Expert: Jaap Gerrijts | 26 november 2022 | Leestijd: 7 minuten
Antistoffen
Antistoffen worden aangemaakt om je te verweren tegen bacteriën, virussen en andere ziekteverwekkers. Door het meten van antistoffen in je bloed kun je zien of je besmet bent geweest en of je beschermd bent tegen een virus. Heb je een virus dan gaat jouw afweer aan het werk om dit virus zo snel mogelijk de baas te zijn. Dit doet het lichaam door antistoffen aan te maken.
Antistoffen zijn een wapen in de afweer tegen infecties en ‘labelen’ de ziekmaker waardoor het makkelijker kan worden herkend en onschadelijk kan worden gemaakt.
Bijna iedereen heeft na besmetting antistoffen in het bloed. In dit uitgebreide artikel leggen we uit hoe dat werkt en geven we tips om het immuunsysteem zo goed mogelijk te laten werken. Lees je mee?!
Antistoffen
We gaan het hebben over antistoffen en hoe je je eigen immuniteit kunt verbeteren door middel van je eigen antistoffen. Je hebt dit verbazingwekkende en krachtige interne verdedigingsmechanisme nodig om vijanden te neutraliseren. Antistoffen zijn Y-vormige eiwitten die door speciale witte bloedcellen ook wel B-lymfocyten genoemd geproduceerd worden.
Hoe werkt dit precies?
Het immuunsysteem is een interactief netwerk van organen, witte bloedcellen en eiwitten die het lichaam beschermen tegen virussen, bacteriën en vreemde stoffen.
Het immuunsysteem zorgt er voor dat ziekteverwekkers zoals bacteriën, virussen, parasieten of schimmels die het lichaam binnendringen worden geneutraliseerd en verwijderd. Het zorgt er ook voor dat schadelijke stoffen uit het milieu herkent en uitgeschakeld worden. En het vecht tegen de lichaamseigen cellen die door een ziekte zijn veranderd. Tijdens dit proces worden er antistoffen aangemaakt die een belangrijke rol spelen in het uitschakelen van deze verkeerde stoffen of cellen.
Ons immuunsysteem werkt elke dag om ons te beschermen en we merken het niet eens. Wanneer de prestaties van het immuunsysteem worden aangetast dan worden we geconfronteerd met ziekte.
Onderzoek heeft laten zien dat onder activiteit van het immuunsysteem kan leiden tot ernstige infecties en tumoren van immunodeficiëntie, terwijl overactiviteit resulteert in allergische en auto-immuunziekten. Deze auto-immuunziekten en allergieën komen helaas steeds vaker voor.
Om de natuurlijke afweer van het lichaam soepel te laten werken moet het immuunsysteem onderscheid kunnen maken tussen “eigen” en “niet-eigen” cellen, organismen en stoffen. Hier is een overzicht van de verschillen:
“Niet-eigen” stoffen worden antigenen genoemd. Deze omvatten de eiwitten op de oppervlakken van bacteriën, schimmels en virussen. Cellen van het immuunsysteem detecteren de aanwezigheid van antigenen en werken om zichzelf te verdedigen.
“Eigen” stoffen zijn eiwitten op het oppervlak van onze eigen cellen. Normaal gesproken heeft het immuunsysteem al in een eerder stadium geleerd om deze cel eiwitten als “eigen” te identificeren, maar wanneer het zijn eigen lichaam als “niet-eigen” identificeert en het bestrijdt dan wordt dit een auto-immuunreactie genoemd.
Het verbazingwekkende aan het immuunsysteem is dat het zich voortdurend aanpast en leert zodat het lichaam kan vechten tegen bacteriën of virussen die in de loop van de tijd veranderen.
Er zijn twee delen van het immuunsysteem:
• Ons aangeboren immuunsysteem werkt als een algemene verdediging tegen ziekteverwekkers
• Ons adaptieve immuunsysteem richt zich op zeer specifieke ziekteverwekkers waarmee het lichaam al in contact is geweest
Deze twee afweersystemen vullen elkaar aan bij elke reactie op een ziekteverwekker of schadelijke stof.
Hypothetisch gezien zouden vaccins kunstmatige immuniteit kunnen creëren. Maar je eigen lichaam kan ook zelf immuniteit creëren tegen ziekteverwekkers. Het komt allemaal voornamelijk voort uit de B-cellen, die deel uitmaken van het adaptieve immuunsysteem. B-cellen hebben namelijk receptoren die ziekteverwekkers kunnen bereiken en grijpen. Dit worden antistoffen genoemd. Antistoffen neutraliseren de vijand zodat je gezond blijft.
Een virus wordt gevaarlijk wanneer het de cel binnendringt. Als je herstelt van een virus dan ben je de volgende keer dat je wordt blootgesteld aan dit virus er immuun voor. Dit komt omdat je nu antistoffen hebt die wachten om het virus te neutraliseren.
Hoge niveaus van cortisol kunnen de aanmaak van antistoffen in het lichaam verminderen. Je kunt teveel cortisol aanmaken door verschillende redenen zoals stress, overgewicht of een ziekte. Ook lage niveaus van zink of vitamine D kunnen er voor zorgen dat je niet de volledige capaciteit van antistoffen hebt.
Bepaalde virussen kunnen ook geheugenverlies van de witte bloedcellen veroorzaken, waardoor de antistoffen niet meer weten wat ze moeten aanvallen. Hoe je dit kan helpen voorkomen lees je verderop in dit artikel.
”80% van de mensen met auto-immuunziekten zijn vrouwen”
Verstoringen van het immuunsysteem
Voordat je precies leert hoe je het immuunsysteem kunt versterken moet je eerst begrijpen dat de meeste immuunstoornissen het gevolg zijn van een overmatige immuunrespons of een auto-immuun aanval. Aandoeningen van het immuunsysteem zijn onder meer:
Allergieën en astma: Allergieën zijn een immuun gemedieerde ontstekingsreactie op normaal onschadelijke omgevingsstoffen die bekend staan als allergenen. Het lichaam reageert overdreven op een allergeen waardoor een immuunreactie en allergiesymptomen ontstaan. Dit kan leiden tot één of meer allergische aandoeningen zoals astma, voedselallergieën, allergische rhinitis en atopische dermatitis.
Auto-immuunziekten: Auto-immuunziekten zorgen ervoor dat het immuunsysteem de cellen en weefsels van je eigen lichaam aanvalt als reactie op een onbekende trigger. Voorbeelden van auto-immuunziekten zijn multiple sclerose, diabetes type 1, chronische darmontstekingen, reumatoïde artritis en lupus.
Immuundeficiëntieziekten: Een immuundeficiëntieziekte is wanneer het immuunsysteem één of meer delen mist en het te traag reageert op een bedreiging. Immuundeficiëntieaandoeningen zoals hiv/aids en door medicijnen veroorzaakte immuundeficiëntie zijn het gevolg van een ernstige aantasting van het immuunsysteem en dit kan leiden tot infecties die soms levensbedreigend zijn.
”De darmen bevatten ongeveer 80% van het immuunsysteem”
Boost je immuunsysteem met de juiste voeding!
Wanneer je veel suikers, transvetten en ander voedsel eet wat ongezond is dan kan je hierdoor de aanmaak van antistoffen afremmen. Als je bewust gaat kijken naar voeding en wat het voor je kan doen in plaats van korte termijn plezier in het eten van iets lekkers dan kun je op deze manier je immuunsysteem een helpende hand bieden.
Gember
Er wordt aangenomen dat gember helpt bij het afbreken van de opeenhoping van gifstoffen in onze organen vanwege de opwarmende effecten. Het is ook bekend dat gember het lymfestelsel reinigt en ons netwerk van weefsels en organen die helpen het lichaam te ontdoen van gifstoffen, afval en andere ongewenste materialen.
Essentiële olie van gemberwortel en gember kan een breed scala aan ziekten behandelen met zijn immunonutritie en ontstekingsremmende reacties. Studies laten zien dat gember een antimicrobieel potentieel heeft wat kan helpen bij de behandeling van verschillende infectieziekten.
Gember staat ook bekend om zijn vermogen om ontstekingsaandoeningen te behandelen die worden veroorzaakt door infectieuze organismen zoals virussen, bacteriën en parasieten, evenals fysische en chemische stoffen zoals hitte, zuur en sigarettenrook.
Groene thee
Studies die de werkzaamheid van groene thee evalueren tonen aan dat het antioxiderende en immunomodulerende eigenschappen bevat. Het werkt als een antischimmel- en antivirusmiddel en kan nuttig zijn voor immuun gecompromitteerde patiënten.
Versterk je immuunsysteem door dagelijks een hoogwaardige groene thee te drinken. De antioxidanten en aminozuren in deze thee helpen je lichaam ziektekiemen te bestrijden en beter te worden.
Voedsel met Bètacaroteen
Bètacaroteen heeft een krachtige antioxiderende werking waardoor het ontstekingen kan helpen verminderen en oxidatieve stress kan bestrijden. In plaats van bètacaroteensupplementen te nemen stellen onderzoekers voor dat bètacaroteen de gezondheid kan bevorderen wanneer het op dieetniveau wordt ingenomen door voedsel te eten dat rijk is aan de carotenoïde.
De rijkste bronnen van bètacaroteen zijn geel, oranje en rood gekleurde fruit en groenten samen met bladgroenten. Het toevoegen van de volgende voedingsmiddelen aan het dieet kan helpen bij het bevorderen van een sterk immuunsysteem:
• Rode paprika
• Wortelsap
• Pompoen
• Abrikoos
• Zoete aardappel
• Spinazie
• Boerenkool
Voeding met veel vitamine C
Vitamine C-voedingsmiddelen zoals citrusvruchten en rode paprika’s verbeteren de gezondheid van het immuunsysteem door ontstekingsremmende en antioxiderende eigenschappen te bieden.
Verschillende onderzoeken tonen aan dat het consumeren van voldoende vitamine C samen met zink in je dieet kan helpen de symptomen van luchtweginfecties te verminderen en de duur van ziekten zoals verkoudheid en bronchitis te verkorten.
Voeding met veel vitamine C:
• Citrusvruchten zoals sinaasappel, grapefruit en citroen
• Groene en rode paprika
• Ananas
• Mango
• Zwarte bes
• Guave
• Peterselie
Bottenbouillon
Bottenbouillon ondersteunt de immuun functie door de gezondheid van de darmen te bevorderen en ontstekingen veroorzaakt door het lekkende darmsyndroom te verminderen. Het collageen en de aminozuren glutamine, proline en arginine in bottenbouillon helpen openingen in de darmwand af te dichten en ondersteunen de integriteit ervan.
De gezondheid van de darmen speelt een belangrijke rol speelt bij de immuun functie. Daarom kan het consumeren van bottenbouillon werken als een uitstekende booster voor het immuunsysteem.
”Witte bloedcellen houden van een workout”
Kruiden stimuleren de aanmaak van antistoffen
Kruiden bevatten veel antioxidanten en anderen stoffen die je immuunsysteem kunnen helpen bij het aanmaken van antistoffen. De volgende kruiden staan bekend om de krachtige werking die ze kunnen hebben op het immuunsysteem.
Astragalus
Astragalus is een plant binnen de bonen- en peulvruchtenfamilie die een zeer lange geschiedenis heeft als booster voor het immuunsysteem en ziektebestrijder. De wortel wordt al duizenden jaren gebruikt als adaptogeen in de traditionele Chinese geneeskunde. Tegenwoordig is het een veel gebruikt supplement onder mensen die hun immuunsysteem een boost willen geven.
Hoewel astragalus één van de minst bestudeerde immuun bevorderende kruiden is zijn er enkele preklinische onderzoeken die intrigerende immuun activiteit aantonen.
Een recente studie ontdekte dat op astragalus gebaseerde behandelingen een aanzienlijke verbetering hebben aangetoond van de toxiciteit veroorzaakt door medicijnen zoals immunosuppressiva en kanker chemotherapeutica. Onderzoekers concludeerden dat astragalus-extract een gunstig effect heeft op het immuunsysteem en het lichaam beschermt tegen darmontstekingen en kankers.
Ginseng
De ginsengplant behorend tot het geslacht Panax kan helpen het immuunsysteem te stimuleren en infecties te bestrijden. De wortels, stengels en bladeren van ginseng zijn gebruikt om de homeostase van het immuunsysteem in stand te houden en de weerstand tegen ziekte of infectie te verbeteren.
Ginseng verbetert de prestaties van uw immuunsysteem door elk type immuuncel te reguleren inclusief macrofagen, natuurlijke killercellen, dendritische cellen, T-cellen en B-cellen. Het is ook bewezen antimicrobiële verbindingen te bezitten die werken als een afweermechanisme tegen bacteriële en virale infecties.
Een onderzoek liet zien dat ginseng-extract met succes antigeen specifieke antilichaamreacties induceert wanneer het oraal wordt toegediend. Antilichamen binden zich aan antigenen zoals toxines of virussen en voorkomen dat ze in contact komen met normale cellen en deze beschadigen.
Vanwege het vermogen van ginseng om een rol te spelen bij de productie van antilichamen helpt de kruid het lichaam om binnendringende micro-organismen of pathogene antigenen te bestrijden.
Vlierbes
De bessen en bloemen van de vlierplant worden al duizenden jaren als medicijn gebruikt. Zelfs Hippocrates de ‘vader van de geneeskunde’ begreep dat deze plant de sleutel was tot het versterken van je immuunsysteem. Hij gebruikte vlierbessen vanwege het brede scala aan gezondheidsvoordelen waaronder het vermogen om verkoudheid, griep, allergieën en ontstekingen te bestrijden.
Verschillende onderzoeken tonen aan dat vlierbes het vermogen heeft om het immuunsysteem te stimuleren vooral omdat het helpt bij het behandelen van de symptomen van verkoudheid en griep.
Een studie toonde aan dat wanneer vlierbes binnen de eerste 48 uur na het begin van de symptomen werd gebruikt het extract de duur van de griep verkortte. Hierdoor waren de symptomen gemiddeld vier dagen voorbij. Bovendien was het gebruik van medicatie aanzienlijk minder bij degenen die vlierbessenextract kregen in vergelijking met placebo.
Echinacea
Veel van de chemische bestanddelen van echinacea zijn krachtige stimulerende middelen voor het immuunsysteem die een aanzienlijke therapeutische waarde kunnen hebben. Studies hebben laten zien dat één van de belangrijkste voordelen van echinacea te zien zijn tijdens gebruik bij terugkerende infecties.
Een studie toonde aan dat echinacea maximale effecten vertoonde op terugkerende infecties en dat de preventieve effecten toenamen wanneer deelnemers echinacea gebruikten om verkoudheid te voorkomen.
Een andere studie toonde aan dat echinacea belangrijke immunomodulerende activiteiten vertoont. Na het bekijken van enkele tientallen menselijke experimenten waaronder een aantal blinde gerandomiseerde onderzoeken gaven onderzoekers aan dat echinacea verschillende voordelen heeft waaronder immunostimulatie vooral bij de behandeling van acute bovenste luchtweginfecties.
”7 uur slaap is een minimum”
Activiteiten die het immuunsysteem versterken
Beweging is naast voeding enorm belangrijk voor een gezond lichaam. Zonder voldoende beweging, ontspanning en slaap heeft je immuunsysteem geen rust en tijd om te herstellen. Zorg er daarom voor dat je naast goede voeding stress vermijd, genoeg slaapt en dagelijks minimaal een uur beweegt.
Slaap verbeteren
Als je niet genoeg slaap krijgt dan kan je immuunsysteem niet goed functioneren. Uit onderzoek naar de kwetsbaarheid van volwassenen met een slaaptekort bleek zelfs dat degenen die minder dan zes uur per nacht sliepen ruim vier keer meer kans hadden om verkouden te worden dan volwassenen die meer dan zeven uur sliepen.
Om de kans op verkoudheid en griep te verkleinen moet je ervoor zorgen dat je elke nacht minstens zeven uur slaapt. Een goed ritme is daarnaast ook belangrijk. Vermijd ook het kijken op een scherm voor je op bed gaat. Wanneer je wakker word is het verstandig om naar buiten te gaan om daar in het zonlicht te gaan staan. Op deze manier word je waak/slaap ritme geactiveerd waardoor je overdag fit voelt en voor het slapen gaan moe bent.
Lichamelijke oefening
Fysieke activiteit in het dagelijkse leven is uiterst belangrijk om het immuunsysteem te versterken.
Een studie onthulde dat hoge niveaus van fysieke activiteit en lichaamsbeweging de geleidelijke verslechtering van het immuunsysteem verbeterde bij oudere volwassenen van 55 tot en met 79 jaar in vergelijking met degenen in dezelfde leeftijdsgroep die lichamelijk inactief waren.
De studie onderstreepte dat fysieke activiteit niet beschermt tegen alle geleidelijke verslechtering die optreedt. De afname van de functie en activiteit van het immuunsysteem van een persoon kan echter worden beïnvloed door verminderde fysieke activiteit naast leeftijd.
Alcoholgebruik
Te veel alcohol consumeren kan zeker van invloed zijn op de immuun functie. Het is daarom verstandig om minder alcohol te gebruiken. Dit zorgt er voor dat je beter infecties kunt bestrijden en de gezondheid van het immuunsysteem bevordert.
Alcohol heeft namelijk een negatieve invloed op de darmgezondheid, vermindert de immuun functie en maakt je vatbaarder voor schadelijke ziekteverwekkers. Hou het bij één of twee alcoholische dranken per week of minder om je immuunsysteem te stimuleren.
Verminder stress
Studies hebben bewezen dat chronische stress beschermende immuun responsen kan onderdrukken en pathologische immuun responsen kan verergeren. Hoe meer stress des te meer cortisol je aanmaakt en op de lange termijn is dit funest voor het immuunsysteem.
Om gezondheid en genezing te bevorderen moet je het stressniveaus zo veel mogelijk minimaliseren. Dit kan tegenwoordig moeilijk zijn vooral wanneer mensen zich zorgen maken over ziek worden, geld verdienen en ander problemen die men heeft.
”Vitamine D houdt het immuunsysteem gezond”
Supplementen die helpen bij het aanmaken van antistoffen
Supplementen zijn een goede aanvulling op gezond eten en genoeg beweging. Een extra supplement kan net even een extra stimulans geven aan het immuunsysteem in tijden dat de weerstand wat minder is. Het is daarom geen vervanging maar in sommige gevallen een noodzakelijke aanvulling.
Probiotica
Een lekkende darm is een belangrijke oorzaak van voedselgevoeligheden, auto-immuunziekten en een onbalans in het immuunsysteem of een verzwakt immuunsysteem. Het kan daarom nuttig zijn om probiotische voedingsmiddelen en supplementen te consumeren.
Probiotica zijn goede bacteriën die helpen voedingsstoffen te verteren, de ontgifting van de dikke darm stimuleren en het immuunsysteem ondersteunen.
Onderzoek heeft laten zien dat probiotische organismen verschillende cytokine-reacties kunnen veroorzaken. Suppletie van probiotica in de kindertijd zou immuungemedieerde ziekten in de kindertijd kunnen helpen voorkomen door het immuunsysteem van het darmslijmvlies te verbeteren en het aantal immunoglobulinecellen en cytokine-producerende cellen in de darmen te vergroten. Er wordt nog steeds veel onderzoek gedaan naar probiotica en in de toekomst zal duidelijk worden of er nog andere voordelen zijn.
Zink
Zink is een enorm belangrijk spoorelement die betrokken is bij het goed werken van het immuunsysteem. Zinksupplementen worden vaak gebruikt als vrij verkrijgbare remedie tegen verkoudheid en andere ziekten. Dit mineraal kan verkoudheidssymptomen helpen verminderen en de duur van verkoudheid verkorten.
Onderzoek toont aan dat het een moleculair proces kan verstoren dat ervoor zorgt dat bacteriën zich ophopen in de neusholtes. Wanneer men geen smaak of reukvermogen heeft tijdens een griep of virus dan heeft dit vaak te maken met een tekort aan deze belangrijke stof.
Vitamine D
Vitamine D kan de aangeboren en adaptieve immuun responsen moduleren. Een vitamine D tekort wordt in verband gebracht met een verhoogde auto-immuniteit en een verhoogde vatbaarheid voor infecties.
Onderzoek bewijst dat vitamine D werkt om tolerantie te behouden en beschermende immuniteit te bevorderen. Er zijn meerdere onderzoeken geweest die lagere niveaus van vitamine D associëren met een verhoogde infectie.
Een studie onder 19.000 deelnemers toonde aan dat personen met lagere vitamine D-spiegels vaker een recente infectie van de bovenste luchtwegen hebben dan personen met voldoende vitamine D-spiegels. Zelfs na correctie voor variabelen zoals seizoen, lichaamsgewicht, geslacht, leeftijd en ras.
Soms is het aanpakken van een voedingstekort met een supplement de manier om het immuunsysteem te versterken.
Tips:
1) Eet gezond en gevarieerd. Eet veel biologische seizoens producten en zo min mogelijk suiker en ander bewerkt voedsel
2) Een supplement kan helpen voedingsstoffen aan te vullen bij een tekort of slecht werkend immuunsysteem. Vooral in de wintermaanden is vitamine D3 erg belangrijk met daarnaast een hoogwaardige multivitamine
3) Beweeg iedere dag minimaal een uur. Zorg dat je je lichaam niet helemaal uitput want dit kan juist voor een slecht werkend immuunsysteem zorgen
4) Slaap iedere dag 8 uur en probeer een vast ritme aan te houden. Vermijd stress en zorg dat je iedere dag momenten van ontspanning hebt
Tot slot
Antistoffen stonden centraal in dit artikel. Heb jij je weleens laten testen op antistoffen in het bloed? Heb je vaak een virus onder de leden? En wat doe je om je immuunsysteem te versterken? Wij vinden het fijn als je een reactie achterlaat onderaan deze pagina.
Als je dit artikel waardevol vindt voor je gezondheid en vitaliteit help dan mee dit te verspreiden door het te delen met je vrienden. Dit kan doormiddel van de social media knoppen. We zijn je zeer erkentelijk!
Anderen lezen ook
Waar zit magnesium in?
Hoe versterk je je immuunsysteem?
