auto-immuunziekten of ontstekingsziekten.
Studies hebben gesuggereerd dat een lekkende darm auto-immuunziekten kan veroorzaken zoals lupus en reumatoïde artritis. Maat het kan ook vele andere uiteenlopende gezondheidsproblemen veroorzaken zoals:
• Depressie
• Allergieën
• Autisme
• Eczeem
• Psoriasis
• Metabool syndroom
En mogelijk nog veel meer ziekten die nu voor het eerst als auto-immuunziekte worden gezien.
Eén van de onderscheidende kenmerken van zowel een lekkende darm als een auto-immuunziekte is hun progressieve karakter. Een lekkende darm begint meestal als algemene darmontsteking en zal na verloop van tijd evolueren naar malabsorptie van voedingsstoffen en voedsel of andere chemische gevoeligheden.
Een groep onderzoekers ontdekte dat Bacteroides fragilis, een stam van vriendelijke bacteriën die aanwezig is in 70 tot 80 procent van de mensen het immuunsysteem helpt in balans te blijven door ontstekingsremmende functies te ondersteunen. In verschillende ‘dierstudies’ hebben de onderzoekers bewezen dat wanneer B. fragilis aanwezig is, het in feite als een scheidsrechter fungeert en helpt bij het herstellen van een vreedzaam evenwicht tussen pro- en anti-inflammatoire immuuncellen.
Helaas is B. fragilis één van de bacteriestammen die in de recente geschiedenis met uitsterven zijn bedreigd. Dit houd wat volgens de onderzoekers rechtstreeks verband met onze snelle toename van auto-immuunziekten.
Maar er is hoop. Nu we de bron van het probleem van zoveel mensen met auto-immuunziekten beginnen te begrijpen, hebben we de mogelijkheid om het te stoppen en tegelijkertijd de gezondheid en levensduur enorm te verbeteren. En het begint vaak allemaal met het genezen van de darmen.
Het belangrijkste dat helpt bij het reguleren van zonuline is je eigen microbioom. Het is daarom enorm belangrijk om je microbioom te ondersteunen met de juiste voedingsstoffen.
”Voeding, beweging, stress vermijden, vasten en extra supplementen”
Wat kan je doen als je een auto-immuunziekte hebt?
We hebben het net al over de darmen gehad en het belang van goed werkende darmen voor een gezond immuunsysteem. Het is belangrijk om de juiste voeding te eten en daarnaast de verkeerde voeding te vermijden.
Om het beste voedsel voor auto-immuunziekten te vinden moeten we op zoek naar voedsel dat de darmbarrière versterkt en zonuline onder controle houdt. Het belangrijkste dat helpt bij het reguleren van zonuline is je eigen microbioom!
De beste voedingsmiddelen voor auto-immuunziekten:
• Probiotisch voedsel – zuurkool, kimchi, kefir of een probiotisch supplement
• Gefermenteerde groenten
• Voedingsmiddelen rijk aan sulforafaan – jonge broccoli of een sulforafaansupplement
• Voedingsmiddelen rijk aan glutamine – rode kool, gras gevoerd rundvlees, eieren, vis
• Voedingsmiddelen rijk aan omega-3-vetten – levertraan, wild gevangen zalm, sardines
De belangrijkste vitamines en mineralen voor auto-immuunziekten:
• Zink
• Vitamine A
• Vitamine D
Als je een auto-immuunziekte hebt dan wil je misschien een allergietest ondergaan. Op deze manier kun je vaststellen voor welke stoffen je allergisch bent, zoals caseïne of eieren.
Veel voorkomende allergieën:
• Zuivel – kaas, melk, yoghurt
• Granen – gluten
• Eieren
• Noten
Daarnaast wil je voedingsmiddelen en factoren die de darm beschadigen verwijderen. Je kunt ze vervangen door genezende voedingsmiddelen, herstellen met specifieke supplementen en weer in balans brengen met probiotica.
Dingen die je zoveel mogelijk moet vermijden als je een auto-immuunziekte hebt:
• Antibiotica
• Glyfosaat
• Gluten
• Glucose
• Fructose
• Plantaardige oliën
• Transvetten
Wat kan je nog meer doen?
• Neem hoge doseringen vitamine D3 met vitamine K2
• Neem tauroursodeoxycholzuur
• Neem probiotica tenzij je een darmprobleem hebt
• Verminder de vezels in je dieet als je een darmprobleem hebt
• Begin met periodiek en langdurig vasten – elke twee weken 48 uur vasten
• Doe een stressdetox
• Verhoog inname van vitamine B1
• Verhoog inname van kalium en magnesium
• Verhoog inname van zink
• Doe aan cardio oefeningen
• Werk je in het zweet – neem een sauna of ga sporten
• Breng Epstein-Barr virus in remissie
• Verhoog inname van kurkuma
• Verhoog inname van glutathion
• Verhoog inname van L-glutamine
• Verhoog inname van antioxidanten zoals resveratrol
• Neem een hoogwaardige multivitamine
Tips:
1) Overleg altijd met de arts als je wilt stoppen of minderen met medicatie
2) Gezond en gevarieerd eten is belangrijk voor een gezond afweersysteem
3) Laat je vitamine D waarde controleren bij de huisarts op een tekort
4) Een auto-immuunziekte kan vaak niet worden genezen maar je kunt er alles aan doen om de symptomen en klachten zoveel mogelijk te verminderen
5) Neem extra vitamine D, magnesium, omega 3, vitamine A en zinc
Tot slot
Auto-immuunziekte stond centraal in dit artikel. Eet jij altijd gezond en gevarieerd? Wat staat er zoal op jouw weekmenu? Wij vinden het fijn als je een reactie achterlaat onderaan deze pagina.
Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen op social media. Dit kan doormiddel van de social media knoppen. We zijn je zeer erkentelijk!
Anderen lezen ook
Wat is vitamine A?
Zink tekort symptomen
